Α'' Μέρος
Των Ηλία και Γρηγόρη Παπαγεωργιάδη*
Τα προβλήματα της Ελλάδας μας είναι γνωστά σε όλους. Δυστυχώς ακόμη και σήμερα το 99% των δημοσιολογούντων τα προσεγγίζουν με θεωρίες και ωραία λόγια / ευχολόγια, με στόχο περισσότερο το χάιδεμα των αυτιών και όχι τη συμβολή στην επίλυσή τους. Ένα αγαπημένο θέμα των πάσης φύσεως θεωρητικών είναι η Εξωστρέφεια, που όλοι τη θέλουν, αλλά ελάχιστοι καταλαβαίνουν τι προϋποθέτει για να επιτευχθεί.
Τι είναι η Εξωστρέφεια
Είναι πρώτα από όλα η κατάσταση αυτή στην οποία σταματάμε τα ψεύτικα μοιρολόγια, βγαίνουμε από το καβούκι μας, παύουμε να πιστεύουμε πως η Ελλάδα είναι το κέντρο του κόσμου και κοιτάμε προς τα έξω:
- Εξάγοντας προϊόντα
- Στέλνοντας ειδικούς να δουλέψουν και να πληρωθούν στο εξωτερικό (πρόσφατα ακούσαμε πως Έλληνες αρχιτέκτονες αναλαμβάνουν δουλειές στις ΗΠΑ και πλέον φέρνουν συνεργεία από την Ελλάδα!)
- Επενδύοντας έξω
- Φέρνοντας επενδυτές στη χώρα μας (γιατί και αυτό Εξωστρέφεια προϋποθέτει)
- Κατανοώντας πως ο επιχειρών εκτός Ελλάδας είναι 2 φορές πιο πολύτιμος για τη χώρα μας, μιας και φέρνει λεφτά στον τόπο, μεγαλώνοντας «την πίτα» από την οποία ζουν οι υπόλοιποι
Πώς το υλοποιούμε: 6 αναγκαίες αλλαγές / τομές
Καλές οι «εθνικές στρατηγικές» και άλλες «μεγάλες ιδέες», αλλά πλέον χρειαζόμαστε μεγάλες αλλαγές ουσίας. 6 από τις τομές που χρειαζόμαστε στην πράξη είναι:
- Υποχρέωση συλλογής και καταβολής ΦΠΑ μόνο από όσους συναλλάσονται με τον τελικό καταναλωτή
- Δημιουργία «Ελληνικού brand name διατροφής / κουζίνας» + σε κάθε κατηγορία προϊόντων που μπορούμε να το κάνουμε
- Γραμμές πίστωσης / εγγυήσεις, για συνεργασία με σούπερ μάρκετ και «ασφαλίσιμους» πελάτες
- Μείωση ενεργειακού και περιβαλλοντικού κόστους: Φθηνή θέρμανση και ηλεκτρικό ρεύμα!
- Απόλυτη προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων
- (Ουσιαστική) Εκπαίδευση και Έρευνες Αγοράς
Ας δούμε σήμερα τις πρώτες 3 τομές, οικονομικού χαρακτήρα και άμεσου αποτελέσματος:
- Υποχρέωση συλλογής και καταβολής ΦΠΑ μόνο από όσους συναλλάσονται με τον τελικό καταναλωτή
- Ένας παραγωγός μπουκαλιών πουλάει ένα μπουκάλι στον παραγωγό λαδιού με πχ 1 Ευρώ + ΦΠΑ 24% = 1 + 0,24 Ευρώ.
- Ο παραγωγός λαδιού αγοράζει το μπουκάλι, εμφιαλώνει σε αυτό το λάδι του και το πουλάει στο σούπερ μάρκετ, με 4 Ευρώ + ΦΠΑ 13% = 4 + 0,52 Ευρώ.
- Το σούπερ μάρκετ το πουλάει στον τελικό καταναλωτή με 5 Ευρώ + ΦΠΑ 13% = 5 + 0,65 Ευρώ.
- Ο συνολικός ΦΠΑ που πρέπει να εισπραχθεί είναι 0,65 Ευρώ.
