Η βενζίνη στα 3 ή στα 4 ευρώ; Είναι πολύ πιθανό. Πρόκειται όμως για μια κατάσταση που δεν προβλέπεται να κρατήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το πιο πιθανό σενάριο για τη συνέχεια είναι εκείνο της υποχώρησης των τιμών. Είτε επειδή δεν θα υπάρχουν αγοραστές στις υψηλές τιμές, είτε επειδή θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Το ενεργειακό σοκ, πάντως, έκανε ένα καλό: Η Ευρώπη αποκτά, επιτέλους, στρατηγική για την ενέργεια!
Η Ελλάδα μπορεί να δει μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία να ανεβαίνει στο διεθνές πολιτικό χρηματιστήριο, καθώς η γεωπολιτική της θέση της επιτρέπει να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο στη νέα εποχή. Να μεταβληθεί σε έναν ενεργειακό κόμβο. Και οι κόμβοι έχουν πάντα ενδιαφέρον. Στη χειρότερη των περιπτώσεων υπάρχει οικονομικό όφελος. Εμείς εδώ προσδοκούμε και κάτι περισσότερο…
Η κυβέρνηση έχει να διαχειριστεί δύο καταστάσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με την οικονομική ανακούφιση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που θα πληγούν από τις υψηλές τιμές της ενέργειας. Αλλά αυτό δεν είναι μία ελληνική υπόθεση. Η Ελλάδα δεν έχει από μόνη της τους απαιτούμενους πόρους για να προχωρήσει σε κάτι ουσιαστικό. Ό,τι γίνει θα είναι στο τέλος μέρος ενός ευρύτερου ευρωπαϊκού σχεδίου και έτσι θα βρεθούν και τα χρήματα. Είτε πρόκειται για μια «διάρρηξη» του Ταμείου Ανάκαμψης, είτε για ένα νέο Ταμείο. Το ενεργειακό, πάντως, θα λυθεί με ευρωπαϊκά χρήματα.
Η δεύτερη κατάσταση που έχει να χειριστεί η κυβέρνηση είναι ένα στρατηγικό σχέδιο για την κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών στο μέλλον και ταυτόχρονα για τη μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο. Είναι δύσκολο! Πρώτον επειδή υπάρχει μέσα σε όλο αυτό η «στρατηγική». Όταν ακούμε στη χώρα αυτή περί στρατηγικής, σημαίνει ότι έχουμε ήδη πετάξει την μπάλα στην εξέδρα. Ακριβώς επειδή δεν έχουμε σχέσεις με στρατηγικές, αλλά μόνο με τακτικισμούς. Στην προκειμένη περίπτωση όμως χρειάζεται να ξεπεράσουμε τους εαυτούς μας και να δούμε όλο το ενεργειακό ζήτημα με μία προοπτική είκοσι και τριάντα χρόνων. Όχι ιδιαίτερα εύκολο! Απόδειξη αυτό που συμβαίνει με τα παράκτια αιολικά. Ένα καινούργιο πράγμα και σε εποχή που το έχουμε απόλυτη ανάγκη ξεκινάει με τις γνωστές αγκυλώσεις του ελληνικού δημοσίου. Γιατί, λοιπόν, τα πράγματα να πάνε καλά; Όταν κάποιος είναι ανίκανος να δέσει τα παπούτσια του, έχει την ίδια δυσκολία όταν τρέχει 100 και όταν τρέχει 200 μέτρα: Θα τον προδώσουν τα λυμένα παπούτσια του…
Είναι η εποχή που η Ευρώπη «ακούει» τα αιτήματα των χωρών μελών για τα ενεργειακά θέματα. Είναι η ώρα για να βγουν γρήγορα νέες άδειες και να εκτελεστούν μεγάλα ενεργειακά έργα. Το ρεύμα δεν θα είναι για πάντα ακριβό. Αλλά αν δεν προχωρήσουμε τώρα σε έργα, το ρεύμα θα είναι σίγουρα ακριβότερο σε σχέση με τις τιμές που θα πληρώνουν εκείνοι που θα εκμεταλλευτούν τη σημερινή συγκυρία. Θα έχουμε, δηλαδή, και πάλι θέμα ανταγωνιστικότητας. Να μην βάλουμε στο ζύγι και το γεωπολιτικό θέμα. Η «αξία» της χώρας στα διεθνή χρηματιστήρια της πολιτικής ανεβαίνει με συμφωνίες, με έργα και όχι με ονειρώξεις. Οι αμερικανικές βάσεις, για παράδειγμα, αύξησαν αυτή την «αξία» της Ελλάδας. Αν γίνουμε κάποτε και ενεργειακός κόμβος και εξαρτώνται άλλες χώρες και οικονομίες από την καλή μας υγεία, τότε θα ενισχυθεί και άλλο η πολιτική θέση της Ελλάδας. Απλά είναι τα πράγματα. Απλά και αυτά που πρέπει να συμβούν. Ή καλύτερα, απλά θα ήταν για ένα οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου. Στην Ελλάδα χρειάζεται για το αυτονόητο να κάνουμε πάντοτε μια μεγάλη συζήτηση…
Θανάσης Μαυρίδης
