Ευ. Φιλόπουλος: Τι πρέπει να κάνουν γυναίκες και άνδρες για να προστατευτούν από τον καρκίνο

Ευ. Φιλόπουλος: Τι πρέπει να κάνουν γυναίκες και άνδρες για να προστατευτούν από τον καρκίνο

Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Γυναίκας σήμερα 8 Μαρτίου φέρνει ξανά στο προσκήνιο τα μεγάλα προβλήματα που ρίχνουν την σκιά τους στην γυναικεία υγεία  και γίνεται αφορμή για μια συνέντευξη εφόλης της ύλης με τον πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας, Ευάγγελο Φιλόπουλο για τις ρωγμές που δημιούργησε η πανδημία στο τείχος προστασίας, που τόσα χρόνια χτίζαμε, πραγματοποιώντας προληπτικές εξετάσεις.  

Συνέντευξη στην Αλεξία Σβώλου

- Παγκόσμια ημέρα γυναίκας στον απόηχο μίας διετούς πανδημίας και κάτω από τα σύννεφα ενός πολέμου. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία πόσο παραμέλησαν την πρόληψη του καρκίνου οι πολίτες στην Ευρώπη και τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, σε κάθε ηλικία;

Είναι γεγονός πως σ' όλες τις χώρες με σωστή καταγραφή των ιατρικών δεδομένων καταγράφηκε μία σημαντική μείωση του αριθμού των γυναικών που προσήλθαν για προληπτικές εξετάσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Με βάση υπολογισμούς στην Μ. Βρετανία εκτιμήθηκε πως θα υπάρξει στην επόμενη πενταετία μία αύξηση κατά 7,9–9,6% στον αριθμό των θανάτων λόγω καρκίνου του μαστού εξαιτίας των καθυστερήσεων στη διάγνωση κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

- Ο καρκίνος του μαστού παρουσιάζει μία ανησυχητική αύξηση τα τελευταία χρόνια στις νέες γυναίκες. Σε ποιες άλλες αιτίες μπορεί να αποδίδεται το φαινόμενο πέραν της παραμέλησης των προληπτικών εξετάσεων;

Ο καρκίνος του μαστού βρίσκεται σε συχνότητα εμφάνισης στην πρώτη θέση σε νεαρές ενήλικες, όπως συμβαίνει και στις άλλες ηλικιακές ομάδες. Αποτελεί δε, τη συχνότερη αιτία θνησιμότητας σε γυναίκες έως 39 ετών. Σε ορισμένες μελέτες καταγράφεται μία αύξηση, σε άλλες μία σταθεροποίηση (σε υψηλά, όμως, επίπεδα) στις νέες γυναίκες. Γι αυτό δεν πρέπει οι γυναίκες να αμελούν τον προ-ασυμπτωματικό έλεγχο. 

- Ποια προγράμματα προασυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο γενικά σε γυναίκες και άντρες έχουν αποδείξει την αξία τους με την πάροδο των ετών τι πρέπει να γίνει σε ότι αφορά την έλλειψη οποιοδήποτε προγράμματος για την πρόληψη για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου των πνευμόνων, τη ώρα που οι Ελληνίδες παραμένουν οι πιο φανατικές καπνίστριες στην Ευρώπη; 

Η χώρα μας, όπως και για τις άλλες χώρες, οφείλει να μειώσει το ποσοστό θνησιμότητας στον καρκίνο του μαστού μέσω των τακτικών προληπτικών ελέγχων. Σημαντική υστέρηση υπάρχει στην Ελλάδα σ' ό,τι αφορά τον εμβολιασμό των νέων γυναικών κατά του ιού HPV. Και αυτό είναι κρίμα, γιατί ο εμβολιασμός σε συνδυασμό με το pap-test είναι σε θέση να εξαλείψουν σχεδόν αυτό τον τύπο του καρκίνου.

