Του Μιχάλη Τουτζιάρη
Από πολλούς αναλυτές χαρακτηρίστηκε ως «ο σωτήρας του ευρώ». Και με το δίκιο τους. Ποιος δε θυμάται την περίφημη έκφραση του σε συνέδριο στο Λονδίνο τον Ιούλιο του 2012, «whatever it takes», μια δήλωση που υπήρξε το σημείο καμπής της κρίσης χρέους της ευρωζώνης, όταν η ελληνική κρίση ήταν στο απόγειό της, το ευρώ δοκιμαζόταν και η ευρωπαϊκή οικονομία είχε άδηλο μέλλον. «Το ευρώ είναι σαν τον κηφήνα. Πρόκειται για ένα μυστήριο της φύσης. Αλλά τώρα πρέπει να γίνει μια πραγματική μέλισσα…..Και πιστέψτε με αυτό που θα κάνει η ΕΚΤ θα είναι αρκετό…»(Λονδίνο,26 Ιούλιου 2012). Και το έκανε με τα 2,6 τρις ευρώ σε αγορές ομολόγων των ευρωπαϊκών κρατών και εταιρειών, (αφήνει για την Κριστίν τις μετοχές –να έχει κάτι να δώσει και ο επόμενος).
Η χώρα μας παρόλο που είχε την μεγαλύτερη ανάγκη ρευστότητας, (έτυχε να βρίσκεται ένα βήμα πριν την χρεοκοπία και την έξοδο από την ευρωπαϊκή ένωση λόγω των αξέχαστων πειραματισμών και των “chicken game” του 2015), βοηθήθηκε με μικρές αλλά ουσιαστικές παρεμβάσεις. Χαρακτηριστικά, αναφέρουμε κατά την εφαρμογή των capital controls τα πακέτα χαρτονομισμάτων μέσα σε στρατιωτικά αεροσκάφη C-130 που προσγειώνονταν νύχτα. Σε ένα ταξίδι του από τις Βρυξέλλες στη Ρώμη, τον Ιούλιο του 2015, ο Ντράγκι πολιορκήθηκε από δημοσιογράφους που έσπευσαν να τον ρωτήσουν πώς βλέπει την κατάσταση στην Ελλάδα. Τότε ο συνήθως εγκρατής Ιταλός είχε πει «δεν ξέρω, αυτή τη φορά τα πράγματα για την Ελλάδα είναι δύσκολα». Ωστόσο, στήριξε και την κυβέρνηση Συριζανέλ, παρόλο που η αδράνεια της ξεπερνούσε κάθε προηγούμενη. Τέλος καλό όλα καλά αν αναλογιστούμε τη γλυτώσαμε!
Ο «Σούπερ Μάριο» ανέλαβε τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την 1η Νοεμβρίου του 2011, αντικαθιστώντας τον Ζαν-Κλωντ Τρισέ. Στο παρελθόν διετέλεσε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας από τον Ιανουάριο του 2006 έως τον Οκτώβριο του 2011. Πριν αναλάβει το τιμόνι της Τράπεζας της Ιταλίας, υπήρξε αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs International (2002-2005). Συμπεριλήφθη στη λίστα που εξέδωσε το περιοδικό Time για τα «Πρόσωπα με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως» για το έτος 2012. Σε ένα αποχαιρετιστήριο άρθρο τους η New York Times αναφέρει: «Η θητεία του κάλυψε μια περίοδο κινδύνων στην σύντομη ιστορία της ευρωζώνης, που διαθέτει πλέον 19 μέλη και ισοδυναμεί με το 20% της παγκόσμιας οικονομίας.
