Του Γιάννη Παλιούρη
Πεκίνο, Σανγκάη, Σενζέν. Οι τρεις πιο γνωστές μητροπόλεις της Κίνας, οικονομικά και διοικητικά κέντρα, με αποτύπωμα που εκτείνεται πέρα από τα σύνορα της χώρας. Τους τελευταίους μήνες, όμως, μια σχετικά άγνωστη πόλη έχει κεντρίσει την προσοχή των διεθνών ΜΜΕ.
Η Τσονγκτσίνγκ, μια μέγα-πόλη περιφέρεια στη νοτιοδυτική Κίνα, με έκταση περίπου όσο το Βέλγιο και πληθυσμό 31 εκατομμυρίων ανθρώπων, είναι η πιο ασφυκτικά επιτηρούμενη πόλη στον κόσμο, καθώς διαθέτει 168,03 κάμερες επιτήρησης ανά 1.000 κατοίκους. Την ίδια στιγμή το Πεκίνο προωθεί με ένταση την τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου σχεδόν σε κάθε συναλλαγή. Μόλις πριν λίγες εβδομάδες έθεσε σε εφαρμογή τον νέο κανονισμό που επιβάλλει στους Κινέζους καταναλωτές που θέλουν να εγγραφούν σε υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας να «περνούν» από αναγνώριση προσώπου.
Η ηπειρωτική Κίνα φιλοξενεί οκτώ από τις δέκα πιο επιτηρούμενες πόλεις του κόσμου, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της βρετανικής Comparitech. Μάλιστα αν η εγκατάσταση καμερών συνεχιστεί με τον υφιστάμενο ρυθμό, η χώρα του Δράκου θα διαθέτει μία κάμερα για κάθε δύο άτομα μέχρι το 2020. Δηλαδή 701 εκατομμύρια κάμερες επιτήρησης θα σκανάρουν 24/7 ολόκληρη την κινεζική επικράτεια.
Οι κινεζικές αρχές υποστηρίζουν ότι οι κάμερες βοηθούν στην πάταξη του εγκλήματος, την εμπέδωση της δημόσιας ασφάλεια και την πρόληψη της τρομοκρατίας. Αλλά δεν είναι μόνο οι κάμερες. Η Κίνα διαθέτει αυτή τη στιγμή την πιο προηγμένη τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου. Οι κάμερες, σε συνδυασμό με την τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου, δημιουργούν ένα πυκνό πέπλο παρακολούθησης, σύμφωνα με αναλυτές και οργανώσεις προάσπισης των προσωπικών ελευθεριών.
Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με ρύθμιση που τέθηκε εν ισχύ στις αρχές Δεκεμβρίου, οι τρεις κρατικές εταιρείες κινητής τηλεφωνίας της χώρας, China Telecom, China Unicom και China Mobile, θα πρέπει να χρησιμοποιούν την τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου για να επαληθεύσουν την ταυτότητα των ανθρώπων που ανοίγουν νέους λογαριασμούς κινητής τηλεφωνίας.
Στο μεταξύ η αναγνώριση προσώπου, βρίσκεται παντού στην Κίνα, από τα αεροδρόμια και τα κτίρια γραφείων μέχρι τις εγκαταστάσεις διαλογής απορριμμάτων. Στα τέλη Νοεμβρίου, το σύστημα μετρό του Πεκίνου άρχισε να δοκιμάζει νέες πύλες αναγνώρισης προσώπου στα σημεία ελέγχου ασφαλείας. Με άλλα λόγια η τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου έχει γίνει μέρος του ιστού της ζωής στην Κίνα.
Σαν αποτέλεσμα οι κινεζικές εταιρείες ηγούνται της σχετικής τεχνολογίας, παγκοσμίως. Στον ετήσιο διαγωνισμό που διεξάγεται από το Εθνικό Ινστιτούτο Προτύπων και Τεχνολογίας των ΗΠΑ, οι κινεζικές εταιρείες συγκαταλέγονται μονίμως στην κορυφή τη λίστας. Σε μία από τις κύριες δοκιμασίες, όπου αλγόριθμοι καλούνται να ανιχνεύσουν πότε δύο φωτογραφίες δείχνουν το ίδιο πρόσωπο, τρεις κινεζικές εταιρείες κατέκτησαν τις τρεις πρώτες θέσεις - η Yitu Technology, η SenseTime και η Megvii.
Όμως δεν είναι μόνο ο τομέας της ασφάλειας που συνδέεται με την τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου. Ειδικοί εκτιμούν ότι τα επόμενα χρόνια θα συνδεθεί με τον τομέα των υπηρεσιών υγείας, το μάρκετινγκ και το λιανικό εμπόριο, τις πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων. Δηλαδή, μια βιομηχανία με δυνητικά έσοδα δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και αυτό είναι κάτι που δεν αφορά μόνο την Κίνα, ούτε μόνο χώρες και κυβερνήσεις.
Ειδικοί εκτιμούν ότι μόλις τα πρόσωπά μας συσχετιστούν με τα δεδομένα μας που ήδη έχουν συγκεντρώσει τεχνολογικοί κολοσσοί μέσω της χρήσης του Διαδικτύου, κάθε αρκετά εξελιγμένο εμπορικό κέντρο θα έχει έναν χάρτη των προτιμήσεων μας, με το που περνάμε το κατώφλι του. Και αυτό θα είναι το έλασσον. Γιατί στην πραγματικότητα θα βρεθούμε ενώπιον μιας εκκολαπτόμενης δυστοπίας που θα αποτελέσει κίνδυνο, αν δεν οριστεί το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο σήμερα.