Είναι εντυπωσιακό που στη χώρα μας από τη δημόσια συζήτηση για την ενεργειακή κρίση απουσιάζει παντελώς η προτροπή να περιορίσουμε την κατανάλωση ρεύματος στον βαθμό του εφικτού. Κάτι πήγε να ψελλίσει ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας αλλά επειδή το έκανε άτσαλα, χωρίς σχέδιο, μόλις κόπασαν οι διαμαρτυρίες η κυβέρνηση δεν τόλμησε να το επαναφέρει.
Στη γειτονική και πλουσιότερη από εμάς Ιταλία τέθηκαν σε εφαρμογή από την 1η Μαΐου νέα μέτρα, τα οποία προβλέπουν πιο αυστηρά όρια στη θερμοκρασία των κλιματιστικών, με στόχο να μειωθεί η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Τα κλιματιστικά, σε κτήρια της δημόσιας διοίκησης, δεν θα μπορούν να ρυθμίζονται σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 25 βαθμών το καλοκαίρι. Όσο για τον χειμώνα, η θέρμανση δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τους 21 βαθμούς.
Στην πρώτη αυτή φάση, η όλη στρατηγική εξοικονόμησης ενέργειας θα αφορά μόνο τα κτήρια του δημοσίου, αλλά δεν αποκλείεται να επεκταθεί και σε ιδιωτικά γραφεία και κατοικίες. Η «επιχείρηση θερμοστάτης» θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2023, με στόχο να εξοικονομηθούν 4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.
Αν η ελληνική κυβέρνηση τολμούσε να ανακοινώσει ανάλογες ρυθμίσεις, τα κόμματα θα εξέδιδαν πύρινες ανακοινώσεις και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις θα προχωρούσαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις με καταγγελίες για «δημιουργία εργασιακού μεσαίωνα προκειμένου να μην θιγούν τα συμφέροντα των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας».
Είναι βέβαια αλήθεια ότι υπάρχουν κάποια πράγματα που οποιαδήποτε κυβέρνηση δεν μπορεί να πει: Για παράδειγμα οι υπουργοί δεν μπορούν να διαπιστώνουν οι ίδιοι πόσο καλά πηγαίνουν τα πράγματα, πόσο έχουν αποδώσει κάποια μέτρα, πόσο ωραία είναι η ζωή στη χώρα και είναι λάθος να κάνουν οι ίδιοι συστάσεις στους πολίτες για το πώς αυτοί θα ζουν. Κι ας είναι αυτές οι συστάσεις απολύτως σωστές.
Οι κυβερνήσεις έχουν την υποχρέωση να λαμβάνουν αποφάσεις και εφαρμόζουν μέτρα και όχι να διαπιστώνουν και να σχολιάζουν. Στην Ελλάδα ειδικότερα, μετά από αλλεπάλληλα κύματα κρίσεων, οι πολίτες έχουμε αναπτύξει πολύ μεγάλη δυσανεξία στους υπουργούς πανελίστες που κάνουν απλώς διαπιστώσεις και μας κάνουν φιλικές συστάσεις.
Γι' αυτό είναι αναγκαίες οι κοινωνικές συμμαχίες. Γινόμαστε πάλι κουραστικοί με τις περίφημες «κοινωνικές συμμαχίες» αλλά τον 21ο αιώνα ακόμα κι όταν οι αποφάσεις λαμβάνονται από θεσμούς συγκεντρωτικής εξουσίας για να εφαρμοστούν απαιτούνται συμμαχίες. Εν προκειμένω θα βοηθούσε η ύπαρξη ενός σοβαρού καταναλωτικού κινήματος που θα έτρεχε μια καμπάνια για την εξοικονόμηση του ρεύματος. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις επίσης, θα μπορούσαν κι αυτές να προτρέψουν τους καταναλωτές να υιοθετήσουν μια πιο συνειδητή στάση γιατί χαμηλότερη κατανάλωση σημαίνει λιγότερη κατασπατάληση φυσικών πόρων και μεγαλύτερη προστασία του περιβάλλοντος.
Τίποτα από αυτά όμως δεν υπάρχουν στην Ελλάδα. Η Κοινωνία των Πολιτών στη συντριπτική της πλειοψηφία δραστηριοποιείται για να εξυπηρετεί κομματικές ατζέντες, συχνά και ιδεοληψίες, το κοινό όφελος απουσιάζει από τη συζήτηση. Όμως εμείς είμαστε πεπεισμένοι ότι είναι η εκάστοτε εξουσία που δίνει τους τόνους, ο ισχυρότερος είναι αυτός που πρέπει να τείνει κάθε φορά το χέρι και η κυβέρνηση αυτή από την αρχή της θητείας της δεν ζητά βοήθεια από κανέναν. Ούτε από την ίδια την κοινωνία στην οποία απευθύνεται.