Οι επόμενες εβδομάδες είναι καθοριστικές. Η γιορτή του Δεκαπενταύγουστου θα κρίνει πολλά. Αν δεν προσέξουμε, κινδυνεύουμε να φτάσουμε τον Σεπτέμβριο να μετράμε 1.000 κρούσματα την ημέρα. Αν φτάσουμε σε μια τέτοια εξέλιξη, προφανώς και η κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα, να προχωρήσει ή όχι σε ένα δεύτερο lockdown.
«Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντικό να το προλάβουμε και ένας τρόπος υπάρχει για να το κάνουμε αυτό κατά τις επόμενες δύο -τρεις εβδομάδες που λόγω Δεκαπενταύγουστου είναι καθοριστικές. Η αστυνόμευση των μέτρων, δεν υπάρχει άλλος», σημειώνει στο liberal.gr ο Αχιλλέας Γραβάνης, καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Κρήτης.
Στο ερώτημα, όπως λέει, κατά πόσο έχουμε ή όχι μπει στο 2ο κύμα, η απάντηση θα δοθεί γύρω στα τέλη Αυγούστου. Εάν δηλαδή, συνεχιστούν τις επόμενες εβδομάδες τα φαινόμενα συνωστισμού, δεν προσέξουμε και γύρω στις 15 Αυγούστου νοσήσουν αρκετοί, τότε όταν μετά από μια εβδομάδα οι άνθρωποι αυτοί παρουσιάσουν τα πρώτα συμπτώματα και μετρηθούν, θα φτάσουμε στα τέλη του μήνα να μετράμε πολλαπλάσια των σημερινών κρουσμάτων. Χαρακτηρίζει όσους διασπείρουν την άποψη ότι η αναγκαιότητα των αυστηρών μέτρων και η αστυνόμευσή τους, είναι υπερβολή, το ίδιο επικίνδυνους με τον ιό. «Αν αυτό το ρεύμα καταφέρει να πείσει τους συνανθρώπους μας, τότε θα είναι υπεύθυνο για τα χιλιάδες κρούσματα που θα δούμε τους επόμενους μήνες. Η συμπεριφορά αυτή κόντρα στα δεδομένα της επιστήμης είναι ανεύθυνη και εγκληματικά επικίνδυνη για την κοινωνία», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
Έχουμε μπει στο 2ο κύμα πανδημίας στην Ελλάδα ή όχι ακόμη;
Ο αριθμός των κρουσμάτων είναι ανησυχητικός. Όχι γιατί είναι μεγάλος αλλά γιατί οι επιδημιολόγοι επισημαίνουν ότι τα νούμερα δείχνουν τάση εξάπλωσης του ιού στην κοινότητα. Υπάρχει μεγάλη διασπορά κρουσμάτων στην Ελλάδα και η συντριπτική πλειοψηφία των επιβεβαιωμένων εργαστηριακά κρουσμάτων είναι πλέον εγχώρια, όχι εισαγόμενα. Ο ιός είναι παρών πλέον στην κοινότητα και αυτό φαίνεται τόσο από τις μετρήσεις των λοιμοξιολόγων, δηλαδή ο ρυθμός μεταδοτικότητας έχει φτάσει στο 1, που σημαίνει ότι κάθε κρούσμα δίνει άλλο ένα. Εάν το Ro περάσει το 1, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα πλέον η λοίμωξη να ξεφύγει, καθώς δεν θα μπορούμε να προσδιορίσουμε τους πιθανούς επόμενους μολυσμένους.
Τι θα σημάνει αν τυχόν ο ρυθμός μεταδοτικότητας ξεπεράσει το 1;
Σημαίνει ότι πλέον θα έχει ξεφύγει η λοίμωξη και δεν θα ξέρουμε ποιος μολύνει ποιον, πολλώ δε μάλλον όταν ένα μεγάλο μέρος των ατόμων είναι ασυμπτωματικοί, κοντά στο 20%-30%. Αυτοί πλέον δεν θα μπορούν να ελεγχθούν. Αν συμβεί αυτό το Ro θα φτάσει πολύ σύντομα σε επικίνδυνα νούμερα, όπως 2,2,5 και 3.
Αυτό το οποίο περιγράφετε είναι το χειρότερο δυνατό σενάριο ή αρχίζει να γίνεται το βασικό σενάριο;
Η απάντηση στο ερώτημα θα μπορεί να δοθεί μέσα στις επόμενες μία με δύο εβδομάδες. Τόσο γρήγορα. Αυτή την στιγμή οι λοιμωξιολόγοι μετρούν το τι συνέβη πριν από 15 ημέρες. Όταν τα κρούσματα ήταν λιγότερα, της τάξης των 25 και των 30. Τώρα όμως μετράμε κρούσματα πάνω από τα 100. Άρα σε10- 15 ημέρες θα δούμε την διασπορά αυτών των κρουσμάτων στην κοινότητα και επομένως την επίδρασή τους στο Ro. Ο ρυθμός μεταδοτικότητας που μετράμε αυτή την περίοδο είναι με βάση τα κρούσματα πριν από δύο εβδομάδες. Και βέβαια πρέπει να υπολογίσουμε το τι θα γίνει σε δέκα ημέρες κατά την γιορτή του Δεκαπενταύγουστου.
Είναι πιθανό να συμβεί το εξής. Να έχουμε μέχρι τότε Ro στα επίπεδα της μονάδας, το οποίο όμως στα τέλη του μήνα, δηλαδή αφού θα έχουν μεσολαβήσει δύο εβδομάδες μετά τον Δεκαπενταύγουστο, να εξακοντιστεί. Συνήθως η λοίμωξη δίνει συμπτωματολογία μετά από 5 με 7 ημέρες. Όσοι επομένως μολυνθούν τον Δεκαπεντάυγουστο, η μέτρησή τους θα γίνει όταν εμφανίσουν τα συμπτώματα, δηλαδή το νωρίτερο μετά από μια εβδομάδα. Στο σενάριο λοιπόν αυτό, όπου θα έχουμε μεγάλη διασπορά τις επόμενες ημέρες, θα φτάσουν στα τέλη του μήνα να μετράμε πολλαπλάσια των σημερινών κρουσμάτων. Και τότε θα απαντηθεί το ερώτημα κατά πόσο είμαστε στο δεύτερο κύμα.
Εφόσον δηλαδή συμβεί το Ro να είναι πολύ μεγαλύτερο της μονάδας, τότε θα έχουμε μπει στο δεύτερο κύμα. Και θα είμαστε εκεί, καθώς φτάσαμε κάποια στιγμή κατά την διάρκεια του πρώτου κύματος, σχεδόν να μηδενίσουμε τα κρούσματα. Οτιδήποτε λοιπόν συμβεί από εδώ και πέρα θα είναι ένα δεύτερο κύμα. Και θα είναι πολύ δυσάρεστο να έρθει ένα δεύτερο κύμα μέσα στο φθινόπωρο, όταν θα αρχίσουμε να περιοριζόμαστε σε κλειστούς χώρους. Θα είναι δυσάρεστο καθώς το δεύτερο αυτό κύμα θα είναι μεγαλύτερης διάρκειας σε σχέση με το πρώτο και πολύ πιο ισχυρό σε αριθμούς κρουσμάτων. Το πρώτο κύμα, έτσι όπως το βιώσαμε στην Ελλάδα, ακριβώς λόγω της έγκαιρης απόφασης για γρήγορο lockdown, ήταν πολύ μικρό.
Η κυβέρνηση έχει πάρει αρκετά μέτρα μέχρι σήμερα. Μπορεί να χρειαστεί να πάμε ακόμη και σε ένα δεύτερο lockdown;
Δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση. Αλλά θα βάλω ένα ερωτηματικό. Εάν τις επόμενες εβδομάδες δεν προσέξουμε και φτάσουμε τον Σεπτέμβριο να έχουμε 1.000 κρούσματα την ημέρα, τότε τι θα κάνει η κυβέρνηση ; Δεν θα ήθελα ούτε να σκεφτώ τον εαυτό μου στην θέση της. Προφανώς και ο στόχος της είναι να μην μπούμε σε ένα καταστροφικό δεύτερο lockdown. Αν όμως χρειαστεί να πάρει αποφάσεις μπροστά σε ένα τέτοιο αριθμό κρουσμάτων, η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα μεγάλο δίλημμα.
Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντικό να το προλάβουμε. Οι επόμενες δύο -τρεις εβδομάδες είναι καθοριστικές. Και η απάντηση στο συχνό ερώτημα κατά πόσο επαρκούν τα μέτρα που έχουν ληφθεί, είναι ότι η κυβέρνηση πρέπει να διαφυλάξει την εφαρμογή τους. Δηλαδή χρειάζεται ισχυρή αστυνόμευση, δεν υπάρχει κανένας άλλος τρόπος. Η κυβέρνηση έκανε το καθήκον της, δεν κάνει τίποτα χωρίς την έγκριση των ειδικών. Αλλά χρειάζεται να πειθαρχούμε στα μέτρα. Η δική μου για παράδειγμα άποψη είναι ότι η χρήση μάσκας σε εξωτερικούς χώρους πρέπει να γίνει υποχρεωτική. Πέρα όμως από αυτό, πρέπει η κυβέρνηση να διαφυλάξει την τήρησή τους.
Πόσο επικίνδυνο ειδικά σε αυτή την φάση είναι αυτό το ρεύμα στην κοινωνία που αναπαράγει την άποψη ότι η αναγκαιότητα των αυστηρών αυτών μέτρων είναι υπερβολή ;
Ορισμένοι από αυτούς τους ανθρώπους για τους οποίους μιλάτε, είναι το ίδιο επικίνδυνοι με τον ιοί. Αν αυτό το ρεύμα καταφέρει να πείσει τους συνανθρώπους μας, τότε θα είναι υπεύθυνο για τα χιλιάδες κρούσματα που θα δούμε τους επόμενους μήνες. Η συμπεριφορά αυτή κόντρα στα δεδομένα της επιστήμης είναι ανεύθυνη και εγκληματικά επικίνδυνη για την κοινωνία. Πρέπει αυτή η συμπεριφορά να απομονωθεί. Όταν θα φτάσουμε να μετρούμε πολύ περισσότερα κρούσματα απ’ ότι σήμερα, οι άνθρωποι για τους οποίους μιλούμε θα είναι υπεύθυνοι, όχι μόνο για την διασπορά των απόψεών τους, αλλά και επειδή οι ίδιοι, μην φορώντας μάσκες, είναι φορείς και μεταδότες της νόσου.