Του Αντώνη Πανούτσου
«Ο καλός επιτελικός αξιωματικός την ημέρα της μάχης πηγαίνει για ψάρεμα». Η φράση ανήκει στο βαρώνο Helmuth von Moltke τον νεώτερο. Ο Έλληνας επιτελικός που προετοίμασε την επίσκεψη του Tayyip Erdogan δεν θα μπορούσε να πάει όχι για ψάρεμα αλλά ούτε στην τουαλέτα για τσίσα.
Ότι στην προετοιμασία δεν είχε υπάρξει ικανός επιτελικός ήταν σαφές από τη διαρροή του υπουργείου Εξωτερικών την Κυριακή ότι ο Νίκος Κοτζιάς δεν έχει σχέση με την επίσκεψη, την οποία έχουν αναλάβει ο διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και η Προεδρία της Δημοκρατίας. Από τα δημοσιεύματα που προανήγγειλαν την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου ήταν σαφές ότι δεν υπήρχε σαφής ατζέντα των συνομιλιών. Δημοσιευόντουσαν οι ελληνικές επιθυμίες, που ήταν η ενίσχυση των εμπορικών δεσμών με την Τουρκία και το μεταναστευτικό – προσφυγικό, η επιθυμία του Erdogan να μιλήσει σε ανοικτή συγκέντρωση στην Θράκη αλλά όχι μια αυστηρή ατζέντα που ήταν απαραίτητη για συνομιλίες ανάμεσα σε δύο χώρες που βρίσκονται σε μόνιμη κρίση. Τα μαύρα σύννεφα που κάλυπταν την συνάντηση είχαν φανεί στην συνέντευξη του Erdogan στον Αλέξη Παπαχελά, όταν ο τούρκος πρόεδρος είπε πως η Συνθήκη της Λωζάνης χρήζει επικαιροποίησης. Η φράση δεν μπορούσε παρά να σημαίνει νέα σύνορα που για να τα ζητάει η Τουρκία δεν επρόκειτο να προσφέρει αλλά να απαιτήσει εδάφη από την Ελλάδα.
Απροετοίμαστη η ελληνική πλευρά βρέθηκε στριμωγμένη στην άμυνα. Ο Προκόπης Παυλόπουλος είπε ότι η Συνθήκη της Λωζάνης δεν χρειάζεται ούτε διαπραγμάτευση, ούτε αλλαγές. Ο Erdogan επίσημα πλέον δήλωνε ότι στη συνθήκη υπάρχουν εκκρεμότητες και θέματα που δεν κατανοούνται. Έθεσε θέμα μειονότητας στην Θράκη η οποία «χαρακτηρίζεται μουσουλμανική ενώ πρέπει να λέγεται τουρκική». Στο δείπνο όταν ο Προκόπης Παυλόπουλος έπαιξε το μεγάλο χαρτί της βοήθειας στην ένταξη της Τουρκίας στην Ευρώπη «Τις σχέσεις φιλίας θα τις οικοδομήσουμε ξανά, σημαντικό είναι η βούληση να ενταχθεί η Τουρκία στην ΕΕ, γιατί εκεί είναι το μέλλον». Ο Erdogan υπενθύμισε ότι beggars cannot be choosers λέγοντας ότι υπάρχουν στην Ελλάδα Τούρκοι που κάνουν επενδύσεις. Έχοντας την διακριτικότητα να μην προσθέσει ότι θα σταματήσουν να κάνουν αν η Ελλάδα δεν του κάνει όλα τα χατίρια. Περιλαμβανομένης της έκδοσης των οκτώ Τούρκων που είχαν ζητήσει άσυλο μετά το πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016.
Στην ελπίδα ότι θα ενισχύσει τις τουρκικές επενδύσεις στην Ελλάδα η κυβέρνηση είχε βρεθεί να μιλάει για σύνορα, την μετονομασία της μειονότητας στην Θράκη από μουσουλμανική και τουρκική και να έχει κάνει την Ελλάδα σκηνικό επίδειξης δύναμης του Erdogan. Ο οποίος πλέον μπορεί να επιστρέψει θριαμβευτής στην Τουρκία λέγοντας «τους τα είπα μέσα στην χώρα τους».
Ταυτόχρονα η κυβέρνηση βρισκόταν εκτεθειμένη απέναντι στους δικαστές αφού ο Erdogan «έδωσε» τον Τσίπρα όταν είπε ότι του είχε υποσχεθεί την έκδοση των οκτώ πραξικοπηματιών. Κάτι που οι Έλληνες υπέθεταν από τον Ιούλιο του 2016 όταν ο Τσίπρας είχε πει στο πρακτορείο Ανατολή ότι οι πραξικοπηματίες δεν είναι ευπρόσδεκτοι στην Ελλάδα αλλά τώρα ήταν πλέον επίσημο αφού ο Erdogan στην συνέντευξη του έλεγε «Όταν οι Τούρκοι πραξικοπηματίες, ήρθαν στην Ελλάδα και αναζήτησαν καταφύγιο, κάλεσα αμέσως τον Πρωθυπουργό κ. Τσίπρα. Του είπα, «Αγαπητέ μου φίλε, αυτή είναι η κατάσταση. Δραπέτευσαν από την Τουρκία και προσγειώθηκαν στην Ελλάδα. Αυτά τα άτομα οργάνωσαν πραξικόπημα, ή επιχείρησαν να οργανώσουν πραξικόπημα και θέλω την έκδοσή τους στην Τουρκία… δυστυχώς, αυτή τη στιγμή, βρίσκονται ακόμη στην Ελλάδα». Η ένωση δικαστών και εισαγγελέων έξαλλη έβγαζε ανακοίνωση, ο Τζανακόπουλος έκανε την παλαβή και ούτε ο Πολάκης δεν είχε διάθεση να την πέσει στους δικαστές για την τιμή των όπλων.
Το ρεζουμέ της επίσκεψης είναι ότι ο Tayyip Erdogan θα μπορέσει να γυρίσει στην Τουρκία θριαμβευτή ότι τους τα είπε στους Έλληνες στην έδρα τους και συμπαραστάθηκε στους «Τούρκους αδελφούς της Θράκης»ς. Όσο για τον Αλέξη Τσίπρα καλό είναι να περιοριστεί σε αυτά που τον παίρνει. Σε φιλοσοφικές αναζητήσεις για την φύση του Δεκέμβρη και την καταγραφή των ακινήτων της Μαρέβας. Έπαιξε hard ball στις μεγάλες κατηγορίες και δεν είναι ότι αυτός έχασε αλλά όλη η Ελλάδα βγήκε χαμένη.