Κάποια στιγμή οι δημοσιονομικοί κανόνες θα επιστρέψουν, ενώ η ΕΚΤ θα σταματήσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα αν δεν φτάσουν στην επενδυτική βαθμίδα. Τα χρήματα για την στήριξη της οικονομίας δεν είναι ατελείωτα, γι’ αυτό και οι όποιες νέες παρεμβάσεις στήριξης της οικονομίας από την κυβέρνηση, πρέπει να γίνουν με κριτήριο την αποτελεσματικότητά τους και όχι την εκλογική πελατεία, σημειώνει στο liberal o Φίλιππος Σαχινίδης.
Ο πρώην υπ. Οικονομικών βλέπει μια αργή ανάκαμψη, επιστροφή το νωρίτερο το 2022 εκεί που ήμασταν το 2019, ενώ για την επένδυση της Microsoft στην Ελλάδα σημειώνει ότι το αν θα αποτελέσει game changer, θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα προώθησης σειράς αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Σημειώνει μάλιστα ότι είναι η ποιότητα των δημοσίων επενδυσεων που θα καθορίσει και τις ιδιωτικές που θα έρθουν. “Αν το κράτος δεν δημιουργήσει υποδομές ή δεν καλύψει τις ανάγκες εκεί όπου δεν δραστηριοποιείται ο ιδιωτικός τομέας, τότε δύσκολα θα έρθουν οι ιδιωτικές επενδύσεις”, αναφέρει χαρακτηριστικά.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Ποια η γνώμη σας για την επένδυση της Microsoft; Μπορεί να είναι game changer για την ελληνική οικονομία;
Πρόκειται για μια σημαντική επένδυση με προστιθέμενη αξία γιατί πέρα από την συνολική επενδυτική δαπάνη και τις θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν, συνεισφέρει στην ψηφιοποίηση της οικονομίας και στο μετασχηματισμό του παραγωγικού προτύπου.
Προϋποθέσεις αναγκαίες για να βγει η χώρα κερδισμένη από τις προκλήσεις της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης και της τεχνητής νοημοσύνης. Στέλνει όμως και ένα μήνυμα προς δυνητικούς επενδυτές για τις δυνατότητες και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Από τις επιλογές της κυβέρνησης στην προώθηση αναγκαίων διαρθρωτικών αλλαγών θα εξαρτηθεί αν θα είναι game changer ή όχι.
- Το ρωτώ γιατί ακόμη και σήμερα μερίδα της κοινωνίας ζει με στερεότυπα ότι οι επενδύσεις είναι καλές αρκεί να γίνονται από το κράτος. Σε μια χώρα με τόσο έντονο ακόμη τον κρατισμό, μπορούμε να φέρουμε κι άλλες Microsoft;
Παραβλέπετε την άποψη της σύγχρονης ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας που δίνει εξίσου σημασία στις δημόσιες και στις ιδιωτικές επενδύσεις. Οι δημόσιες επενδύσεις λειτουργούν ως προπομπός και προσελκύουν ιδιωτικές επενδύσεις. Αν το κράτος δεν δημιουργήσει υποδομές η δεν ανταποκριθεί στην κάλυψη αναγκών σε τομείς που δεν δραστηριοποιείται ο ιδιωτικός τομέας τότε δύσκολα θα έρθουν οι ιδιωτικές επενδύσεις.
Άρα το ζητούμενο δεν είναι να υποβαθμίσουμε το ρόλο των δημοσίων επενδύσεων και να προκρίνουμε μόνο τις ιδιωτικές επενδύσεις. Το ζητούμενο για τη χώρα είναι ποιες δημόσιες επενδύσεις πρέπει να προκριθούν ώστε να συνεισφέρουν στο μετασχηματισμό της οικονομίας και να προσελκύσουν περισσότερες επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα.
- Χθες, η Λανγκάρντ έκρουσε ξανά το καμπανάκι ότι η ανάκαμψη της ευρωζώνης κινδυνεύει και έστειλε μήνυμα στις κυβερνήσεις ¨μην σταματήσετε να ρίχνετε χρήματα στην οικονομία”. Σε αυτό το μαραθώνιο που έχουμε μπροστά μας, μέχρι που φτάνουν οι δημοσιονομικές αντοχές της Ελλάδας;
Ξεκινώ με μια επισήμανση για τη μεγάλη αλλαγή στάσης τόσο της ΕΚΤ όσο και των ευρωπαϊκών θεσμών ως προς το ρόλο της δημοσιονομικής πολιτικής για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης πανδημίας. Οι συστάσεις «ξοδέψτε για να τονώστε την οικονομία» είναι στην αντίθετη κατεύθυνση από τις συστάσεις στην κρίση του 2009-2010 όταν η Ελλάδα κλήθηκε να μειώσει το έλλειμμα του 15,7% του 2009 κάτω από το 3% του ΑΕΠ σε μια πενταετία. Την ώρα μάλιστα που η οικονομία ήταν βυθισμένη σε ύφεση από το 2008.
