«Η Νέα Δημοκρατία δεν θα ψηφίσει τη συμφωνία για τα Σκόπια» και αυτή η θέση ισχύει «και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό» ξεκαθαρίζει σε συνέντευξή του στον «Φ» ο τομεάρχης Εξωτερικών και βουλευτής Β'' Αθηνών, Γιώργος Κουμουτσάκος. «Μπορεί να ικανοποιούνται κάποιοι εκτός Ελλάδας, αλλά όχι οι Ελληνες» λέει για τη συμφωνία και επισείει τον κίνδυνο «ο συνδυασμός του ονόματος Βόρεια Μακεδονία και ''''μακεδονικής'''' γλώσσας και εθνότητας να εξελιχθεί σε θερμοκήπιο αλυτρωτισμού». Υποδεικνύει τους ΑΝΕΛ ως απολύτως συνυπεύθυνους για την «κακή συμφωνία», καθώς αναφέρει «η ψήφος των θλιβερά αναξιόπιστων ΑΝΕΛ οδήγησε στην υπογραφή της περασμένης Κυριακής» και πως « ο κ. Καμμένος κρατούσε το χέρι του κ. Κοτζιά στις Πρέσπες την ώρα της υπογραφής. Μαζί υπέγραφαν».
Χαρακτηρίζει «τερτίπι μέγιστης μικρότητας» την κίνηση του ΥΠΕΞ να αποχαρακτηρίσει απόρρητα έγγραφα, αλλά διαμηνύει πως «η Νέα Δημοκρατία δεν απειλείται και δεν εκβιάζεται, διότι δεν υπέκυψε σε καμία πίεση, σε κανέναν κακό συμβιβασμό. Εκείνοι που υπέκυψαν είναι εκείνοι που πρέπει να ανησυχούν για το περιεχόμενο των αρχείων». Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την επικείμενη συμφωνία που προωθείται με την Αλβανία, κυρίως σε ό,τι αφορά την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Τέλος, αναφέρει πως το «mea culpa» του Αλέξη Τσίπρα δεν είναι «συγγνώμη» και «ουδείς αναβαπτίζεται αναγνωρίζοντας ότι έχει πει ψέματα...».
Συνέντευξη στην Κατερίνα Γαλανού
- Η συμφωνία με τα Σκόπια υπογράφηκε πανηγυρικά στις Πρέσπες από Τσίπρα και Κοτζιά, που την υπερασπίζονται με το επιχείρημα ότι και οι προηγούμενες κυβερνήσεις αυτά συζητούσαν και ότι η αντιπολίτευση αντιδρά επειδή αυτή την «καλή συμφωνία» την πέτυχε η σημερινή κυβέρνηση. «Ζηλεύει» πράγματι η Ν.Δ. που ο πρωθυπουργός έκλεισε μια τέτοια συμφωνία;
Δεν ζηλεύουμε την πάνδημη αποδοκιμασία που υφίσταται η κυβέρνηση για την επιζήμια συμφωνία που υπέγραψε στην καλύτερη δυνατή συγκυρία. Υπάρχει πλήρης αναντιστοιχία μεταξύ της θετικής συγκυρίας και της κακής συμφωνίας που έφερε η κυβέρνηση. Η Νέα Δημοκρατία είναι υπερήφανη και που διαπραγματεύτηκε και που άντεξε στη διεθνή πίεση. Δεν της επεβλήθη ποτέ ένας κακός συμβιβασμός. Σας θυμίζω ότι το 2008 ο Αμερικανός πρόεδρος Μπους μπήκε στη Σύνοδο διαβεβαιώνοντας ότι θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ η «Μακεδονία» και βγήκε με μια ομόφωνη απόφαση που έλεγε ότι χωρίς αμοιβαία αποδεκτή λύση δεν μπορεί να υπάρξει πρόσκληση ένταξης. Αυτή ήταν μια επιτυχία της χώρας. Οχι η σημερινή εκχώρηση «μακεδονικής» γλώσσας και εθνότητας.