Υπήρξαν στιγμές, από τα τέλη του 2011 και όλο το 2012, που φαινόταν πως η ευρωζώνη θα διαλυθεί, ότι χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία θα χρεοκοπούσαν και ότι η νομισματική ένωση θα εγκλωβιζόταν σε ένα καθοδικό αποπληθωριστικό σπιράλ που θα οδηγούσε στην οικονομική ύφεση. Την ώρα που οι πολιτικοί ηγέτες της ευρωζώνης αμφιταλαντεύονταν και χώρες όπως η Γερμανία αντιδρούσαν στην διάσωση των δοκιμαζόμενων εταίρων τους, η κεντρική τράπεζα υπό την καθοδήγηση του κ Ντράγκι υπήρξε ο μοναδικός θεσμός που απέτρεψε την καταστροφή».
Οι ευρωπαϊκοί δείκτες άφηναν τα χαμηλά τους και σήμερα διαπραγματεύονται σε υψηλότερα επίπεδα με αποδόσεις έως και 100%. Χαρακτηριστικά ο δείκτης Dax βρίσκεται από τις 6482 μονάδες του Ιουλίου 2012 στις 12430 μονάδες σήμερα. Δε θα ξεχάσω εκείνη την ημέρα, καθώς ήταν καλοκαίρι, οι περισσότεροι βρίσκονταν σε άδεια και μέσα στην απόλυτη ηρεμία ήρθε ο «Σούπερ Μάριο» και έκανε τη διαφορά. Ναι είχε πει τη μαγική λέξη «whatever it takes», οι γερμανοί τραπεζίτες ξαφνιάστηκαν, οι υπόλοιποι ανακουφίστηκαν και η Ευρώπη άρχισε να ελπίζει. Οι χρηματιστηριακοί δείκτες επιδόθηκαν σε ράλι της τάξεως του 10%, μέσα στο κατακαλόκαιρο. Γι' αυτό και μόνο δε σε ξεχνάμε αγαπητέ Μάριο! Αν και ο Mr.Draghi το πάλεψε δεν κατάφερε να επιλύσει τα βασικά προβλήματα των ευρωπαϊκών τραπεζών κάτι που φαίνεται από τις αποδόσεις στα ταμπλό. Χαρακτηριστικά η ναυαρχίδα των ευρωπαϊκών «τραπεζικών ζόμπι» Deutsche Bank βρίσκεται στα 7,5 ευρώ από 94!!! Να μην αναφερθούμε καλύτερα σε ισπανικές, ιταλικές και ελληνικές.
Οι περισσότερες μετοχές έχουν ενισχυθεί σημαντικά, πλην των τραπεζών, καθώς εκεί υπάρχει και ο λεγόμενος «μουτζούρης», τα κόκκινα δάνεια και όχι μόνο, που θα αναλάβει η αξιαγάπητη Κριστίν και αναλύσαμε εκτενέστερα στο άρθρο μας, «Ευρωπαϊκές τράπεζες χτισμένες από τραπουλόχαρτα», στις 9/2/2019. «Με τις αγορές να εισέρχονται σε μια περίοδο αποστροφής κινδύνου είναι αδύνατο να βρεθούν οι «καλοί» που θα χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη του τραπεζικού «ευρωπαϊκού ζόμπι».