Προφανώς η Ελλάδα δεν είναι Γερμανία και δεν διαθέτει το δημοσιονομικό χώρο της τελευταίας για να στηρίξει εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Με δεδομένους λοιπόν τους δημοσιονομικούς περιορισμούς έχει ιδιαίτερη σημασία για την χώρα από το σύνολο των δυνητικών παρεμβάσεων να προκρίνονται από την κυβέρνηση της ΝΔ εκείνες που έχουν το μεγαλύτερο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για την οικονομία και την απασχόληση. Έτσι, θα μετριαστεί η ύφεση και θα διασωθούν περισσότερες θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις χωρίς να ενταθούν οι κοινωνικές ανισότητες.
- Η στήριξη κάθε επιχείρησης και κάθε εργαζόμενου δεν είναι εφικτή, καθώς η εκτίναξη ελλειμμάτων και χρεών επιβαρύνει τις επόμενες γενεές, είπε ο βρετανός υπ. Οικονομικών Ρ.Σουνάκ. Τι θα συμβεί επομένως το 2021;
Η χώρα μας φέτος θα έχει δημόσιο χρέος που θα φτάσει στο 200% του ΑΕΠ. Δεν πιέζεται από τις αγορές και δανείζεται φθηνά γιατί έχουν ανασταλεί οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και η ΕΚΤ αγοράζει ελληνικά ομόλογα στο πλαίσιο των προγραμμάτων της. Όμως οι κανόνες κάποια στιγμή θα τεθούν εκ νέου σε εφαρμογή, όπως θα τεθούν εκ νέου στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα ίσως όχι στο 3% του ΑΕΠ αλλά στο 1,5%-2% του ΑΕΠ. Επίσης, η ΕΚΤ κάποια στιγμή θα σταματήσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα αν δεν φτάσουν στην επενδυτική βαθμίδα. Τότε θα κριθεί πως πραγματικά μας αξιολογούν οι αγορές. Θεωρώ λοιπόν ότι η κυβέρνηση ΝΔ τις όποιες νέες δημοσιονομικές παρεμβάσεις οφείλει να τις προκρίνει με κριτήριο την αποτελεσματικότητά τους και όχι τη στήριξη της εκλογικής της πελατείας.
- Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2021 περιλαμβάνει δυο διαφορετικά σενάρια για την ανάπτυξη, το “κακό” 4,5%-5% και το βασικό με 7,5%. Ποιο θεωρείται ως πιο πιθανό ;
Σε συνθήκες αυξημένης αβεβαιότητας και με την υγειονομική κρίση σε έξαρση είναι δύσκολο να κάνεις αξιόπιστες προβλέψεις. Οι συνέπειες της πανδημίας θα συνεχίσουν να επηρεάζουν το ΑΕΠ τόσο για το υπόλοιπο του 2020 όσο και στο 2021. Οι εκπρόσωποι του τουριστικού κλάδου προεξοφλούν ότι η τουριστική κίνηση θα συνεχίσει να επηρεάζεται σε κάποιο βαθμό από την πανδημία και το 2021. Με δεδομένο ότι δεν γνωρίζουμε ακόμη ποια θα είναι η επίδοση του ΑΕΠ το 2020, την αβεβαιότητα που επηρεάζει όλες τις συνιστώσες του ΑΕΠ (κατανάλωση, επενδύσεις, καθαρές εξαγωγές) όπως και το συνολικό ποσό που θα εκταμιευτεί από το Ταμείο Ανάκαμψης, το βασικό σενάριο για ανάπτυξη 7,5% είναι αισιόδοξο. Θεωρώ ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι αυτό που προβλέπει ότι το 2022 θα επιστρέψουμε εκεί που ήμασταν το 2019. Αν όμως λάβουμε ως σημείο αναφοράς για την εκτίμηση των απωλειών, που προβλέπαμε πριν την κρίση πανδημίας ότι θα ήμασταν το 2022, τότε η αποκατάσταση των απωλειών θα πάρει πολύ περισσότερο χρόνο.
- Είναι ρεαλιστικό το σενάριο που προβλέπει το προσχέδιο να εισπράξουμε 4 δισ του χρόνου από το Ταμείο Ανάκαμψης;
Κρίνοντας από την εμπειρία εκταμίευσης πόρων του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου αλλά και τα όσα συζητούνται στις Βρυξέλες για την διαδικασία έγκρισης και εκταμίευσης των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης θεωρώ ότι η στόχευση του προσχεδίου για τους πόρους που θα εκταμιευτούν είναι αισιόδοξη. Αυτό σε συνδυασμό με τον τρόπο που θα αξιοποιηθούν οι πόροι αυτοί, αν δηλαδή κατευθυνθούν σε επενδύσεις και ποιες θα καθορίσουν αν η συνεισφορά των πόρων στο ΑΕΠ θα είναι ένα επιπλέον 2% για την ανάπτυξη όπως αναφέρεται στο προσχέδιο
