Σε κάθε κρίση μέχρι σήμερα, δυο είναι τα καταφύγια ασφαλείας στα οποία προσφεύγουν οι επενδυτές. Το Αμερικανικό Δολάριο και ο χρυσός. Το δολάριο, διότι πάνω του αντικατοπτρίζεται η δύναμη των ΗΠΑ, της χώρας με την ισχυρότερη οικονομία, τα καλύτερα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και τις ικανότερες ένοπλες δυνάμεις στον πλανήτη.
Και ο χρυσός. Στο μάθημα της χημείας, μαθαίναμε για τις μοναδικές ιδιότητες αυτού του χημικού στοιχείου, με ατομικό αριθμό 79 και με χημικό σύμβολο Au, προερχόμενο από την λατινική λέξη Aurum. Είχαμε μάθει ότι χρυσός δεν οξειδώνεται, δεν φθείρεται και είναι όλκιμος και ελατός. Δηλαδή μπορεί να γίνει λεπτός σαν σύρμα, ή να αποκτήσει την μορφή ενός νομίσματος ή μιας πλάκας. Λόγω της εξαιρετικής του αγωγιμότητας, ο χρυσός χρησιμοποιείται στην κατασκευή απαιτητικών ηλεκτρονικών συσκευών. Δεν έχει τοξικότητα, και δεν προκαλεί αλλεργίες.
Πέρα από τις σημαντικές χημικές του ιδιότητες, ο χρυσός ασκούσε μια ιδιαίτερη γοητεία στους ανθρώπους, από αρχαιοτάτων χρόνων και καθ’ όλη τη μακρά πορεία της ανθρωπότητας. Αυτό το βλέπουμε από τα νομίσματα, τα κοσμήματα, τα φλουριά, τα κωνσταντινάτα του Βυζαντίου, τα μετάλλια, αλλά και τα κτερίσματα που ανακαλύπτονται, στις αρχαιολογικές ανασκαφές.
Όλοι γνωρίζουμε το σύμβολο της δύναμης της Αθηναϊκής Δημοκρατίας το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Θεάς Αθηνάς στον Παρθενώνα, για την κατασκευή του οποίου είχαν χρησιμοποιηθεί 1.137 κιλά χρυσού.
Χρυσό προσπαθούσαν να φτιάξουν οι αλχημιστές κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα, από μόλυβδο. Για χάρη του χρυσού, έγινε η εξολόθρευση των αρχαίων πολιτισμών των Ίνκας, των Μάγιας και των Αζτέκων στη Νότια Αμερική από τους Ισπανούς κατακτητές.
Έτσι και σήμερα, όπως και σε όλες τις προηγούμενες κρίσεις, ο χρυσός ξαναλάμπει. Ο χρυσός, ο οποίος παραμένει πάντα παραμελημμένος και μακριά από την γκάμα των επενδυτικών επιλογών κατά την περίοδο που κυριαρχεί το «χαρτί», όπως συνήθιζαν οι παλαιότεροι να ονομάζουν τα μετρητά, τα ομόλογα και τις μετοχές.
Και όταν αναφερόμαστε σε χρυσό δεν εννοούμε, συμβόλαια, futures, options και πιστοποιητικά κατοχής, αλλά αναφερόμαστε σε φυσικό χρυσό. Στην χώρα μας, η αγορά και πώληση φυσικού χρυσού, διεξάγεται μέσω ενός στρεβλού, περιοριστικού, χειραγωγούμενου και γραφειοκρατικού συστήματος. Και γίνεται για χρυσές λίρες μέσω της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) και για χρυσές λίρες και ράβδους χρυσού μέσω της Τραπέζης Πειραιώς.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό της στρεβλότητας της αγοράς είναι το τεράστιο spread, δηλαδή η διαφορά ανάμεσα στην τιμή αγοράς και στην τιμή πώλησης. Για παράδειγμα με βάση το δελτίο τιμών, της 26ης Μαρτίου που εξέδωσε η ΤτΕ, ο πολίτης για να αγοράσει μια χρυσή λίρα πρέπει να καταβάλει περίπου 480 ευρώ, ενώ την ίδια στιγμή αν θέλει να πωλήσει ακριβώς την ίδια λίρα θα εισπράξει μόλις 330 ευρώ. Μια διαφορά της τάξης του 32%.
Και ενώ λοιπόν στην Ελλάδα η αγορά φυσικού χρυσού διεξάγεται μέσα σε αυτό το περιβάλλον, στις διεθνείς αγορές παρατηρείται μια έλλειψη της προσφοράς, που και αυτή στρεβλώνει τους συνηθισμένους κανόνες λειτουργίας των ελεύθερων αγορών χρυσού. Σήμερα η έλλειψη προσφοράς, οφείλεται στην επιβράδυνση της ελβετικής κατά βάση βιομηχανίας επεξεργασίας χρυσού, στα προβλήματα της διακίνησης του χρυσού και στον περιορισμό των εξορυκτικών δραστηριοτήτων. Αρκετοί παρομοιάζουν την εικόνα της αγοράς φυσικού χρυσού, με την αντίστοιχη που επικράτησε μετά την πτώση των Δίδυμων Πύργων στη Νέα Υόρκη.
Ποιο είναι το περίγραμμα της σημερινής κατάστασης; Παρ’ όλο που η τιμή του χρυσού κυμαίνεται γύρω από τα $1.630 η ουγκιά, η πραγματική τιμή για την απόκτηση φυσικού χρυσού αγγίζει τα $1.800. Δηλαδή η φυσική αγορά χρυσού, απαιτεί από την πλευρά των αγοραστών την καταβολή ενός επιπλέον premium της τάξης του 10%.
Η πανδημία του covid-19, έχει δημιουργήσει ελλείψεις ακόμη και για ορισμένα από τα πλέον δημοφιλή χρυσά νομίσματα, όπως είναι τo νοτιοαφρικανικό Krugerrand, το καναδικό Maple Leaf, το αυστραλιανό Kangaroo και το βρετανικό Britannia. Στις δε ΗΠΑ, τα καταστήματα χρυσού και χρυσών νομισμάτων, έχουν ξεμείνει από American Eagles και Buffaloes. Χαρακτηριστικά θα αναφέρουμε ότι μια ουγκιά American Eagle, που έχει αξία περίπου $1.790, πωλείται πλέον στα $2.175.
Φυσικά και οι αγοραστές χρυσού γνωρίζουν, ότι επενδύουν σε κάτι που δεν παράγει εισόδημα. Διότι δεν αποδίδει ούτε τόκους, αλλά ούτε και μερίσματα. Αποδίδει μόνο υπεραξίες, όταν και εφ’ όσον αυξάνεται η ζήτηση.
Η κίνηση προς τον χρυσό, συντελείται από την εκείνη την κατηγορία των επενδυτών που επιθυμεί να θωρακιστεί απέναντι στην ύφεση και στον πληθωρισμό, που πιθανότατα θα αντιμετωπίσουμε το επόμενο χρονικό διάστημα. Ο χρυσός ξαναλάμπει σήμερα. Ως καταφύγιο, ως σωσίβιο και ως προστασία απέναντι στον φόβο και την αβεβαιότητα.
* Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
** Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.