Η νέα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ πήρε μια πρώτη γεύση για το πώς θα πάνε τα πράγματα όταν αναλάβει καθήκοντα. Τα προβλήματα γνωστά σε όλους. Η αντίδραση της στο επόμενο tweet του αμερικανού προέδρου θα κρίνει την πορεία της ευρωπαϊκής ένωσης. Όταν πρώτοι από την στήλη αναφερθήκαμε στα «tweet του προέδρου-Τραμπ και την παγκόσμια οικονομία» ως τον σημαντικότερο παράγοντα που θα επηρεάσει στο μέλλον τις αγορές και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια, οι περισσότεροι σφύριζαν αδιάφορα και τώρα πλέον έχουν εισάγει και δείκτη tweet. «Στις 3 Μαΐου ένα tweet του Trump οδήγησε τους δείκτες σε διόρθωση. Ο S&P 500 από τις 2947 μονάδες βρέθηκε στις 3 του Ιούνη στις 2728 μονάδες , όπου ένα ακόμη tweet του κερδοσκόπου προέδρου οδήγησε τη Wall Street σε νέα υψηλά την περασμένη εβδομάδα…Το νέο κομμάτι λοιπόν που μπαίνει στη σύνθεση του παζλ είναι «τα tweet του προέδρου». Όταν όλοι μιλάνε για κατάρρευση των δεικτών στη Wall Street ένα tweet είναι ικανό να το ανακόψει αλλά και να το επιβεβαιώσει»
Κάπως έτσι φθάσαμε εώς σήμερα και οι αναλυτές της JPMorgan Chase & Co. δημιούργησαν ένα δείκτη για να μετρήσουν τον αντίκτυπο των tweets του Donald Trump στα επιτόκια των ΗΠΑ.(Ο «δείκτης Volfefe», που ονομάστηκε έτσι από το μυστήριο tweet «covfefe» του Trump και τη λέξη volatility δηλαδή αστάθεια, υποδηλώνει ότι τα tweets του προέδρου έχουν στατιστικά σημαντική επίδραση στις αποδόσεις των τίτλων που εκδίδει το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών. Ο αριθμός των tweets του Trump που επηρεάζουν την αγορά έχει διογκωθεί τον τελευταίο μήνα).”πηγή,Bloomberg 9,9,2019. Είναι λογικό λοιπόν να δίνουμε μεγάλη βαρύτητα στο πρώτο τεστ για την Κριστίν Λαγκάρντ το οποίο θα είναι αναγνωριστικό των διαθέσεων του αμερικανού προέδρου.
Καθώς στην στήλη της αρέσει να προτρέχει, θεωρούμε ότι το επόμενο tweet του αμερικανού προέδρου πιθανόν θα αναφερθεί στην εσκεμμένη υποτίμηση του ευρώ, μετά την κίνηση Ντραγκι (έκανε ήδη ένα ). Ο πρόεδρος Τράμπ θεωρεί την υποτίμηση του ευρώ αγκάθι για τις αμερικανικές εξαγωγές και σημαντική βοήθεια στην τόνωση των ευρωπαϊκών εξαγωγών, εις βάρος των ΗΠΑ. Άρα η επιβολή δασμών στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία και όχι μόνο θα είναι μονόδρομος- “αντίποινα”. Η προσοχή όλων πλέον είναι στραμμένη στην διήμερη σύνοδο της FED, όπου εάν δεν ακολουθήσει με αντίστοιχη μείωση των αμερικανικών επιτοκίων (την Τετάρτη 18/9), ώστε να επέλθει εκ νέου η ισορροπία που θέλει ο Τραμπ, τότε το επόμενο tweet θα τρομάξει αρκετά τους Ευρωπαίους! Οψόμεθα…
Το μεγάλο μας ερώτημα είναι
Πως θα είναι άραγε η ζωή χωρίς τον «Σούπερ Μάριο»;
Το 2014 σε ένα δείπνο στην Φρανκφούρτη πήρε το λόγο και ξεκίνησε,
«Ένας ηλικιωμένος φτάνει στο νοσοκομείο για μια μεταμόσχευση καρδιάς. Οι γιατροί τού προτείνουν το όργανο ενός οκτάχρονου παιδιού. 'Όχι', λέει εκείνος, η καρδιά αυτή είναι πολύ νεαρή'. Ύστερα του προτείνουν την καρδιά ενός τραπεζίτη που πέθανε σε ηλικία 40 ετών. 'Όχι, δεν την εμπιστεύομαι'. Η τελευταία πρόταση του γιατρού είναι η καρδιά ενός ηλικιωμένου διοικητή κεντρικής τράπεζας. 'Αυτή την παίρνω. Είμαι σίγουρος ότι δεν λειτούργησε ποτέ!» ( Μάριο Ντράγκι,Φρανκφούρτη, 27 Φεβρουαρίου 2014-Budesbank)
Θα μας λείψεις αγαπητέ Μάριο.