- Θα το θέσω όσο πιο καθαρά γίνεται και θέλω μια ανάλογη απάντηση, δεδομένου ότι διαθέτετε και τη γνώση και ένα πλέγμα πληροφοριών για το ευρύτερο περιβάλλον: Ποιος ωφελείται και πώς από τη συγκεκριμένη συμφωνία;
Το άμεσο όφελος είναι ξεκάθαρα για τα Σκόπια. Διότι σε 6 μήνες, από ένα απομονωμένο κράτος των Βαλκανίων θα έχουν εξασφαλίσει πρόσκληση για να γίνουν μέλος στην ισχυρότερη στρατιωτική συμμαχία στον κόσμο. Θα μπουν επίσης στο τελευταίο στάδιο της ενταξιακής πορείας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αντίθετα, για την Ελλάδα δεν υπάρχει κανένα άμεσο όφελος. Για το μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος. Είναι ενδεικτικό ότι λίγες ώρες μετά τη συμφωνία άρχισαν να ακούγονται φωνές για δήθεν «μακεδονική» μειονότητα στην Ελλάδα. Χρειάζεται λοιπόν μεγάλη προσοχή. Ο συνδυασμός του ονόματος Βόρεια Μακεδονία και «μακεδονικής» γλώσσας και εθνότητας, πολύ εύκολα μπορεί να εξελιχθεί σε θερμοκήπιο αλυτρωτισμού.
- Ποιο είναι το χρονικό σημείο που όσα υπογράφηκαν καθίστανται απολύτως δεσμευτικά για τη χώρα; Δηλαδή υπάρχουν, αν υπάρχουν, χρονικά και άλλου είδους περιθώρια για βελτιώσεις;
Περιθώριο βελτίωσης από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που διαπραγματεύτηκε αυτή τη συμφωνία, την πιστεύει και την υπέγραψε, δεν μπορεί να υπάρξει. Τυπικά, η πλήρης και απόλυτη δέσμευση της χώρας επισφραγίζεται προς το τέλος του χρόνου, με την προβλεπόμενη κύρωση της συμφωνίας από τη Βουλή των Ελλήνων. Η Νέα Δημοκρατία δεν θα την ψηφίσει. Δεν θα υποστηρίξουμε μια συμφωνία για την οποία υποβάλαμε πρόταση δυσπιστίας.
- Και το βασικό ερώτημα, τι θα κάνει η Ν.Δ. αν συμπέσει η ανάδειξή της στην εξουσία με την κύρωση της συμφωνίας; Εχετε υποσχεθεί παρασκηνιακά στον διεθνή παράγοντα ότι θα τη στηρίξετε, όπως διακινείται και από σοβαρά διεθνή ΜΜΕ και ανεμίζει το Μαξίμου;
Αυτό δεν ισχύει. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει εξηγήσει τη θέση της Νέας Δημοκρατίας. Και η θέση μας ισχύει και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Δεν υπάρχει καμία διαφοροποίηση. Ας δούμε τα δεδομένα και ας αφήσουμε τις υποθέσεις: Δεδομένη είναι η επαναλαμβανόμενη διαβεβαίωση της κυβέρνησης ότι θα εξαντλήσει την τετραετία. Αν λοιπόν η κυβέρνηση εννοεί αυτά που λέει και δεν κοροϊδεύει ξανά τον λαό, και εάν όσα αναφέρονται στη συμφωνία εφαρμοστούν, η διαδικασία κύρωσης θα γίνει από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Εμείς προσπαθήσαμε με κάθε θεσμικό μέσο για να μη δεσμευθεί η χώρα σε μια κακή συμφωνία. Αυτό εξυπηρετούσε η πρόταση δυσπιστίας. Αλλά η ψήφος των θλιβερά αναξιόπιστων ΑΝΕΛ οδήγησε στην υπογραφή της περασμένης Κυριακής. Διότι, ας μη γελιόμαστε, ο κ. Καμμένος κρατούσε το χέρι του κ. Κοτζιά στις Πρέσπες την ώρα της υπογραφής. Μαζί υπέγραφαν. Εάν όμως πάρουμε το σενάριο των πρόωρων εκλογών που εννοείτε, ένα πράγμα μπορώ να σας πω: Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα κάνει ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν για να σώσει ό,τι μπορεί να σωθεί από μια επιζήμια συμφωνία που δέσμευσε τη χώρα. Θα το κάνει αποφασιστικά και επίμονα, αξιοποιώντας κάθε διπλωματικό μέσο, κάθε πολιτική δυνατότητα.
