Στα 46 χρόνια της Γ’Ελληνικής Δημοκρατίας, όλοι έχουμε λίγο-πολύ καταλάβει ότι ο βασικός λόγος που οι περισσότεροι βουλευτές επιθυμούν να γίνουν υπουργοί είναι για να εξασφαλίσουν εύκολα την επανεκλογή τους με τις εξυπηρετήσεις, μικρές ή μεγάλες, προς τους ψηφοφόρους τους αλλά κυρίως με την υπερπροβολή πανελλαδικής εμβέλειας που προσφέρει το αξίωμα. Ανοίξτε οποιαδήποτε ημέρα της εβδομάδας την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο: όλο και κάποιο υπουργό θα πετύχετε στα κανάλια.
Τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργεί αυτή η νοοτροπία επιχειρεί να επιλύσει το μοντέλο του επιτελικού κράτους. Το επιτελικό κράτος του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν είναι η πρώτη προσπάθεια για την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση και εκτέλεση του κυβερνητικού έργου. Είχε προηγηθεί ο πρόεδρος Αντώνης Σαμαράς ο οποίος κι εκείνος χρησιμοποιούσε ένα ψηφιακό πρόγραμμα παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου, «εκπλήρωση μνημονιακών υποχρεώσεων» λεγόταν εκείνη την εποχή και έχουν μείνει θρυλικές οι προσωπικές του παρεμβάσεις σε ολόκληρη την κρατική δομή, αφού συνήθιζε να σηκώνει ο ίδιος το τηλέφωνο για να επικοινωνήσει ακόμα και με χαμηλόβαθμα στελέχη της δημόσιας διοίκησης, προκειμένου να «ξεκολλήσει» κάποια υπόθεση.
Το πρόβλημα είναι γνωστό, λοιπόν και ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του προσπαθούν να το αντιμετωπίσουν πιο οργανωμένα. Είμαστε ιδεολογικά και θεωρητικά αντίθετοι με την ιδέα του επιτελικό κράτους και στο παρελθόν έχουμε επιχειρηματολογήσει σχετικά. Σε αυτό το σημείωμα όμως, θα επιχειρήσουμε να εξηγήσουμε γιατί ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του, το επιτελικό κράτος χρειάζεται επειγόντως στήριξη από μια μικρή, εκπαιδευμένη ομάδα στελεχών που θα αναλάβει να εμφανίζεται στα ΜΜΕ για να εφαρμόζει το επικοινωνιακό σχέδιο της κυβέρνησης.
Στις ΗΠΑ οι σύμβουλοι του εκάστοτε προέδρου είναι επιφορτισμένοι με το να βγαίνουν στα κανάλια για να «σπινάρουν», όπως λέγεται, το κεντρικό μήνυμα που ο Λευκός Οίκος θέλει κάθε φορά να περάσει. Βέβαια, στις ΗΠΑ ο Τύπος είναι εντελώς ανεξάρτητος και πανίσχυρος και οι ένοικοι του Λευκού Οίκου πρέπει να προσπαθούν πολύ για να καταφέρουν να διεμβολίσουν με το δικό τους μήνυμα τους κύκλους των ειδήσεων.
Στη χώρα μας, με τον Τύπο να σπεύδει αυτοβουλώς, τις περισσότερες φορές, να προσφέρει υπηρεσίες επικοινωνίας σε κάθε ελληνική κυβέρνηση από το 1974, με δημοσιογράφους να υπηρετούν σε γραφεία Τύπου στα υπουργεία (παγκόσμια, αδιανόητη, πρωτοτυπία) οι ελληνικές κυβερνήσεις που επαναπαύονται στην κατάσταση αυτή, από ένα σημείο και μετά βρίσκονται στη θέση να τρέχουν πίσω από τα γεγονότα αφού και τα ίδια τους τα μέλη, οι Υπουργοί, βγαίνουν στα κανάλια για να προβάλλουν βασικώς τον εαυτό τους.
Μετά από ένα χρόνο λειτουργίας του, το επιτελικό Μαξίμου που έχει κληθεί να διαχειριστεί πολλές και δύσκολες κρίσεις ήδη έχει προβλήματα στην επικοινωνία.
Δεν μπαίνουμε καθόλου στην ουσία του θέματος αλλά το πείραμα του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού πέτυχε απολύτως το στόχο του. Φυσικά και η δουλειά του ήταν να βγαίνει διαρκώς στα κανάλια! Γιατί όσο ήταν παρών ο κ.Διακόπουλος, η κυβέρνηση είχε τον έλεγχο του μηνύματος και η κοινή γνώμη συζητούσε ό,τι ήθελε η κυβέρνηση να συζητάει. Κι αν το πείραμα, παρά το ατύχημα που συνέβη και το οποίο επαναλαμβάνουμε ότι δεν επιθυμούμε να συζητήσουμε στην ουσία του, λειτούργησε σε κάτι τόσο δύσκολο, ας σκεφτούμε πόσες δυνατότητες έχει.
Ο πρωθυπουργός, το Μαξίμου, χρειάζονται πέντε-έξι καλά επιλεγμένα άτομα να λειτουργήσουν ως «ομιλούσες κεφαλές» της κυβέρνησης με μόνο έργο να βγαίνουν αυτοί όλη μέρα στα κανάλια και να εξηγούν τις κυβερνητικές θέσεις. Για να καθίσουν και λίγο οι υπουργοί στο γραφείο τους να δουλέψουν. Είμαστε σίγουροι ότι το επιθυμούν κι εκείνοι διακαώς.
Για να φέρουμε ένα ακόμα παράδειγμα, η συνέντευξη του κ.Αλέξη Πατέλη υπηρέτησε εξαιρετικά μια τέτοια ιδέα. Μια χαρά τα είπε ο κ.Πατέλης κι αν λειτουργούσε συνειδητά πάνω σ’αυτή τη λογική θα τα έλεγε ακόμα καλύτερα. Απόδειξη ότι ενόχλησε κατεστημένους κύκλους που επιχείρησαν να τον βάλουν το ίδιο κάδρο με τον κ.Διακόπουλο για να χτυπήσουν την ιδέα του συμβούλου που επικοινωνεί απευθείας με την κοινή γνώμη για λογαριασμό του ίδιου του πρωθυπουργού.
Επείγει η κυβέρνηση να αποκτήσει τέτοιους συμβούλους που με τις εμφανίσεις τους στα Μέσα θα δίνουν τους τόνους για την οικονομία, την πανδημία, τα εξωτερικά θέματα, τη διαχείριση του Ταμείου Ανάκαμψης ό,τι άλλο κρίνει ο πρωθυπουργός ότι πρέπει να βγαίνει με δύναμη προς τα έξω κάθε φορά. Και είναι αυτονόητο ότι αυτά τα πρόσωπα δεν μπορούν ποτέ να είναι δημοσιογράφοι γιατί αυτός, για δημοσιογράφο είναι κόντρα ρόλος, ακόμα και για τα δεδομένα της Ελλάδας με τις χαλαρές αντιλήψεις περί δεοντολογίας.
Στο Μαξίμου, ας το δοκιμάσουν.
