Του Παύλου Ελευθεριάδη
Η προεκλογική εκστρατεία για τις Ευρωεκλογές γίνεται δυστυχώς μέσα στον συνηθισμένο ορυμαγδό παραπολιτικής φλυαρίας που κατακλύζει τα ραδιοκύματα της τηλεοράσεως και του ραδιοφώνου στη χώρα μας κάθε εκλογικό κύκλο. Δυστυχώς ο ψηφοφόρος δεν ενημερώνεται για το τι είναι η Ευρωπαiκή Ένωση ή τι κάνουν οι Ευρωβουλευτές αφού εκλεγούν. Η προπαγάνδα ακούγεται, τα επιχειρήματα όμως όχι.
Οι ευθύνες των ελληνικών μέσων ενημέρωσης, της ΕΣΗΕΑ που δεν εφαρμόζει κανόνες δημοσιογραφική δεοντολογίας, και ιδίως της ΕΡΤ, που στο κάτω κάτω είναι δημόσια, για την αμάθεια του εκλογικού σώματος είναι δυστυχώς τεράστιες και διαρκείς.
Στις λίγες σοβαρές προσπάθειες συζήτησης του ρόλου των Ελλήνων εκπροσώπων στην Ευρωβουλή που έχω δει, κυριαρχεί μια άποψη που λέει ότι οι Ευρωβουλευτές θα πρέπει να συμπληρώνουν το έργο της Κυβέρνησης. Κάποιοι έγραψαν ότι οι Έλληνες ευρωβουλευτές πρέπει να γίνουν υποστηρικτές της σοβαρής μεταρρυθμιστικής προσπάθειας της νέας κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Θα πρέπει να βοηθήσουν, για παράδειγμα, τον αγώνα για την μείωση των υποχρεωτικών πλεονασμάτων της Ελλάδας, σύμφωνα με τους όρους του Μνημονίου Τσίπρα/Καμμένου.
Οι απόψεις αυτές είναι κατά τη γνώμη μου μόνο εν μέρει σωστές. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι Ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και των άλλων φιλοευρωπαiκών κομμάτων, θα πρέπει να δουλέψουν σκληρά για να αποκαταστήσουν την εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό μετά από την καταστροφική τετραετία του εθνολαiκισμού. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να είναι το κύριο έργο των Ευρωβουλευτών μας.
Το Ευρωκοινοβούλιο δεν είναι ένα φόρουμ εξωτερικής πολιτικής ή διεκδίκησης ελληνικών αιτημάτων. Ο ρόλος του είναι διαφορετικός. Πολλά από αυτά που θα ήθελε να διεκδικήσει η Ελλάδα δεν μπορούν να της τα δώσουν οι Ευρωβουλευτές των άλλων κρατών, αλλά μόνο οι κυβερνήσεις τους. Για παράδειγμα το ύψος των πλεονασμάτων της Ελλάδας, σύμφωνα με τις μνημονιακές συμφωνίες, είναι ένα θέμα των υπουργών οικονομικών που συνεδριάζουν στο Eurogroup και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης.
Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι άλλος. Νομοθετώντας για την ΕΕ, το Ευρωπαϊκο Κοινοβούλιο δημιουργεί κανόνες και ρυθμιστικά κριτήρια που επηρεάζουν όχι μόνο ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και ολόκληρο τον κόσμο. Οι ευρωπαϊκές λυσεις στην ασφάλεια των παιχνιδιών, στην ρύθμιση των χημικών ή στον σχεδιασμό των αυτοκινήτων ακολουθήθηκαν από πολλές άλλες χώρες, αφού η Ευρώπη είναι ένας από τα μεγαλύτερους εμπορικούς χώρους του κόσμου.
Το ίδιο θα ισχύσει και για τις οικουμενικές προκλήσεις που αφορούν την Ευρώπη και τον κόσμο: την κλιματική αλλαγή, την γήρανση του πληθυσμού και τις τεχνολογικές αλλαγές στην παραγωγή και την οικονομία. Ό,τι αποφασίσει η Ευρώπη, θα έχει απήχηση παντού.
Όσοι εκλεγούν Έλληνες Ευρωβουλευτές θα κληθούν συνεπώς να συμμετάσχουν στην κοινή νομοθέτηση για τα μεγάλα αυτά κοινά θέματα. Αν δουν την διαδικασία αυτή ως ευκαιρία να διεκδικήσουν στενά και βραχυπρόθεσμα ελληνικά αιτήματα, τότε οι συνάδελφοί τους Ευρωβουλευτές των άλλων χωρών θα τους αγνοήσουν.
Συνεπώς η άποψή μου είναι διαφορετική. Οι Έλληνες Ευρωβουλευτές δεν πρέπει να είναι συνδεδεμένοι με την ελληνική κυβέρνηση ή το Υπουργείο Εξωτερικών. Αντίθετα, πρέπει να έχουν ευρύτερο ορίζοντα και πιο μακροπρόθεσμη στόχευση. Πρέπει να είναι έτοιμοι να εκπροσωπήσουν τους ψηφοφόρους τους εκφράζοντας την ιδιαίτερη ελληνική οπτική γωνία για τα μεγάλα, οικουμενικά, θέματα που θα απασχολήσουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τα επόμενα πέντε χρόνια.
Αυτά, κατά την εκτίμησή μου, θα είναι θα είναι η κλιματική αλλαγή, το δημογραφικό, η αναγκαία τεχνολογική προσαρμογή της παραγωγής και της εργασίας καθώς και η ενίσχυση των εσωτερικών θεσμών λογοδοσίας και δημοκρατικού ελέγχου μέσα στην ΕΕ. Αυτά δεν είναι θέματα στενού ελληνικού ενδιαφέροντος, αλλά θέματα στα οποία οι Έλληνες εκπρόσωποι μπορούν να συνεισφέρουν την δική μας οπτική γωνία με βάση την δική μας εμπειρία και παράδοση.
Για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή ενδέχεται – σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της διεπιστημονικής επιτροπής του ΟΗΕ για το κλίμα – να επηρεάσει το Αιγαίο και τα νησιά μας δραματικά, με την άνοδο της στάθμης των υδάτων. Aυτό το καταστροφικό ενδεχόμενο είναι κάτι που μπορούμε εμείς οι Έλληνες να εξηγήσουμε στους συμπολίτες μας στην Βόρεια και Ανατολική Ευρώπη, ώστε να κατανοήσουν την ανάγκη για άμεση, επείγουσα δράση.
Η οπτική γωνία των Ευρωβουλευτών μας πρέπει συνεπώς να είναι ελληνοκεντρική αλλά ταυτόχρονα και μακροπρόθεσμη, όχι στενά στοχευμένη στους τωρινούς επείγοντες στόχους της ελληνικής κυβέρνησης. Με μια πιο μακροπρόθεσμη ματιά, θα μπορέσουμε να υπηρετήσουμε τους ψηφοφόρους μας και να προωθήσουμε τα συμφέροντα της Ελλάδας με πολύ πιο αποτελεσματικό τρόπο.
* Ο κ. Παύλος Ελευθεριάδης είναι καθηγητής δημοσίου δικαίου στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και υποψήφιος Ευρωβουλευτής με την Νέα Δημοκρατία.
