Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Ο θεσμός των προστατευόμενων μαρτύρων ξεκίνησε στην Ελλάδα με τον νόμο 2928/2001, με τον οποίο αντιμετωπίστηκε το φαινόμενο των «εγκληματικών» και «τρομοκρατικών» οργανώσεων και εφαρμόστηκε στη δίκη των μελών της «17 Νοέμβρη». Το ίδιο έγινε και με τη δίκη της Χρυσής Αυγής, η υπόθεση της οποίας άρχισε να ξετυλίγεται χάρη στις καταθέσεις των πέντε προστατευόμενων μαρτύρων, όταν υπουργός Δικαιοσύνης ήταν ο Χαράλαμπος Αθανασίου.
Ειδικότερα, στο άρθρο 9 του Ν.2928/2001, για τις πράξεις της συγκρότησης ή συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 187 Ποινικού Κώδικα και για τις συναφείς πράξεις μπορούν να λαμβάνονται μέτρα για την αποτελεσματική προστασία από πιθανή εκδίκηση ή εκφοβισμό των ουσιωδών μαρτύρων και των υπαιτίων των πράξεων της συγκρότησης εγκληματικής οργάνωσης ή συμμορίας ή της συμμετοχής σε αυτές, μόνο αν αυτοί καταστήσουν δυνατή με αναγγελία στην αρχή την πρόληψη της διάπραξης ενός από τα σχεδιαζόμενα εγκλήματα ή με τον ίδιο τρόπο συμβάλλουν ουσιωδώς στην εξάρθρωση της εγκληματικής οργάνωσης ή της συμμορίας και των οικείων τους.
Το 2010, με τον Ν. 3875/2010 η ένταξη σε καθεστώς προστασίας μαρτύρων επεκτάθηκε και για τις αξιόποινες πράξεις εμπορίας ανθρώπων και παράνομης διακίνησης μεταναστών. Το αδίκημα της δωροδοκίας ήρθε να προστεθεί 4 χρόνια αργότερα, σε νέα τροποποίηση με τις διατάξεις του Ν. 4254/2014 για να ανταποκριθεί η Ελλάδα στις διεθνείς της υποχρεώσεις και ιδίως στο άρθρο 33 της Σύμβασης του ΟΗΕ κατά της Διαφθοράς (2003).
Όλα τα παραπάνω δεν φαίνονται ικανά να δικαιολογήσουν την ανάγκη της προστασίας των συγκεκριμένων μαρτύρων για την υπόθεση της Novartis. Δεδομένου πως κανένας από τους φερόμενους ως δωροδοκηθέντες δεν υπάγεται σε καμία από τις παραπάνω κατηγορίες.
Από ποιον μπορεί δηλαδή, να κινδυνεύσει κάποιος από τους τρεις οι οποίοι κατέθεσαν εναντίον των πολιτικών προσώπων; Από τον πρώην πρωθυπουργό Σαμαρά, από τον Ευάγγελο Βενιζέλο, τον Ανδρέα Λοβέρδο ή τον Παναγιώτη Πικραμμένο; Ποιος από αυτούς είναι ικανός να "εκδικηθεί" με οποιονδήποτε τρόπο τους μάρτυρες στη συνέχεια του βίου τους;
Kανείς από τους εμπλεκόμενους στη δικογραφία δεν είναι ούτε ποινικός εγκληματίας ούτε μέλος κάποιας εγκληματικής οργάνωσης ούτε και έμπορος όπλων ή ναρκωτικών. Εκτός του ότι ο δημόσιος βίος του δεν του αφήνει κανένα περιθώριο να διακινδυνεύσει το υπόλοιπο της πολιτικής του καριέρας.
Δεν μπορώ να γνωρίζω αν κάποιος από τους πολιτικούς αυτούς έχει χρηματιστεί αλλά, πραγματικά, μου είναι πολύ δύσκολο να φανταστώ τον Δημήτρη Αβραμόπουλο και ειδικά τον Παναγιώτη Πικραμμένο να λαμβάνει μέτρα ώστε να βλάψει τον μάρτυρα που θα καταθέσει εναντίον του.
Όλη αυτή η φάρσα το πιθανότερο είναι πως θα τελειώσει χωρίς κανέναν αποτέλεσμα. Όχι επειδή παίρνουμε όρκο ότι κανείς δεν δωροδοκήθηκε αλλά γιατί έχουν ήδη παραγραφεί τα υποτιθέμενα αδικήματα. Θα έχει αφήσει όμως πίσω της τον μηδενισμό της τυφλής κατάθεσης εναντίον πολιτικών προσώπων. Όπως επίσης, θα έχει ταυτίσει την ανώνυμη «ετυμηγορία» του «λαϊκού δικαστή» με τον «προστατευόμενο μάρτυρα» που καλύπτεται από τη σκιά της απρόσωπης και ανεύθυνης κρίσης του.
Επιμένω όμως. Φαντάζεστε τον πρώην πρωθυπουργό Πικραμμένο, με την κρυστάλλινη δικαστική καριέρα, να απειλεί και να τρομοκρατεί τον μάρτυρα που κατέθεσε εναντίον του;
