Κάθε τρεις εβδομάδες, η Βρετανική κυβέρνηση αναθεωρεί την λίστα με τα τρία χρώματα (πράσινο, πορτοκαλί και κόκκινο) σχετικά με τις χώρες τις οποίες οι Βρετανοί μπορούν να επισκέπτονται (α) χωρίς περιορισμό στην επιστροφή (ήτοι την πράσινη λίστα), (β) με κατοίκον δεκαήμερο περιορισμό (ήτοι την πορτοκαλί λίστα) και (γ) με δεκαήμερο περιορισμό σε ξενοδοχείο «επιλογής» της κυβέρνησης (κόκκινη λίστα) το οποίο, βέβαια, πληρώνει ο (άτυχος) ταξιδιώτης.
Πριν από τρεις εβδομάδες, μόνο η Πορτογαλία εισήχθη στην πράσινη λίστα (οι κακεντρεχείς γράφουν ότι αυτό έγινε παραμονές της απόφασης για την διεξαγωγή του τελικού Champions League μεταξύ Manchester City και Chelsea έτσι ώστε οι Βρετανοί ποδοσφαιρόφιλοι να «προλάβουν» τον μεγάλο τελικό στην Πορτογαλία).
Τώρα, όμως, και ενώ οι περισσότερες αεροπορικές εταιρίες πολλαπλασίασαν τις πτήσεις τους για Πορτογαλία, η κυβέρνηση Johnson «ξανατιμώρησε» την Πορτογαλία με επιστροφή, από την ερχόμενη Τρίτη, στην πορτοκαλί λίστα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όλη η Ευρώπη (αλλά και η Αμερική) παραμένει στην πορτοκαλί λίστα. Με άλλα λόγια, και ενώ η κυβέρνηση Johnson έχει ήδη ολοκληρώσει το πολιτικοοικονομικό Brexit, τώρα προχωρεί και σε νέο, όσον αφορά τις θερινές διακοπές των πολιτών της, Brexit...
Για να δούμε το όλο θέμα κάπως πιο διεξοδικά. Όσοι Βρετανοί αποφασίσουν να προγραμματίσουν διακοπές σε χώρες της πορτοκαλί λίστας, δεν πρόκειται να παρανομήσουν. Και τούτο επειδή η Βρετανική κυβέρνηση απλώς αποθαρρύνει τους Βρετανούς όσον αφορά ταξίδια στην πορτοκαλί λίστα. Στην πράξη, όμως, κανένας δεν θέλει να υποστεί δεκαήμερη καραντίνα (έστω κατ οίκον) όταν επιστρέψει.
Ειδικά, μάλιστα, όταν κάποια χώρα (όπως η Πορτογαλία) αλλάξει ξαφνικά λίστα και ενώ οι Βρετανοί βρίσκονται ήδη εκεί. Επιπλέον, κανείς δεν θέλει, κατά την επιστροφή του σε Βρετανικό αεροδρόμιο, να περιμένει μέχρι και 4 ώρες(!!!) προκειμένου να ελεγχθεί το διαβατήριο του, ειδικά μάλιστα όταν η Βρετανική κυβέρνηση «στιβάζει» στην ίδια ουρά αναμονής ταξιδιώτες προερχόμενους από διαφορετικού χρώματος λίστες. Κάτι που σίγουρα «πολλαπλασιάζει» τον κίνδυνο ο ιός να περάσει από ταξιδιώτες της κόκκινης λίστας σε αυτούς της πορτοκαλί λίστας.
Η Βρετανική κυβέρνηση διαμηνύει ότι η μη ταχεία μεταφορά Ευρωπαϊκών (όπως της Ελλάδας) ή άλλων χωρών στην πράσινη λίστα έχει την ακόλουθη διπλή λογική.
Πρώτον, διευκολύνει την άρση περαιτέρω περιορισμών στο εσωτερικό της Βρετανίας (από την 21 Ιουνίου και μετά) με το σκεπτικό ότι όσο περισσότερο οι Βρετανοί «φύγουν» εκτός Βρετανίας για διακοπές στο μεσοδιάστημα, τόσο πιο πιθανό είναι ότι, όταν με το καλό επιστρέψουν, θα έχουν και στις αποσκευές τους κάποια μετάλλαξη του ιού. Κάτι που θα υπονομεύσει το άνοιγμα της Βρετανικής οικονομίας και κοινωνίας από την 21η Ιουνίου και μετά.
Δεύτερον, η Βρετανική κυβέρνηση φοβάται ότι ακόμα και οι πλήρως εμβολιασμένοι (ήτοι με δύο δόσεις εμβολίων) Βρετανοί, είναι ευάλωτοι σε μεταλλάξεις του ιού. Πράγματι, τα τελευταία στοιχεία μας ενημερώνουν ότι η μετάλλαξη Δέλτα (ήτοι η Ινδική μετάλλαξη) διαδίδεται μεταξύ 30% και 100% πιο εύκολα σε σχέση με την Άλφα μετάλλαξη (ήτοι την μετάλλαξη του Kent).
Ο «στυγνός» παρατηρητής θα μπορούσε να αντιπροτείνει ότι η Βρετανική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την πορτοκαλί λίστα ως κινητήρια δύναμη επανέναρξης της Βρετανικής οικονομίας με δεδομένο ότι η αποταμίευση έχει αυξηθεί στο 16% του διαθέσιμου εισοδήματος των Βρετανών. Το «πλεόνασμα» αυτό πρέπει να...καταναλωθεί.
Όπως αναφέρω εδώ, η Βρετανική οικονομία, αφενός μεν υστερεί (το πρώτο τρίμηνο του 2021) κατά 6% σε σχέση με την επίδοση της πριν από την έναρξη της πανδημίας, αφετέρου δε, έχει υποστεί οικονομική καθίζηση 9,7 ποσοστιαίων μονάδων λόγω των υφιστάμενων περιορισμών lockdown.
Κωλυσιεργώντας, λοιπόν, την μεταφορά χωρών από την πορτοκαλί στην πράσινη λίστα, η Βρετανική κυβέρνηση εκτιμά ότι ο εσωτερικός τουρισμός θα εξαλείψει τις οικονομικές, λόγω κορωνοϊού, απώλειες στην χώρα. Άλλωστε πόσοι Βρετανοί θα ρισκάρουν να «κλείσουν» πτήση τον Ιούλιο όταν, από συνήθεια, προγραμματίζουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους μέχρι και ένα έτος προτού τις απολαύσουν;
* Ο Κώστας Μήλας είναι καθηγητής και πρόεδρος του ερευνητικού τομέα στο Τμήμα Οικονομικών, Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool.