Της Σοφίας Αναγνωσταρά*
22 Ιουνίου 2015: «Η Ελλάδα σώθηκε», δήλωσε στο BBC λίγη ώρα μετά το τέλος του Eurogroup ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης. Ο υπουργός - σύμφωνα με το BBC αναμένεται λίγο αργότερα να δημοσιοποιήσει το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του - ανέφερε πως χρειάζεται λίγη ακόμη τεχνική δουλειά ώστε να μορφοποιηθεί άμεσα το κείμενο της τελικής συμφωνίας (αναδημοσίευση από τα ΝΕΑ). Έξι μέρες μετά η κυβέρνηση ήρθε σε ρήξη με τους δανειστές, προκήρυξε δημοψήφισμα, η χώρα χρεοκόπησε και το τρίτο Μνημόνιο ήρθε.
Ο κος Σταθάκης βλέπει την πραγματικότητα μέσα από τον δικό του παραμορφωτικό φακό. Όποιος ανατρέξει στο 1ο εξάμηνο του 2015 μπορεί να βρει πλείστες δηλώσεις του τότε Υπουργού Οικονομίας με διαβεβαιώσεις ότι η συμφωνία κλείνει εντός των επόμενων 24ωρων. Αντίστοιχα, ως Υπουργός Περιβάλλοντος πλέον, δήλωσε πριν μια εβδομάδα πως οι πόροι του προγράμματος Εξοικονόμηση Κατ' Οίκον είναι υπεραρκετοί, χρησιμοποιώντας το ατράνταχτο επιχείρημα ότι τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης είναι τα μισά από τις αιτήσεις που έχουν υπολογίσει ότι μπορούν να επιδοτήσουν. Έπειτα από έξι μέρες και σε λιγότερο από 48 ώρες από την έναρξη υποδοχής αιτήσεων, τα κονδύλια για τις περισσότερες Περιφέρειες εξαντλήθηκαν και δε γίνονται δεκτές άλλες αιτήσεις. Δεν είναι σαφές αν ο κος Σταθάκης αρνείται ή αγνοεί την πραγματικότητα. Μικρή σημασία έχει, διότι το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
Ως εμπλεκόμενη μηχανικός και σύμβουλος έργου καλούμαι στις 2 Απριλίου (ημερομηνία που ανοίγει η πλατφόρμα για τις αιτήσεις εντός Αττικής) για τις υποθέσεις που μου έχουν ανατεθεί, να είμαι έτοιμη μπροστά στον υπολογιστή από τις 6 το πρωί και να δίνω μάχη με τον χρόνο, ανταγωνιζόμενη άλλους συναδέλφους μου για το ποιος θα προλάβει να περάσει πρώτος τις αιτήσεις. Μαζί με εμένα χιλιάδες μηχανικοί στην ίδια θέση θα προσπαθούν να συμπληρώσουν στοιχεία και να ανεβάσουν δικαιολογητικά σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει ήδη δείξει ότι δεν αντέχει τόσο μεγάλο αριθμό επισκεπτών: κολλάει, κρασάρει, πετά τους χρήστες εκτός, τους ζητά λανθασμένες πληροφορίες. Η εμπειρία μέχρι τώρα δείχνει ότι για μια δουλειά 10 λεπτών, όπως αυτή της καταχώρησης στοιχείων, θα χρειαστούν αρκετές ώρες και με αμφίβολη έκβαση.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι μηχανικοί, έχοντας ξοδέψει ήδη απλήρωτες εργατοώρες για την προετοιμασία του φάκελου, είναι έρμαια των διαθέσεων και αντοχών ενός ηλεκτρονικού συστήματος για να δουν αν θα πληρωθούν για την εργασία τους. Διότι ποιος ιδιοκτήτης και με το δίκιο του θα πληρώσει από την τσέπη του για τη δουλειά του μηχανικού, αν εκείνος αποτύχει να εντάξει στο πρόγραμμα την κατοικία του;
Δεν επιθυμώ να λαϊκίσω. Ναι, το πρόγραμμα άργησε υπερβολικά να υλοποιηθεί. Ναι, τα κονδύλια είναι περιορισμένα. Ναι, υπάρχει μεγάλη ζήτηση, παραπάνω από όση προέβλεπαν οι αρμόδιοι φορείς. Ναι, η πλατφόρμα είναι ιδιαίτερα προβληματική, γι' αυτό είχαμε συνεχείς αναβολές της έναρξης εδώ και ένα μήνα με τις συνεχείς καταρρεύσεις της. Για όλα τα παραπάνω είμαι σίγουρη ότι υπάρχουν δικαιολογίες βάσιμες και είμαι πρόθυμη να τις κατανοήσω στο ακέραιο.
Αυτό που δεν κατανοώ είναι την κοροϊδία. Όταν τα προβλήματα είναι γνωστά, παλεύεις να τα λύσεις χωρίς να παραπλανάς τον κόσμο. Δε μπορώ να δεχτώ δηλώσεις σαν του κυρίου Σταθάκη που παρέθεσα. Δε μπορώ να δεχτώ ότι οι αρμόδιοι φορείς του Υπουργείου, απευθυνόμενοι στους ανήσυχους μηχανικούς, τους προέτρεπαν μέχρι προχθές να μη βιάζονται τις πρώτες μέρες αφού υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι για όλους. Δε μπορώ να δεχτώ ότι εν γνώσει των εμπλεκόμενων έχουμε μια ανθρωποφαγία συναδέλφων, στην οποία κερδίζει όποιος είναι πιο γρήγορος, πιο τυχερός και πιο διαθέσιμος εκείνη τη μέρα. Μπορεί στις 2 Απριλίου να έχω για παράδειγμα το πρωί έναν τεχνικό έλεγχο εκτός Αθηνών, όπως έχω κάθε εβδομάδα. Αυτό θα σήμαινε ότι όλες μου οι υποθέσεις θα είναι χαμένες, γιατί στις 3 Απριλίου θα είναι πολύ αργά για να κάνω οτιδήποτε.
Το Υπουργείο όφειλε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αντί να προσποιείται ότι δεν τα βλέπει. Θα είχε ακριβή εικόνα για την αυξημένη ζήτηση, αν είχε τη βούληση να μιλήσει με το Τ.Ε.Ε. και τους μηχανικούς. Τότε θα είχε τον διαθέσιμο χρόνο να αυστηροποιήσει τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα, με προτεραιότητα π.χ. τις κατοικίες που θα προχωρήσουν σε μεγάλη ενεργειακή αναβάθμιση και κατοικίες ιδιοκτητών με χαμηλά εισοδήματα. Τώρα απλά ευνοούνται οι πιο γρήγοροι και τυχεροί. Και φοβάμαι πως το χρονικό σημείο που θα μπορούσαν να γίνουν τροποποιήσεις για να αποφευχθεί το χάος, έχει παρέλθει.
* Η κα Σοφία Αναγνωσταρά είναι Πολιτικός Μηχανικός. Επίσης είναι μέλος της Νέας Δημοκρατίας που έχει περάσει από τη διαδικασία επιλογής του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών.
Φωτογραφία: shutterstock.com