Της Δρ Βενετίας Κουσία*
Στόχος της Εταιρικής Διακυβέρνησης είναι η ενίσχυση της αποτελεσματικής, τολμηρής και ταυτόχρονα συνετής διοίκησης ώστε ο κάθε οργανισμός να παραμένει επιτυχημένος και να αναπτύσσεται σε βάθος χρόνου.
Οι μη-εισηγμένες εταιρείες αποτελούν την πλειοψηφία των περισσότερων οικονομιών και σίγουρα της Ελληνικής και η πορεία τους επηρεάζει άμεσα τόσο την ανάπτυξη όσο και την απασχόληση της χώρας. Παρόλα αυτά, επικρατεί η άποψη ότι η Εταιρική Διακυβέρνηση αφορά μόνο τις μεγάλες, οικονομικά εύρωστες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο. Αυτό δεν είναι μόνο πεποίθηση κάποιων εμπειρογνωμόνων ή εκείνων που διαμορφώνουν την πολιτικές αλλά και των ίδιων των επι κεφαλής των εταιρειών και μάλιστα των μη-εισηγμένων. «Προσπαθούμε να επιβιώσουμε μέρα τη μέρα. Δεν μπορούμε να προσθέσουμε κι άλλη γραφειοκρατία ή δαπάνες» είναι συνήθεις δικαιολογίες υπέρ της λανθασμένης πρακτικής που επιτείνει την υφιστάμενη κακή πρακτική όπου μεγάλο μέρος της αγοράς συνεχίζει να κάνει αυτά που έκανε και περιμένει να έρθει η αλλαγή και η ανάπτυξη επειδή θα περάσει ο καιρός…
Το πλαίσιο των αρχών της Εταιρικής Διακυβέρνησης - ανάμεσα σε άλλα - προσδιορίζει τις σχέσεις του ΔΣ με τους μετόχους και άρα όλοι όσοι είναι οικογενειακές επιχειρήσεις, όσοι δεν έχουν πολλούς μετόχους, όσοι είναι μοναδικοί ιδιοκτήτες-επιχειρηματίες θεωρούν ότι η Εταιρική Διακυβέρνηση δεν τους αφορά. Κάνουν λάθος, διότι η σωστή Εταιρική Διακυβέρνηση διαμορφώνει το πλαίσιο τόσο για τις διαδικασίες όσο και για τις συμπεριφορές εκείνες που προσθέτουν πραγματικά αξία στην εταιρεία, βοηθούν στο χτίσιμο και τη διατήρηση της φήμης της και άρα εξασφαλίζουν την μακρόχρονη και σταθερή αναπτυξιακή της πορεία.
Η ουσιαστική και όχι τυπική Εταιρική Διακυβέρνηση είναι πιο σημαντική για τους μετόχους των μη-εισηγμένων, γιατί τις περισσότερες φορές η δυνατότητά τους να πουλήσουν τις μετοχές τους είναι πολύ πιο περιορισμένη από εκείνες που διαπραγματεύονται κάθε μέρα στο Χρηματιστήριο και άρα οι ίδιοι είναι «δεσμευμένοι» μεσο-μακροπρόθεσμα με την εταιρεία. Αρα η εξάρτησή τους από την Εταιρική Διακυβέρνηση είναι μεγαλύτερη.
Η Εταιρική Διακυβέρνηση παίζει εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο στην απόκτηση σεβασμού από το εξωτερικό περιβάλλον (πελάτες, υποψήφιοι εργαζόμενοι, προμηθευτές και συνεργάτες, τοπική κοινωνία, επενδυτές, κλπ) προς τον οργανισμό. Η φήμη της εταιρείας έχει πάντα να κερδίσει από την αυξημένη διαφάνεια στις πρακτικές της και από την τεκμηριωμένη λογοδοσία στις αποφάσεις και πράξεις της. Και τα δύο αυτά πολύτιμα συστατικά ενισχύονται όταν μία εταιρεία διοικείται τηρώντας το πνεύμα της Εταιρικής Διακυβέρνησης και λειτουργεί μέσα σε ένα πλαίσιο όπου οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες είναι ξεκάθαρες, οι εξουσίες είναι συμφωνημένες και κατανεμημένες ανάμεσα στο ΔΣ, τους μετόχους, την (εκτελεστική) διοίκηση και τα υπόλοιπα εμπλεκόμενα μέρη (stakeholders). Αυτό που είναι όμως ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι γίνεται απόλυτα ξεκάθαρο ότι η εταιρεία δεν είναι προέκταση της προσωπικής περιουσίας του ιδιοκτήτη.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ, μικρότερες ή μεγαλύτερες εταιρείες, νέο-ιδρυθείσες αλλά και παλαιότερες, οικογενειακές και μη, τις κρατικές ή κοινοπρακτικές ή συμμετοχικές καμμία δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοήσει και να παρακάμψει τα οφέλη που προκύπτουν από ένα πλαίσιο Εταιρικής Διακυβέρνησης που θα είναι δυναμικό αλλά και συμβατό με το ξεχωριστό στάδιο στον κύκλο ζωής κάθε επιχείρησης, την ιδιαίτερη οργάνωση της (απλή ή σύνθετη), αλλά και τη στάση της απέναντι στο «καινούργιο».
Σήμερα που όλοι αναζητούν τη διάκριση και την αριστεία, αποδεχόμενοι ότι το οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον δεν έχει σύνορα και άρα ο ανταγωνισμός είναι διεθνής, δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το γράμμα του νόμου και να λησμονούμε το πνεύμα.
Σήμερα πρέπει να αποφασίσουν οι εταιρείες με την καρδιά τους ότι είναι η ώρα να εμπλουτίσουν τα Διοικητικά τους Συμβούλια με περισσότερους ανεξάρτητους μη εκτελεστικούς διευθυντές. Επιλέγοντας τους κατάλληλους σε αριθμό και δεξιότητες θα ανακαλύψουν την δύναμη της επιρροής ανεξάρτητα από την εξουσία.
Τι λέτε θα το αφήσουμε κι αυτό για αύριο;
* Η Δρ Βενετία Κουσία ασχολείται με την Διοίκηση, τον Στρατηγικό Σχεδιασμό, την Ανάπτυξη Προϊόντων και Υπηρεσιών για πολυεθνικές και τοπικές εταιρείες. Είναι μέλος του Δ.Σ. του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, του ΕΑΣΕ και του ΕΕΔΕ-Τομέας Ηγεσίας.
