Του Κωνσταντίνου Λουκόπουλου
Χθες δυστυχώς ήταν μία οδυνηρή ημέρα για την Χώρα! Ο Πρόεδρος της Τουρκίας κ. Recep Tayyip Erdogan, επισκεπτόμενος επίσημα την Αθήνα μετά από πρόσκληση του Έλληνα ομολόγου του κ. Προκόπη Παυλόπουλου, έκανε αναντίρρητα ανέξοδη προβολή ισχύος και έδειξε πως ακριβώς αντιλαμβάνεται τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, διαλύοντας και τις τελευταίες ευφραντικές φαντασιώσεις που είχαν κάποιοι κυβερνώντες και οπωσδήποτε αρκετοί καλοπροαίρετοι συμπατριώτες μας.
Πολλοί είχαμε εκφράσει επιφυλάξεις και έντονο προβληματισμό για την σκοπιμότητα της επίσκεψης στην παρούσα συγκυρία για τους λόγους που έχουν ήδη αναλυθεί. Δυστυχώς επιβεβαιώθηκαμε. Προσκαλέσαμε με ελαφρότητα και προχειρότητα έναν δύστροπο και αναθεωρητικό γείτονα που εφαρμόζει σε βάρος της χώρας μας μία έντονη αναθεωρητική πολιτική και «κραδαίνει» την απειλή πολέμου (casus beli) προσθέτοντας συνεχώς θέματα στην ατζέντα των ήδη προβληματικών Ε/Τ λόγω αυτής της αναθεωρητικής πολιτικής του.
Τα όσα είπε χθες ο κ. Erdogan είναι πλέον γνωστά στον αναγνώστη μας, τα άκουσε στα ραδιόφωνα και στις τηλεοράσεις, τα διάβαζε στις ειδησεογραφικές ιστοσελίδες. Σε καμία περίπτωση όμως δεν συνιστούσαν … παραλήρημα όπως ατυχώς από κάποιους χαρακτηρίστηκαν. Ήταν απόψεις πολύ καλά μελετημένες και δομημένες! Αν ο κ. Κοτζιάς συνεχίζει να τις αποκαλεί απλά «νευρικότητα» συνεχίζει να εκτίθεται.
Ο Τούρκος Πρόεδρος μας έδωσε την εντύπωση ότι όσο διαπίστωνε την παραλυτική αμηχανία των συνομιλητών του, τόσο πιο πολύ «το διασκέδαζε» και τόσο πιο πολύ προχωρούσε στην επιθυμητή για αυτόν διαμόρφωση του πλαισίου των διμερών σχέσεων. Κατά πάγια διπλωματική τακτική το περιεχόμενο των συζητήσεων σε τέτοιου είδους επισκέψεις έχει προσυμφωνηθεί, ακόμα και σε μεγάλο βαθμό οι βασικές δηλώσεις της κοινής συνέντευξης. Το ότι υπήρξαν έντονες διαβουλεύσεις και μάλλον σημαντικές διαφωνίες αποδεικνύεται ότι μόλις το Σάββατο 2 Δεκεμβρίου, δηλαδή 5 ημέρες πριν από την επίσκεψη επιδόθηκε στον Πρέσβη της Τουρκίας στην Αθήνα κ. Yasar Cevik η επίσημη πρόσκληση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Εύλογο λοιπόν είναι το ερώτημα αν γνώριζε η ελληνική πλευρά ότι θα έθετε ζήτημα αναθεώρησης τη Συνθήκης της Λωζάνης σε ελληνικό έδαφος!
Πέρα απ' όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στο Αιγαίο που ως γνωστόν αμφισβητεί η Τουρκία Κεμαλική, Νεοθωμανική ή «Ερντογανική» ο Τούρκος Πρόεδρος δείχνει να επικεντρώνεται πλέον στην Θράκη και στην Μουσουλμανική Μειονότητα την οποία θεωρεί εξ ολοκλήρου «Τουρκική» επιδιώκοντας να την ελέγξει απόλυτα. Αυτή πλέον είναι η στρατηγική του προτεραιότητα.
Ο χαρακτηρισμός της χθεσινής ημέρας ως «οδυνηρής» όμως δεν οφείλεται στο τι είπε και τι δεν είπε ο Τούρκος Πρόεδρος αλλά στην στάση της δικής μας Πολιτειακής και Πολιτικής Ηγεσίας. Ο κ. Παυλόπουλος με το να εκφράσει τις απόψεις του για την Συνθήκη της Λωζάνης, τις μειονότητες και όλα τα τρέχοντα θέματα των Ε/Τ σχέσεων συν την Ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας έδωσε την δυνατότητα στον κ. Erdogan αμέσως μετά να τον «βάλει στην θέση του» με δασκαλίστικο ύφος για διαδικαστικά θέματα σχετικά με την εκλογή των Μουφτήδων σε σύγκριση με αυτήν του Οικουμενικού Πατριάρχη και να αναφερθεί στην παρακμή της Μειονότητας (ομοεθνείς τους χαρακτήρισε). Και αντί ο κ. Παυλόπουλος στην δευτερολογία του να επισημάνει για το πώς η Τουρκία συρρίκνωσε για δεκαετίες και τελικά εξεδίωξε την Ελληνική Μειονότητα από την Κωνσταντινούπολη, επέλεξε να δηλώσει…αναρμόδιος ως μη εκτελεστικός. Οϊμέ! Το μεγαλύτερο του όμως ατόπημα ήταν να μιλήσει για «ερμηνεία» της Συνθήκης. Οι Συνθήκες είναι Συνθήκες, δεν ερμηνεύονται και απλά εφαρμόζονται.