Επίσης ο έλεγχος του παχέος εντέρου, μετά τη διαπίστωση ότι τα τελευταία χρόνια προσβάλει ολοένα και πιο συχνά άτομα ηλικία νεότερης των 50 ετών, οδήγησε σημαντικές αντικαρκινικές υπηρεσίες και επιστημονικές εταιρείες να προτείνουν την έναρξη της προληπτικής κολονοσκόπησης από την ηλικία των 45 ετών. 

- Σ' ό,τι αφορά τον καρκίνο του πνεύμονα η αξονική τομογραφία θώρακος με χαμηλή δόση καθιερώνεται ως προληπτικός έλεγχος για καπνιστές/τριες με 20 ή περισσότερα χρόνια καπνίσματος. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα καρκίνου στη χώρα μας. Τα επόμενα χρόνια, λόγω της αύξησης του αριθμού των καπνιστριών τις τελευταίες 2-3 δεκαετίες αναμένουμε μια αύξηση του στις γυναίκες.

- Τι περνάει από το χέρι μας για να μειώσουμε τον κίνδυνο πρόληψης του καρκίνου του μαστού; Υπάρχουν μικρά καθημερινά μυστικά σε ότι αφορά τον τρόπο ζωής μας;

Από τους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου κάποιοι μπορούμε εμείς οι ίδιοι να τους σταματήσουμε. Και πρώτος στη σειρά έρχεται η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών. Υπάρχει άμεση σχέση οινοπνεύματος με την καρκινογένεση σε πολλούς καρκίνους, αλλά εντονότερα στον μαστό. 

Στην Αμερική έχει καταγραφεί αύξηση των καρκίνων μαστού που συνδέονται με τον κρυφό αλκοολισμό της νοικοκυράς-κάτι που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη. Επίσης η καταπολέμηση της παχυσαρκίας και η σωματική άσκηση αποτελούν πρόσθετα μέτρα προφύλαξης. Βέβαια θα υπάρχουν πάντα και καρκίνοι του μαστού που θα εμφανιστούν και τους οποίους δεν μπορούμε ακόμα να τους συνδέσουμε με κάποιο επιβαρυντικό παράγοντα.

- Πριν λίγους μήνες ο θάνατος της Φώφης Γεννηματά δημιούργησε σε αρκετές γυναίκες την εντύπωση ότι ένας καρκίνος του μαστού επιστρέφει πάντα σαν μεταστατικός και τελικά θα χάσουν την μάχη. Πόσες πιθανότητες έχει μια ασθενής να βρεθεί αντιμέτωπη με μεταστατικό καρκίνο μαστού, πόσο αλλάζει η στρατηγική αντιμετώπισής του και τι ποσοστό αφορά τον κληρονομικό καρκίνο μαστού-δηλαδή τα περιστατικά που συνδέονται με την ύπαρξη ογκογονιδίων;

Η ιδιαιτερότητα του καρκίνου είναι η επανεμφάνιση του η οποία στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού μπορεί να συμβεί και μετά από 30 και πλέον χρόνια. Το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών με καρκίνο του μαστού δεν θα καταλήξει εξαιτίας της νόσου αυτής. Όμως μία γυναίκα που έχει ιστορικό καρκίνου του μαστού έχει πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να τον ξαναεμφανίσει, γι΄ αυτό θα πρέπει να συνεχίσει τον προληπτικό έλεγχο ακόμα και σε μεγάλη ηλικία.

Εκείνο που μας γεμίζει αισιοδοξία είναι η συνεχής βελτίωση των θεραπευτικών αγωγών που επιτυγχάνουν καλύτερα αποτελέσματα και στις περιπτώσεις ύπαρξης μεταστάσεων. Στον καρκίνο του μαστού επιτυγχάνονται σήμερα εξαιρετικά αποτελέσματα στην επιβίωση. Επομένως το σύνθημα της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας «Τον καρκίνο τον σεβόμαστε - δεν τον φοβόμαστε» δεν είναι προπαγανδιστικό, είναι η αλήθεια.