Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Η απάτη είναι γεγονός ή αξία; Πράξη ή προσανατολισμός; Έργο παρά φύσιν ή κατηγορική προσταγή που καθοδηγεί τον άνθρωπο στην κουλτούρα και στις συνήθειές του;
Φιλοσοφικά ερωτήματα θα μου πεις αλλά κρύβουν μεγάλες αλήθειες. Αν, ας πούμε, κάποιος καταχραστεί μία φορά δημόσιο χρήμα, πρόκειται ασφαλώς, για πράξη απάτης και αντιμετωπίζεται ως επιλήψιμο γεγονός. Καταγράφεται, επιδικάζεται το μέγεθος της ζημιάς και αποδίδονται στον ένοχο, οι ανάλογες ποινές. Αν όμως, το ίδιο πρόσωπο, μεγαλώσει σε ένα παραβατικό περιβάλλον με φυσιολογική ροπή προς την απάτη, τότε είναι δύσκολο να διαχωρίσεις τις πράξεις του ως επιλήψιμες και να υποστεί τις συνέπειες.
Η Ελλάδα είναι έτσι κι αλλιώς, μία ιδιαίτερη χώρα. Με τις πρακτικές «αντιαξίες» να βρίσκονται σε μία αέναη πάλη με τον κώδικα των θεωρητικών αξιών. Και το περιβάλλον της, «φυσιολογικά», παραβατικό. Επομένως, η νόρμα δεν είναι η αποφυγή της απάτης αλλά ο κρυφός θαυμασμός της.
Ο Αλέξης Τσίπρας επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη για να εγκαινιάσει και πάλι, την ΔΕΘ. Του πέρασε από το μυαλό να μην πάει αλλά του είπαν ότι ο καλύτερος τρόπος για να μην κινήσει υποψίες είναι να κυκλοφορεί ελεύθερος και χωρίς προφυλάξεις…
Τι έχει να πει; Τίποτα! Όπως και πριν δύο χρόνια, με το περίφημο «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» δεν είπε τίποτα, έτσι και τώρα, απλά θα περιπλανηθεί ελεύθερα στο χώρο των ιδεών, αναπτύσσοντας ένα στοχαστικό δοκίμιο στη θέση μιας γλαφυρής ομιλίας.
Με λίγα λόγια, δεν ήταν ανάγκη να ζήσουμε δύο πανάκριβα (κόστους 100 δισ) χρόνια, προκειμένου να διαπιστώσουμε το μέγεθος της απάτης. Εξαιτίας όμως των «αξιακών» μας συνηθειών, όχι μόνο το επιτρέψαμε αλλά το επιδιώξαμε κιόλας.
Να οι 4 πυλώνες του προγράμματος του πρωθυπουργού που δεν ήθελε και πολλή σκέψη να καταλάβεις ότι ήταν απάτη: Η αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης, τα άμεσα μέτρα για την επανεκκίνηση της οικονομίας, το εθνικό σχέδιο για την ανάκτηση της εργασίας, ο θεσμικός και δημοκρατικός μετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος. Που σημαίνουν: Έκθεση ιδεών, άρθρο γραφικού οικονομολόγου σε τοπική εφημερίδα, πρόταση εργασιολόγου σε παρακμιακό κανάλι και περίληψη των «αγανακτισμένων αμεσοδημοκρατών» του Συντάγματος, με κεντρικό ομιλητή τον Βαρουφάκη…
Η μόνη γοητεία του περίφημου Προγράμματος ήταν ο καθαρός και πομπώδης ρυθμός ενός μάγου που έσπασε το σεντούκι των πειρατών και μοιράζει παντού χρυσό και κοσμήματα.
Το «μηδέν» εκείνης της ομιλίας δεν μπορούσε παρά να παραμείνει «μηδέν». Άραγε, τι ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί από το μη πραγματοποιήσιμο; Απάτη εξέπεμψε ο κ. Τσίπρας στη Θεσσαλονίκη και απάτη θα εκπέμψει και τώρα, μη έχοντας καμία συστολή απέναντι σε όλους εκείνους που περίμεναν την υλοποίηση ανέφικτων υποσχέσεων.
Τα νέα λειψά «δώρα», θα είναι τα εικονικά εκατομμύρια των καναλαρχών, η καραμέλα της «κοινωνικής δικαιοσύνης»(;) και η μνημόνευση των αμαρτημάτων της επάρατης Δεξιάς.
Όλα αυτά όμως είναι φθινοπωρινές «προσφορές» που απευθύνονται σε ένα ακροατήριο που συνήθισε σε μεγαλεία φαντασιώσεων. Που αγάπησε έναν Αλέξη γαλαντόμο και χουβαρδά και όχι τη μιζέρια ενός αδύναμου «Ρομπέν των αδειών», με αβέβαιο μέλλον. Θυμόσαστε βέβαια, εκείνη την περίφημη «ρήση» του διανοητικά υστερημένου συμπολίτη μας «και τα μισά να κάνεις από όσα υπόσχεσαι εγώ θα σε ψηφίσω!»
Επιστρέφει λοιπόν στον τόπο του «εγκλήματος» το Σάββατο, προκειμένου να απαλείψει τα ίχνη του. Ψύχραιμος, αδιάφορος, πάντα γελαστός και πιστός στις «αντιαξίες» του. Που τυχαίνει να είναι και «αντιαξίες» μιας ολόκληρης κοινωνίας. Όσο για την πραγματικότητα, ας την αφήσουμε να περιμένει. Έχουμε ακόμα δρόμο, μέχρι να συγκρουστούμε μαζί της…