Ερχόμαστε τώρα στον Πρωθυπουργό κ. Τσίπρα. Αρχικά τοποθετήθηκε ομολογουμένως σωστά απέναντι στον Τούρκο Πρόεδρο αλλά με τις δηλώσεις του στην κοινή συνέντευξη απέδειξε ξανά, αν και είναι σχεδόν τρία χρόνια Πρωθυπουργός ότι δεν έχει κατανοήσει το πολύπλοκο πλέγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Δυστυχώς μπήκε ουσιαστικά στην συζήτηση που ήθελε ο Erdogan λέγοντας με το γνωστό του ύφος ότι κατανόησε «τι εννοεί όταν μιλάει για…. «εκσυγχρονισμό»(sic). Μπορεί λοιπόν να κατανόησε τι …εννοούσε ο Τούρκος Πρόεδρος αλλά είναι βέβαιο ότι δεν έχει κατανοήσει τι σηματοδοτεί ένα «άνοιγμα» της Συνθήκης. Δεν τελείωσε όμως εκεί! Με την Ελληνική Δικαιοσύνη να έχει αποφασίσει οριστικά και αμετάκλητα για την μη έκδοση τους στην Τουρκία, «πετάει» ένα ξεκάρφωτο περί… δίκαιης δίκης(!) δημιουργώντας νέα ερωτηματικά και κάνοντας μας να αναρωτηθούμε αν το σημείωμα αυτό του το έδωσε ο κ. …Καρανίκας! Το πιο λυπηρό όμως ήταν ότι άφησε αναπάντητη την απόδοση ευθύνης για την κατάρρευση των συνομιλιών για το Κυπριακό στην Ελληνική πλευρά.
Ο κ. Erdogan με μία «ανεξήγητη» πρόσκληση που διακαώς επιθυμούσε, ήλθε και μας προκάλεσε βάναυσα με τις δηλώσεις του για την Αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης, για την Θράκη και την μειονότητα ενώ διατήρησε στο ακέραιο τις λοιπές αναθεωρητικές απόψεις που αμφισβητούν το υφιστάμενο status quo στο Αιγαίο. Όσες ανακοινώσεις και Δελτία Τύπου να βγάλει ο κ. Κοτζιάς για την … «επιτυχία» της επίσκεψης, η ευθύνη της προχειρότητας και της ανεπαρκούς προετοιμασίας της ελληνικής πλευράς αμφίβολα ανήκει τόσο στον ίδιο ως Πολιτικό Προϊστάμενο του ΥΠΕΞ όσο και στο Πρωθυπουργικό Γραφείο ενώ πολλά ερωτηματικά δημιουργούνται και για την ίδια την Προεδρεία της Δημοκρατίας.
Με αυτά που απευχόμαστε ότι θα γίνουν σήμερα στην Κομοτηνή ολοκληρώνεται η εντελώς ακατανόητη από πλευράς σκοπιμότητας επίσκεψή Erdogan. Τα όσα στην σφαίρα της ήπιας πολιτικής συμφωνήθηκαν, θα μπορούσαν να συμφωνηθούν στην επικείμενη συνάντηση του Ανώτατου Συμβούλιου Συνεργασίας και είναι σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στα προβλήματα υψηλής πολιτικής που δημιουργεί η τουρκική προκλητικότητα.
Εκτιμούμε ότι αντί να πάνε προς τα μπροστά οι Ε/Τ πάνε προς τα πίσω. Ουδέν κακό όμως αμιγές καλού! Όσο και αν σας φανεί παράξενο, οι δηλώσεις Erdogan είναι «δώρο» στην ελληνική πλευρά προκειμένου να κατανοηθεί επιτέλους τι σημαίνει τουρκικός αναθεωρητισμός καθώς επίσης να καταρριφθούν και άλλοι μύθοι, όπως μύθος του καλού Erdogan και των κακών Κεμαλιστών και Στρατηγών.
Οι σχέσεις καλής γειτονίας με την Τουρκία δομούνται επάνω στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, στην εμπιστοσύνη και στην αξιοπρέπεια των λαών. Οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ τω δύο χωρών πρέπει να είναι ανοικτοί. Αποδεικνύεται περίτρανα ότι η «Στρατηγική Ελσίνκι» που υιοθετήθηκε το 1999 και ακολουθήθηκε από όλες τις μέχρι τώρα κυβερνήσεις δυστυχώς δεν ευοδώθηκε. Απαιτείται με εθνική συνεννόηση η χάραξη και η εφαρμογή μίας νέας συνεκτικής στρατηγικής. Η σταθερότητα και η ειρήνη με την αναθεωρητική και ηγεμονική Τουρκία διασφαλίζεται όχι με κατευνασμό και συνεχείς αόριστες αναφορές στο Διεθνές Δίκαιο αλλά πρωτίστως με όλα τα μέσα που συνθέτουν τη συνολική εθνική ισχύ.
