Του Σάκη Μουμτζή
Με τον θάνατο του ηγέτη της Κούβας άνοιξε μια συζήτηση, που σε τελική ανάλυση αφορά την ιεράρχηση των αξιών μας. Τι θέτουμε υπεράνω όλων; Τις δημοκρατικές αρχές και τα δικαιώματα του ανθρώπου ή το αντιιμπεριαλιστικό φρόνημα και την « αξιοπρέπεια» ενός λαού;
Οι δημοκρατικές ελευθερίες και τα ατομικά δικαιώματα, είναι ενιαία, σαφώς προσδιορισμένα και οικουμενικά. Δεν υπόκεινται σε εκπτώσεις και σε τοπικές ιδιαιτερότητες. Ένα καθεστώς ή τα σέβεται και είναι δημοκρατικό ή δεν τα σέβεται και είναι ολοκληρωτικό. Καθαρά πράγματα. Ο Κάστρο δεν διαφέρει σε τίποτα από τον Σομόζα και τον Μπατίστα. Οι αλυσίδες, σύντροφοι, δεν έχουν χρώμα.
Αυτές τις μέρες κάποιοι, με τα αριστερά σύνδρομα της νεότητας τους, τηρούν μιαν επαμφοτερίζουσα στάση απέναντι στον Φ.Κάστρο. « Ναι μεν, αλλά..» Ο πιο σίγουρος τρόπος για να μην πάρουν ξεκάθαρη θέση είναι η επίκληση της πολυπλοκότητας του φαινομένου και των αντιφάσεων του και άρα η αδυναμία πλήρους και σαφούς αποτίμησης του. « Εχει τα θετικά, έχει και τα αρνητικά του», υποστηρίζουν. Σοβαρά;
Εξισώνουν δηλαδή την ύπαρξη πολιτικών κρατουμένων, το μονοκομματικό καθεστώς, την ανελευθερία του Τύπου και της έκφρασης, με την ύπαρξη «συστήματος υγείας» και ικανοποιητικού επιπέδου «εκπαίδευσης.» Παρακάμπτω το γεγονός, πως αυτά τα «επιτεύγματα» είναι ένας καλομασημένος μύθος, καθώς δεν τεκμηριώνονται από ανεξάρτητους διεθνείς οργανισμούς. Η πρόσβαση τους στα σχετικά στοιχεία είναι απαγορευμένη. Αυτά τα δίνει το καθεστώς και έχουν τόση αξία, όσο και οι στατιστικές της μεγάλης Σοβιετίας.
Όμως είναι δυνατόν, στον 21ο αιώνα να γίνονται τέτοιες εκπτώσεις στις αρχές και στις αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας; Εδώ ομιλούμε πλέον για την Black Friday του δημοκρατικού πολιτεύματος. Ακυρώνονται κατακτήσεις εκατό τουλάχιστον χρόνων και έτσι δίνεται άφεση αμαρτιών σε έναν ηγέτη που εγκαθίδρυσε ένα σοβιετικού τύπου καθεστώς, επειδή στα 56 χρόνια λειτουργίας του έκτισε 5 νοσοκομεία και 10 σχολεία. Λες και ο Μπατίστα δεν θα τα έφτιαχνε στο ανάλογο χρονικό διάστημα.
Παλαιότερα λέγαμε πως «ο αντιαμερικανισμός είναι ο σοσιαλισμός των ηλιθίων.» Τελικά δεν κάναμε λάθος. Ένας κομμουνιστής ηγέτης, ένας τύραννος, που έχει αλυσοδέσει τον λαό του, καθίσταται, λόγω των «αντιιμπεριαλιστικών» του φρονημάτων, αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Δηλαδή –σύμφωνα με την άποψη των αριστερούληδων—δεν μπορούμε να έχουμε ξεκάθαρη άποψη. Τι κι αν 3 εκατομμύρια Κουβανοί έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα τους; Τι κι αν οι φυλακές είναι γεμάτες με πολιτικούς κρατούμενους; Τι κι αν το καθεστώς έχει εκφυλισθεί σε μια οικογενειακή μπίζνα; Οι διαψευσμένες ιδεοληψίες της νεότητας τους, τους ξορκίζουν. Έμειναν «κολλημένοι» στην δεκαετία του 70 και του 80, ανήμποροι να δουν τι γίνεται στον 21Ο αιώνα.
Ίσως, ο θάνατος ενός κομμουνιστή ηγέτη που παρέμεινε συνεπής στην ιδεολογία του μέχρι τον θάνατο του, να δώσει την ευκαιρία να γίνει ένα ιδεολογικό ξεκαθάρισμα. Οι μεν και οι δε. Με απλά λόγια, πίστη στην φιλελεύθερη δημοκρατία και θαυμασμός προς τον Φ.Κάστρο δεν χωράνε στο ίδιο μυαλό. Είναι αταίριαστα.
Διαλέγουμε και παίρνουμε.