- Σήμερα ο παραγωγός μπουκαλιών εισπράττει τα 0,24 Ευρώ και τα καταβάλλει στο Κράτος
- Ο παραγωγός λαδιού εισπράττει τα 0,52 και καταβάλλει στο Κράτος τα 0,52 – 0,24 = 0,28 Ευρώ
- Το σούπερ μάρκετ εισπράττει τα 0,65 και καταβάλλει στο Κράτος τα 0,65 – 0,52 = 0,13 Ευρώ
Αν μόνο το σούπερ μάρκετ εισέπραττε και απέδιδε ΦΠΑ:
- Το Κράτος θα εισέπραττε το ίδιο ποσό, την ώρα που:
- Όλοι οι παραγωγοί / χονδρέμποροι θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε εξαγωγές χωρίς να έχουν να αντιμετωπίσουν το μεγάλο πρόβλημα της καθυστέρησης / μη επιστροφής ΦΠΑ
- Άπειρες εργατοώρες λογιστών θα αποφεύγονταν (= μείωση κόστους)
- Τα μισά χρηματοδοτικά προβλήματα των εταιριών θα εξαφανίζονταν
«Ναι, αλλά κάποιοι θα φοροδιαφύγουν». Σωστά, για αυτό και θα πρέπει το Κράτος να τους κυνηγήσει απηνώς. Όμως την ίδια ώρα θα αναιρέσει τον λόγο φοροδιαφυγής δεκάδων κλάδων και επαγγελμάτων, ενώ θα επιτρέψει στην Ελληνική Παραγωγή να σκεφτεί τις εξαγωγές να ανοίξουν τα φτερά τους. Το ισοζύγιο θα είναι θετικότατο.
- Δημιουργία «Ελληνικού brand name διατροφής / κουζίνας» + σε κάθε κατηγορία προϊόντων που μπορούμε να το κάνουμε
Ας αφήσουμε στην άκρη τα ΠΟΠ και τη (χαμένη) μάχη για το τυρί φέτα. Όλα αυτά είναι καλά, αλλά δε δημιουργούν άμεση υπεραξία στα μάτια ενός ξένου καταναλωτή. Τι θα δημιουργούσε την υπεραξία αυτή; Ένα «Ελληνικό brand», δηλαδή:
- Ένας φορέας που θα συνδυάζει δημόσιο και ιδιωτικό τομέα
- Να ορίσει κάποια πρότυπα ποιότητας (πχ για το φαγητό)
- Και να καθορίσει μία σειρά προϊόντων που «αποτελούν μέρος της Ελληνικής διατροφής / κουζίνας»
- Στη συνέχεια, κάθε χρόνο να πιστοποιείται (με σοβαρό έλεγχο, όχι απλά χαρτιά) κάθε Έλληνας παραγωγός που παράγει ένα προϊόν που χρησιμοποιείται στην Ελληνική κουζίνα και πληροί τις καθορισμένες προδιαγραφές ποιότητας.
Αυτό το μοντέλο δεν θα είναι κάτι υποχρεωτικό. Αν όμως εφαρμοστεί και υποστηριχθεί με μάρκετιγκ στις χώρες στόχους:
- Ο καταναλωτής θα μάθει ότι (πχ) η σημαία της Ελλάδας που βλέπει πάνω στο προϊόν σημαίνει πως αυτό χρησιμοποιείται στην Ελληνική κουζίνα και έχει ένα υψηλό επίπεδο ποιότητας
- Ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο ένα άγνωστο προϊόν θα λάβει τη στήριξη του πρώτου «μάρκετιγκ» που θα το ξεχωρίσει από τα υπόλοιπα προϊόντα
- Εστιατόρια, ξενοδοχεία και άλλα σημεία στην Ελλάδα και όλον τον κόσμο θα υποχρεωθούν σταδιακά να αγοράσουν πιστοποιημένα Ελληνικά προϊόντα για να μπορούν να έχουν το σήμα ποιότητας, για το οποίο θα πληρώνουν κάθε χρόνο, επιδεικνύοντας τιμολόγια κλπ
«Μα και σήμερα έχουμε πιστοποιητικά, σφραγίδες κλπ». Έχουμε, αλλά δεν τα ξέρει σχεδόν κανείς από τους καταναλωτές, ενώ τα αμφισβητούν όλο και περισσότεροι. Σήμερα βολεύονται οι λίγοι μεγάλοι Έλληνες παίκτες που στηρίζονται σε καμπάνιες προβολής ή χαμηλές τιμές, αλλά η Εξωστρέφεια θα έρθει και από τους πολλούς μικρούς.
Αυτό το μοντέλο μπορεί να επεκταθεί και σε άλλους κλάδους, εκτός των τροφίμων.