- Πώς κρίνετε, πρωτίστως ως διπλωμάτης, την κίνηση του Ν. Κοτζιά να αποχαρακτηρίσει μια σειρά από έγγραφα των διαπραγματεύσεων που προηγήθηκαν έως το Βουκουρέστι; Και πώς εξηγείτε την αντινομία να δικαιώνει τον τότε πρωθυπουργό, Κ. Καραμανλή, και να εγκαλεί την τότε ΥΠΕΞ, Ντ. Μπακογιάννη, με την οποία ο ίδιος ο Καραμανλής λέει ότι ήταν σε απόλυτη ταύτιση;
Είναι σαφές ότι ο εσπευσμένος αποχαρακτηρισμός επιλεγμένων απορρήτων εγγράφων δεν υπηρετούσε το υπέρτερο εθνικό συμφέρον, όπως θέτει ρητά ως προϋπόθεση ο κανονισμός του υπουργείου Εξωτερικών. Είχε σκοπό να υπηρετήσει το υπέρτερο προσωπικό και πολιτικό συμφέρον του κ. Κοτζιά και το υπέρτερο κομματικό συμφέρον του ΣΥΡΙΖΑ. Τα έγγραφα αυτά αποχαρακτηρίσθηκαν επιλεκτικά, αποσπασματικά, εκτός πλαισίου, δηλαδή εκτός των συνθηκών στη διαπραγμάτευση εκείνη τη στιγμή. Η προσφυγή στα απόρρητα του παρελθόντος είναι η απόδειξη της πλήρους αδυναμίας του παρόντος. Της αδυναμίας δηλαδή του κ. Κοτζιά να υπερασπιστεί τη συμφωνία του, καθώς αναγκάστηκε να καταφύγει σε βουτιές στο χθες. Ηταν θλιβερό και πρωτοφανές.
- Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι προκλήθηκε από την άδικη, όπως τη χαρακτηρίζει, και ακραία κριτική της αντιπολίτευσης.
Φανταστείτε έναν πρόεδρο της Κύπρου να αποχαρακτηρίζει κατά το δοκούν και ευκαιριακά ιστορικά έγγραφα για να πείσει για την ορθότητα της άποψής του. Η κυβέρνηση απέδειξε ότι δεν έχει όριο στην απέλπιδα προσπάθειά της να διασωθεί. Δημιούργησε ένα κακό και επικίνδυνο για την εξωτερική πολιτική της χώρας προηγούμενο. Ο επιλεκτικός αποχαρακτηρισμός ήταν ένα τερτίπι μέγιστης μικρότητας και μηδενικού αποτελέσματος για τους εμπνευστές του. Ούτως ή άλλως η Νέα Δημοκρατία δεν απειλείται και δεν εκβιάζεται, διότι δεν υπέκυψε σε καμία πίεση, σε κανέναν κακό συμβιβασμό. Εκείνοι που υπέκυψαν είναι εκείνοι που θα πρέπει να ανησυχούν για το περιεχόμενο των αρχείων.
- Στα περί κάλυψης Καραμανλή και επίθεσης στην κ. Μπακογιάννη;
Δεν είναι πρώτη φορά που η κυβέρνηση καταφεύγει στη λογική του παραλόγου. Δυστυχώς, ούτε και η τελευταία. Εχει πλέον εθιστεί σε αυτή.
- Τα απανωτά «mea culpa» του Αλέξη Τσίπρα για το δημοψήφισμα, τη Μέρκελ, ακόμη και για τη δίωξη του Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ, ποιον έχουν αποδέκτη; Μπορεί να συντελέσουν στην αναβάπτισή του πρωθυπουργού στα μάτια του ελληνικού λαού;
Ουδείς αναβαπτίζεται αναγνωρίζοντας ότι έχει πει ψέματα και ότι δεν είχε πλήρη εικόνα των όσων έλεγε. Αλλά ακόμα και η αναγνώριση του λάθους θα έπρεπε να συνοδεύεται από ένα μεγάλο συγγνώμη προς τον ελληνικό λαό. Το «mea culpa» δεν είναι συγγνώμη. Ο κ. Τσίπρας μόνον συγγνώμη πρέπει να ζητήσει. Συγγνώμη για τη σκόπιμη παραπλάνηση. Συγγνώμη για τα δύο μνημόνια που φόρτωσε στη χώρα. Συγγνώμη για τη μείωση των συντάξεων. Συγγνώμη για την αύξηση της φορολογίας. Συγγνώμη για την κομματικοποίηση του κράτους. Συγγνώμη για το αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών. Συγγνώμη για την απαξίωση της δημόσιας εκπαίδευσης. Συγγνώμη για τον εκχυδαϊσμό του δημοσίου διαλόγου και βεβαίως για τα λάθη στην εξωτερική πολιτική. Αλλά κάτι τέτοιο θα απαιτούσε μεγάλη γενναιότητα. Ο κ. Τσίπρας δεν την έχει.
