Του Γιάννη Μαστρογεωργίου*
Το τελευταίο καιρό διαβάζουμε αρκετά για τη χειραγώγηση των δεδομένων στο διαδίκτυο, για το πώς χρησιμοποιούνται για προεκλογικές στοχευμένες καμπάνιες κ.λπ. Στο επίκεντρο έχει βρεθεί το Facebook, η Cambridge Analytica κ.ά.
Η αλήθεια είναι ότι οι εξελίξεις με την 4η Βιομηχανική Επανάσταση θα φέρουν στο προσκήνιο έντονα τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και το ερώτημα είναι αν θα προκύψει προαγωγή της (ψηφιακής) δημοκρατίας ή όχι.
Θα προκύψει μία νέα κατάσταση για μια περισσότερο δραστήρια και αποφασιστική συμμετοχή των πολιτών στα κοινά;
Μη θυσιάσουμε όμως τη χρήση της τεχνολογίας για την υπεράσπιση και ενίσχυση της δημοκρατίας για κάποια ανοσιουργήματα.
Η ψηφιακή δημοκρατία έρχεται να ισχυροποιήσει τον «δήμο» με τη χρησιμοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας. Η διεύρυνση της έννοιας του δήμου δίνει τη δυνατότητα της περισσότερης άμεσης δημοκρατίας, απαλλαγμένη από γεωγραφικούς και χρονικούς περιορισμούς, αλλά παράλληλα περισσότερο ενημερωμένη.
Την ίδια στιγμή, όμως, τεράστιες προκλήσεις ανακύπτουν από τον έλεγχο της πληροφορίας μέσα από την εξελιγμένη μορφή προπαγάνδας που μπορεί να μετράει την απήχησή της και να αυτοβελτιώνεται με ανησυχητικά αποτελέσματα στην ελεύθερη βούληση του δήμου οδηγώντας σε μια δημοκρατία κατ' επίφαση.
Η σύνθετη λύση που θα πρέπει να ακολουθήσουμε πρέπει να βασίζεται σε δύο άξονες: τη διά βίου παιδεία και παράλληλα τον έλεγχο της αγοράς και των μονοπωλίων, που διαμορφώνονται διεθνώς μέσω της διαχείρισης της γνώσης και της πληροφορίας.
Εχοντας ήδη αντιληφθεί τις φοβερές δυνατότητες αλλά και τους κινδύνους για τη δημοκρατία από τη νέα ψηφιακή εποχή και μεταπηδώντας στον τομέα της οικονομίας αντιμετωπίζουμε αντίστοιχες ευκαιρίες και προκλήσεις.
Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση έρχεται να επαναπροσδιορίσει τους κανόνες λειτουργίας της οικονομίας, με μοχλούς την τεχνητή νοημοσύνη, τη ρομποτική και την ανάλυση τεράστιου όγκου δεδομένων που παράγονται ανά δευτερόλεπτο.
Ο έλεγχος πρέπει να εστιάσει στη συλλογή προσωπικών δεδομένων από το ίδιο το Facebook και τα εργαλεία που θέτει στη διάθεση των πελατών του και στις ρυθμίσεις προστασίας της ιδιωτικής ζωής, όσο και της πολιτικής διαφάνειας.
Στην εποχή μας πλέον το e- μπροστά από δράσεις και πράξεις, όπως e-government, είναι παρωχημένο. Μπαίνουμε στη σφαίρα του m-. Δηλαδή του mobile. Ολα και όλοι θα είναι σε μια διαρκή κίνηση και διακίνηση δεδομένων. Γι'' αυτή τη μετάβαση πρέπει να αρχίσουμε να συζητάμε και τις προεκτάσεις της σε όλα τα επίπεδα.
* Ο κ. Γιάννης Μαστρογεωργίου είναι Διευθυντής του Δικτύου.
**Αναδημοσίευση από τη στήλη «Σκέψεις από το Μέλλον» του Φιλελεύθερου της Τρίτης 27 Μαρτίου, αρ. φύλλου 87.
Φωτογραφία: Shutterstock
