Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Το «Γενέθλια 86» είναι ένα τραγούδι που έγραψε ο Κώστας Τριπολίτης το 1988 και το τραγούδησε ο Β. Παπακωνσταντίνου σε μουσική Θ. Μικρούτσικου.
Δεν έχει πολλούς στίχους, «Γενέθλια κι αγόρασα σκοινί,/ τον κόμπο μου τον έχω φτιάξει πρόχειρα, /παραληρώντας πάνω στο σκαμνί, /στον τελευταίο ρόλο του αυτόχειρα./Πίσω μου τίποτα, τίποτα στο μέλλον, /μονάχα η κηδεία των ψηλών καπέλων./Γενέθλια και φτύνω τις ευχές, /σοκολατάκια στήνω για ικρίωμα, /ελπίζω με τις πρώτες τις βροχές, /να ξεχαστώ και 'γω και το σημείωμα./Πίσω μου τίποτα, τίποτα στο μέλλον/μονάχα η κηδεία των ψηλών καπέλων.
Μου ΄χε κολλήσει πέρυσι τέτοιον καιρό, που ήταν τα πρώτα γενέθλια της κυβέρνησης των «Συριζανέλ». Έτυχε να το ακούσω μέσα σε πολιτική κουβέντα και πρόλαβα στα γρήγορα, να πιάσω συνειρμικά, την σημειολογία. Πιο πολύ μ΄άρεσε το «τίποτα στο μέλλον/ μονάχα η κηδεία των ψηλών καπέλων»…
Πέρασαν δύο χρόνια από άλλη μία ιστορική πολιτική γκάφα. Στην αφήγηση του νεοελληνικού κράτους ο κύκλος δεν κλείνει ποτέ. Σαν να μην θέλουμε να ωριμάσουμε και συνεχώς, ψάχνουμε τρόπους να βιώσουμε μια νέα ήττα.
Το κοινό που έχουν όλες μας οι ήττες είναι το αποτέλεσμα που προκύπτει από την πίστη μας σε «εναλλακτικά γεγονότα» (alternative facts σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Τραμπ, Κόνγουει) και την τεράστια ανάγκη μας να ζήσουμε σε εποχές «μετα-αλήθειας» (post truth ή post political facts) δια μέσου της ρητορικής των πολιτικών μας.
Πραγματικά, το φιάσκο που, λίγο πολύ, όλοι έχουν καταλάβει σήμερα, δεν έχει να κάνει ούτε με την Αριστερά ούτε και με τα πρόσωπα που ανέλαβαν την κυβέρνηση. Ιστορικά, αποδεικνύεται ότι η ίδια η κοινωνία καλεί τους κήνσορες και τους «θεράποντες» μαζί, όποτε αισθάνεται άρρωστη… Αν δεν ήταν ο Τσίπρας, θα ήταν κάποιος άλλος. Σημασία, έχει το πώς αναπτύσσονται αυτές οι σχέσεις μεταξύ των εξουσιών και του πλήθους.
Με έναν μικρό απολογισμό, στα δύο χρόνια που πέρασαν, ο σκληρός ιδεολογικός πυρήνας που εξασφαλίζει το άλλοθι είναι η «κηδεία των ψηλών καπέλων». Ακόμα και τώρα, διασώζεται ο «αόρατος θίασος» επειδή αιωρείται παντού το «δεδουλευμένο» αξίωμα «γιατί οι άλλοι ήταν καλύτεροι;» η ακόμα πιο εύστοχα, «ήρθαμε στην εξουσία για να εξοντώσουμε αυτούς που σας πλήγωσαν…»!
Πέρα από ΄κει, το απόλυτο τίποτα είναι πια απλωμένο παντού. Με όποιες τραγικές διαστάσεις μπορεί να πάρει στον μέλλον. Τίποτα στην οικονομία, τίποτα στο Προσφυγικό, τίποτα στο ασφαλιστικό, στους πλειστηριασμούς, στη φορολογία, στην ανάπτυξη, στα εθνικά θέματα, στο ΕΣΥ. Τίποτα μπροστά στις μεγάλες προσδοκίες, έστω κάποιων ονειροπόλων, για τον διαχωρισμό κράτους- Εκκλησίας, για την Παιδεία, το κράτος πρόνοιας, για την ανθρωπιστική κρίση των πραγματικά αδυνάτων. Η ιθαγένεια και το σύμφωνο συμβίωσης, σταγόνες στον Ωκεανό. «Πίσω μου τίποτα, τίποτα στο μέλλον»…
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτών των δύο χρόνων; Μια κοινωνία γεμάτη ανασφάλεια με την επικείμενη φτωχοποίηση να της χτυπά την πόρτα και υπουργούς καθηλωμένους στις ιδεοληψίες και στην «δημιουργική» τους αδράνειας.
Είναι σύνηθες να ψηφίζουμε με κριτήριο τον «φθόνο» αλλά αυτή τη φορά ξεπεράσαμε κάθε όριο. Να δούμε μόνο πόσες «ευχές θα φτύσουμε ακόμα», πόσες διαψεύσεις θα βιώσουμε και πόσα «σκοινιά» θα αγοράσουμε, για να τιμωρήσουμε τους εαυτούς μας. Ποιος ξέρει, μέσα στο χρόνο, μπορεί να κληθούμε να αποφασίσουμε και πόσο καλοί «αυτόχειρες» μπορούμε να γίνουμε…