- Οι υπογραφές στις Πρέσπες έπεσαν, όμως οι αναφορές του Κοτζιά στα ζητήματα με την Αλβανία δημιουργούν την αίσθηση ότι ακόμη μια διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη στο παρασκήνιο. Η μυστική διπλωματία συνεχίζεται...
Η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης να κρατά στο σκοτάδι πολιτικές δυνάμεις και πολίτες για τον χειρισμό σημαντικών εθνικών θεμάτων μάς αναγκάζει να πιέζουμε διαρκώς για απαντήσεις προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε εξέλιξη που θα μπορούσε να προκαλέσει αρνητικά τετελεσμένα για τα εθνικά συμφέροντα. Η εμπειρία από τον χειρισμό με το θέμα των Σκοπίων, οι δηλώσεις του κ. Κοτζιά ότι θέλει να κλείσει το θέμα με την Αλβανία πριν από τις διακοπές του, αλλά και οι αντιδράσεις από τα Τίρανα συνηγορούν στο ότι βρισκόμαστε σε ένα πολύ προχωρημένο στάδιο, ίσως τελικό, αλλά κανένας δεν το γνωρίζει, κανένας δεν είναι ενήμερος. Μέχρι σήμερα, στις επανειλημμένες μας ερωτήσεις για το περιεχόμενο των ελληνοαλβανικών συνομιλιών, το εύρος των θεμάτων που καλύπτουν και αν σε αυτές περιλαμβάνονται οι αστήρικτες αλβανικές αξιώσεις περί Τσάμηδων, το ΥΠΕΞ έχει αποφύγει να απαντήσει στην ουσία. Τώρα όμως φτάνουμε λίγο πριν από τη συμφωνία. Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν σε τι ετοιμάζεται να δεσμεύσει τη χώρα η κυβέρνηση.
- Το άνοιγμα της ατζέντας των εθνικών θεμάτων από τον ΣΥΡΙΖΑ -και η σπουδή Κοτζιά να κλείσει τώρα και τα θέματα με την Αλβανία- προκύπτει όντως από πραγματική ανάγκη και κινδύνους, εξυπηρετεί το ελληνικό συμφέρον ή υποκρύπτει κάτι άλλο;
Θα σας έλεγα ότι το να ανοίγεις όλα τα θέματα μαζί εξαντλεί το διπλωματικό της κεφάλαιο σε πολλά μέτωπα ταυτόχρονα. Δημιουργεί δυνατότητα περίεργων και ριψοκίνδυνων διασυνδέσεων μεταξύ ανόμοιων και διαφορετικής σοβαρότητας θεμάτων. Υπάρχει η εκτίμηση στην ηγεσία του ΥΠΕΞ ότι η ίδια, μόνη της, χωρίς τη δημιουργία ενός εθνικού μετώπου μπορεί να κλείσει τα εθνικά θέματα. Είναι τραγικό λάθος, επίφοβο για το εθνικό συμφέρον. Αν τουλάχιστον κρίνουμε από το θέμα των Σκοπίων, το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης υπολείπεται και της θετικής συγκυρίας και του διπλωματικού όπλου που της κληροδότησε η απόφαση του Βουκουρεστίου και των προσδοκιών των Ελλήνων πολιτών. Μπορεί να ικανοποιούνται κάποιοι εκτός Ελλάδας, αλλά όχι οι Ελληνες.
- Τι σας ανησυχεί περισσότερο στην επικείμενη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας - Αλβανίας;
Με αυτή την κυβέρνηση όλα. Περισσότερο όμως με ανησυχεί το πώς θα οριοθετηθούν οι θαλάσσιες ζώνες μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Το 2009 είχαμε καταλήξει σε μια εξαίρετη συμφωνία. Περιμένω να δω τι έχει συμφωνηθεί σήμερα. Θα τα πούμε όλα στην ώρα τους.
* Ο κ. Γιώργος Κουμουτσάκος είναι τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής Β'' Αθηνών.
** Αναδημοσίευση από τον «Φιλελεύθερο» της Παρασκευής 22 Ιουνίου 2018.
Φωτογραφίες: Intimenews