Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Σε μεγάλο φιάσκο εξελίσσεται η ιστορία με το Μητρώο για όσους ενοικιάζουν τα ακίνητα με βραχυπρόθεσμες μισθώσεις μέσω διαδικτυακών πλατφορμών τύπου Airbnb, Homeaway, Booking, Homekey κ.α. Μεγάλο φιάσκο και για την κυβέρνηση, που νόμιζε πως βρήκε το κέρας της Αμάλθειας για νέα φορολογικά έσοδα.
Η τελική ημερομηνία εγγραφής στο μητρώο ήταν η 30 Νοεμβρίου, όμως οι μισθώσεις του Σεπτεμβρίου έπρεπε να καταχωρηθούν μέχρι τις 20 Οκτωβρίου. Γεγονός φυσικά οξύμωρο, ακόμα και για αποφοίτους του Δημοτικού. Ταυτοχρόνως οι παλαιότερες μισθώσεις από την 1 Ιανουαρίου ως την 31 Αυγούστου, θα έπρεπε να καταχωρηθούν στο σύστημα με μια συγκεντρωτική εγγραφή μέχρι 30 Νοεμβρίου και αφού προηγουμένως είχε αναπτυχθεί η συγκεκριμένη εφαρμογή στο σύστημα.
Με μια τέτοιο σχεδιασμό στο γόνατο, ήταν σχεδόν σίγουρο πως το σύστημα δεν θα λειτουργούσε, όπως και έγινε. Την Παρασκευή το απόγευμα και λίγες ώρες πριν εκπνεύσει η προθεσμία που είχε θέσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων εσόδων, βγήκε νέα ερμηνευτική εγκύκλιος με νέες προθεσμίες, νέες διαδικασίες δημιουργώντας νέα ερωτήματα στους συνεπείς νομοταγείς εκμισθωτές και δίνοντας νέες ελπίδες σε όσους επέλεξαν να μην καταχωρηθούν στο σύστημα.
Η εγκύκλιος για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού (sharing economy), μέσω των διαδικτυακών πλατφορμών τύπου Airbnb, που είχε δημοσιευθεί ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, περιλάμβανε 10 άρθρα, 22 ορισμούς, 15 επεξηγήσεις, 17 παραπομπές σε άλλους νόμους και αποτελείτο από 2454 λέξεις.
Δημιούργησε Μητρώα, όρισε διαχειριστές, υιοθέτησε σήματα, καθόρισε εγγραφές, λειτουργίες, δηλώσεις και διαδικασίες. Ενέπλεξε ΑΤΑΚ, Ο.Π.Σ., Περιουσιολόγια, ΔΗΛΕΔ. Δημιούργησε διαδικασίες και όργανα ελέγχου που επιβάλουν κυρώσεις και πρόστιμα. Καθόρισε μικτά συνεργεία ελέγχου που αποτελούνται από υπαλλήλους της Α.Α.Δ.Ε. του Υπουργείου Τουρισμού και όποτε απαιτηθεί, αναλαμβάνει και η Οικονομική Αστυνομία.
Η γραφειοκρατία, η φοροεισπρακτική λογική και η τιμωρητική κρατική διάθεση βρέθηκαν στο “limit up”. Και όλα αυτά για να εισπραχθούν προϋπολογισθέντα φορολογικά έσοδα 48 εκατ. ευρώ. Τα δημοσιευμένα κατά καιρούς στοιχεία δείχνουν πως μέσω των βραχυχρόνιων μισθώσεων ακινήτων στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού, φιλοξενήθηκαν 770.000 επισκέπτες που απέφεραν στους εκμισθωτές ένα μέσο ετήσιο εισόδημα ύψους 2.375 ευρώ.
Αντί για αυτήν την εγκύκλιο των 2.454 λέξεων και την υιοθέτηση της νέας γραφειοκρατικής διαδικασίας που θα ταλαιπωρούσε εκ νέου τους ιδιοκτήτες και εκμισθωτές ακινήτων, οι διαδικτυακές πλατφόρμες τύπου Airbnb είχαν προτείνει το εξής: «Οι πλατφόρμες να παρακρατούν το 15% των μισθωμάτων που αντιστοιχούν στους εκμισθωτές και ακολούθως να το καταβάλουν στο ελληνικό δημόσιο.» Δηλαδή ο φόρος να παρακρατείται στην πηγή, χωρίς καν να περνάει από τα χέρια του εκμισθωτή, χωρίς επιπλέον διαδικασίες και ενέργειες. Έτσι με μια απλή πρόταση των 20 λέξεων, λυνόταν με αξιόπιστο, απλό, διαυγή και αποτελεσματικό τρόπο το θέμα της είσπραξης των φορολογικών εσόδων που αντιστοιχούν στις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις.
Για να αντιληφθούμε το μέγεθος της ανταπόκρισης των εκμισθωτών στο νέο μητρώο και στο σύστημα καταχώρησης των μισθώσεων, μέχρι το βράδυ της Πέμπτης είχαν καταχωρηθεί λιγότερες από 1,000 μισθώσεις για το μήνα Σεπτέμβριο. Αστείο νούμερο δηλαδή, αλλά και αναμενόμενο, διότι οι περισσότεροι εκμισθωτές προτιμούν να παραμένουν αφανείς στα μητρώα και στην εφορία, ελπίζοντας πως στο τέλος το σύστημα δεν θα λειτουργήσει και πως οι έλεγχοι και τα πρόστιμα, εξαγγέλλονται για τα μάτια του κόσμου.
Η οικονομία του διαμοιρασμού στους βασικούς τουριστικούς προορισμούς έχει βελτιώσει τα μεγέθη του τουρισμού, καθώς η διαθεσιμότητα περισσότερων χώρων και οι χαμηλές τιμές των βραχυχρόνιων μισθώσεων, επιτρέπουν σε περισσότερους τουρίστες να επισκεφθούν τη χώρα. Η μανία του κράτους για τη δημιουργία και στήριξη ενός ολοένα μεγαλύτερου και πιο δυσκίνητου ρυθμιστικού και κανονιστικού πλαισίου, λειτουργεί τελικά εις βάρος του εγχειρήματος της οικονομίας του διαμοιρασμού, του τουρισμού και των κρατικών εσόδων.
Γιατί όσο μεγαλύτερα είναι τα έσοδα των εκμισθωτών, όσο ρεαλιστικότεροι είναι οι φορολογικοί συντελεστές και όσο ευκολότερος είναι ο τρόπος λειτουργίας της συλλογής των φορολογικών εσόδων, τόσο μεγαλύτερα θα είναι και τα έσοδα του Δημοσίου. Και τα έσοδα του κράτους παραμένουν ως η σημαντικότερη προτεραιότητα, σε μια οικονομία που ασφυκτιά ακριβώς λόγω της υπερφορολόγησης.
