Θα την πω την αμαρτία μου. Όταν άκουσα ότι ο Βορίδης αναλαμβάνει το υπουργείο αγροτικής ανάπτυξης, αναρωτήθηκα αν ένας μαχόμενος δικηγόρος που εκλέγεται στην Αττική είναι ο κατάλληλος για να ασχοληθεί με τα τεύτλα, τα πρόβατα και την τσιπούρα. Τον ρώτησα μάλιστα κάνοντας χιούμορ, αν μπορεί να ξεχωρίσει το σιτάρι απ’ το κριθάρι ή τον τράγο από τον κριό. Με αποστόμωσε τότε με μια κουβέντα: «Όσα δεν ξέρω, διαβάζω, ρωτώ και τα μαθαίνω. Σημασία έχει η πολιτική.»
Έχουν περάσει δέκα μήνες έκτοτε. Έτυχε να τον δω προχθές στο κανάλι της Βουλής, να απαντά σε ερώτηση του Σύριζα για τα αγροτικά. Πέρασε πάνω από το πρώην υπουργικό δίδυμο Αραχωβίτη-Κόκαλη σαν οδοστρωτήρας. Έτυχε και να τον ακούσω (πάλι τηλεοπτικά) προ καραντίνας (θα πρέπει να ήταν Φεβρουάριος) να μιλά σε συνέδριο βαμβακοπαραγωγών στην Λάρισα. Σκληρό ακροατήριο, με προϊστορία αντιπαραθέσεων με υπουργούς, γραμματείς και Φαρισαίους. Όταν τέλειωσε την τοποθέτηση του, έπεσε άκρα του τάφου σιωπή στο ακροατήριο.
Δεν τα γράφω αυτά διότι αποφάσισα να κάνω κάποια αγιογραφία στον Βορίδη. Ούτε αγρότης είμαι, ούτε προσωπική σχέση έχω μαζί του, ούτε καμιά ιδιαίτερη ιδεολογική συνάφεια. Για να είμαι μάλιστα ειλικρινής, παραείναι λαϊκός δεξιός για τα φιλελεύθερα και τέως Πασοκικά γούστα μου. Δεν μπορώ όμως να μην του αναγνωρίσω ότι μέσα σε λίγους μήνες μιλά για τις αρρώστιες των φυτών σαν γεωπόνος, για τις αρρώστιες των βοοειδών σαν κτηνίατρος, για την ευρωπαϊκή πολιτική σαν κοινοτικός επίτροπος γεωργίας και για το λάδι, τα καπνά ή τα βαμβάκια σαν να ήταν γιος κολίγου λίγο πριν το Κιλελέρ.
Προφανώς ο Μάκης έβαλε κάτω τον πισινό του και διάβασε πολύ. Μόνο οι κοινοτικοί αγροτικοί κανονισμοί είναι η μισή Σοβιετική εγκυκλοπαίδεια. Εξάλλου, ακόμα κι αν έχει κανείς βαθιά πολιτική σκέψη, δεν είναι δυνατόν να διαμορφώσει στρατηγική για έναν κρίσιμο εθνικό τομέα αν δεν τον έχει μελετήσει σε όλο του το βάθος και το εύρος. Και προφανώς έχει ένα πολύ σοβαρό επιτελείο γύρω του. Δεν έχω ιδέα ποιους έχει μαζέψει εκεί στην Αχαρνών, πάντως για να πετάξει στα μούτρα του Αραχωβίτη έναν ολόκληρο κατάλογο δράσεων μέσα σε λίγους μήνες που τον άφησε άλαλο, το σύστημα που έχει φτιάξει στο υπουργείο δουλεύει.
Κάτι τελευταίο, που το θεωρώ ίσως πιο σημαντικό απ’ όλα τα υπόλοιπα. Δεν ξέρω αν την ανακάλυψε μόνος του αυτή την επικοινωνιακή στρατηγική ή κάποιος του την συνέστησε, πάντως όποιος αγροτοσυνδικαλιστής ή συνεταιριστής έχει θέμα του κλάδου προς επίλυση, παίρνει τον ίδιο τον Βορίδη στο κινητό του. Δεν πάει πρώτα στις υπηρεσίες του υπουργείου για να καταλήξει (αν τα καταφέρει) στον υπουργό, πάει πρώτα στον υπουργό κι από κει φτάνει στις υπηρεσίες. Αλλόκοτο μεν, πραγματικό δε.
Ξέρω προσωπικά τουλάχιστον δέκα παράγοντες της γεωργίας και της κτηνοτροφίας απ’ όλη την χώρα, που είχαν ατέλειωτες συζητήσεις με τον υπουργό απ’ ευθείας. Μερικοί απ’ αυτούς, αν και πολιτικοί του αντίπαλοι, αναγκάστηκαν να βγουν στις τηλεοράσεις και να ομολογήσουν ότι διαπραγματεύτηκαν μαζί του δίχως μεσολαβητές. Αυτό ξέρετε, λύνει χιλιάδες παρεξηγήσεις και απλουστεύει διαδικασίες που κανονικά κρατάνε μήνες και συνήθως είναι ατελέσφορες. Τώρα, πως αντέχει ο Μάκης να τον παίρνει ο τάδε αγρότης από τις Σέρρες ή το Λασίθι στις 11 το βράδυ και να κουβεντιάζει μαζί του μια ολόκληρη ώρα, δεν το ξέρω. Τα βάσανα της δουλειάς υποθέτω.
Θα μου πείτε «ναι, αλλά εκείνη η φωτογραφία του ‘80;» Σύμφωνοι, μόνο που τότε ήταν 16 χρονών και τώρα είναι 56. Ούτε πέντε, ούτε δέκα, αλλά σαράντα χρόνια έχουν μεσολαβήσει από τότε, ε;