- Γραμμές πίστωσης / εγγυήσεις, για συνεργασία με σούπερ μάρκετ και «ασφαλίσιμους» πελάτες
Δεν υπάρχει μεγάλος πελάτης / σούπερ μάρκετ στο εξωτερικό που να πληρώνει μετρητοίς. Οι μεγάλοι Έλληνες εξαγωγείς έχουν λύσεις, λόγω μεγέθους (αν και αυτοί ζορίζονται πλέον). Πώς όμως ένας μικρότερος Έλληνας παραγωγός θα βγει εκτός συνόρων, όταν θα πληρωθεί σε 30 – 120 μέρες;
Μας χρειάζονται ΧΘΕΣ γραμμές πίστωσης / factoring που θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για τη στήριξη των εξαγωγών μας. Όταν ο πελάτης είναι «ασφαλίσιμος» (από διεθνείς οργανισμούς κλπ) τότε θα πρέπει η τράπεζα να μπορεί να δίνει γραμμή πίστωσης ακόμη και σε έναν πελάτη που θα κάνει μία μικρή εξαγωγή. Αν απαιτείται εγγύηση του Κράτους, τότε τη θέλουμε και αυτή. Διότι το Κράτος θα εγγυηθεί για την εξαγωγή (προς ασφαλισμένο πελάτη), εξασφαλίζοντας ότι οι παραγωγοί θα εξάγουν = τζιράρουν = πληρώσουν φόρους / προσωπικό. Ο παραγωγός θα εξάγει, θα πάρει το μεγαλύτερο ποσό των χρημάτων άμεσα, θα πληρώσει τους προμηθευτές του και όλη η αλυσίδα θα εξυγιανθεί.
«Μα υπάρχει αυτό σήμερα για κάποιες εταιρίες». Σωστά, «για κάποιες». Αν όμως ρωτήσετε στην αγορά, θα ακούσετε πως η έλλειψη λύσεων στο θέμα αυτό αποτρέπει 8 στους 10 να εξάγουν όσο και όπου θα ήθελαν. Όπως οι τράπεζες έφτασαν να αξιολογούν προτάσεις για Ευρωπαϊκά κονδύλια, με ευκολία θα μπορούσαν να κάνουν το ίδιο για να στηρίξουν τις εξαγωγές μας, αν είχαν τα σχετικά εργαλεία.
Στο επόμενο άρθρο: Οι 3 μη οικονομικές τομές που χρειαζόμαστε για να υλοποιήσουμε την Εξωστρέφεια
Η Εξωστρέφεια μπορεί να γίνει πράξη, αν αποφασίσουμε πρώτα να αλλάξουμε εμείς
Εκτός των παραπάνω, θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει και για πολλές άλλες αναγκαίες τομές, όπως η ριζική αλλαγή της Παιδείας και του τρόπου που αντιμετωπίζεται το Επιχειρείν στο σχολείο. Επίσης πολλά θα μπορούσαμε να πούμε για τον κλάδο παραγωγής λογισμικού (ένα άρθρο από μόνο του). Όμως αν ξεκινήσουμε από τα παραπάνω, θα έχουμε ήδη διανύσει μεγάλο μέρος της διαδρομής.
Η Εξωστρέφεια μπορεί να γίνει πράξη, αλλά χρειάζεται πρώτα να αποφασίσουμε εμείς αν θέλουμε να αλλάξουμε. Για κάθε αλλαγή θα υπάρξουν πάντα κάποιοι που θα αντιδράσουν, μιας και «σήμερα βολεύονται και έτσι» ή «δεν θέλουν να έχουν αυξημένο ανταγωνισμό».
Είναι η ώρα να περάσουμε από τη θεωρία και τα ευχολόγια στην πράξη και τις λύσεις, με τομές και μεγάλες αλλαγές. Μόνο έτσι θα δημιουργηθούν ξανά δουλειές για τους Έλληνες. Μόνο έτσι θα βγούμε από το σπιράλ της καταστροφής.
Θέλουμε;
*Οι αδερφοί Παπαγεωργιάδη συμπληρώνουν φέτος 30 χρόνια δουλειάς, στην Ελλάδα και στη Ρουμανία (από το 2004). Μεταξύ άλλων, συμβουλεύουν πολλές Ελληνικές εταιρίες / επιχειρηματίες που υλοποιούν στην πράξη την Εξωστρέφεια, ενώ εξάγουν Ελληνικά βιολογικά προϊόντα στη Ρουμανία.