Της Δρ. Δέσποινα Πρίνια*
Η τραγωδία των 91 νεκρών που χτύπησε την Αττική, αφήνοντας πίσω της ανθρώπινη απώλεια, σοκ και καμμένη γη, δε θα μπορούσε ν' αφήσει ασυγκίνητη τη διεθνή κοινότητα. Από τον τίτλο της Τουρκικής Χουριέτ στα Ελληνικά, μέχρι το μήνυμα του Ρώσου Προέδρου, σε χρονική στιγμή που τόσο οι Ελληνο-Τουρκικές όσο και οι Ελληνο-Ρωσικές διπλωματικές σχέσεις βρίσκονται σε επικίνδυνη όξυνση, είναι σαφές ότι η Διπλωματία των Φυσικών Καταστροφών, ενεργοποίησε, όπως ήταν αναμενόμενο, όλα τα πρωτόκολλα διαχείρισης κρίσεων στις διμερείς σχέσεις, αφού η Διπλωματία των Φυσικών Καταστροφών αποτελεί «υπερόπλο» διαχείρισης κρίσεων στα πλαίσια της Πολιτιστικής Διπλωματίας και soft power και καλείται να αποδείξει τις καλές προθέσεις εκεί που η Real Politik έχει αποτύχει.
Η διεθνής βιβλιογραφία Διαχείρισης Κρίσεων, από τις φυσικές καταστροφές ως τις τρομοκρατικές ενέργειες, έρχεται ωστόσο να μας εκπλήξει και με πρωτόκολλα ανορθόδοξα, όπως την περίπτωση του Αυστραλού δικηγόρου, που πριν μια περίπου 20ετία, κατάφερε με ανορθόδοξο ομολογουμένως επικοινωνιακό τρόπο, να αλλάξει τα Διεθνή ασφαλιστικά πρωτόκολλα και την αντίστοιχη νομοθεσία, μηνύοντας το Θεό...
Η ιστορία ξεκινάει με μια από τις μεγάλες πυρκαγιές από αυτές που κατακαίουν τα δάση της Αυστραλίας, ως αποτέλεσμα καταιγίδας από κεραυνούς. Στην άρνηση της ασφαλιστικής να τον αποζημιώσει για τη βάρκα του, που κάηκε από κεραυνό στη διάρκεια της πυρκαγιάς που ακολουθήθηκε από πλημμύρα, παρότι ήταν ασφαλισμένη για φυσικές καταστροφές, δηλώνοντας ότι δεν ήταν δική της ευθύνη, αφού επρόκειτο για «Act of God”, από Θεού δηλαδή, ο νομομαθής πολίτης, που γνώριζε ότι δεν θα κατάφερνε να διεκδικήσει ανάληψη ευθύνης από την Ασφαλιστική εταιρία, μήνυσε αντί γι αυτήν το Θεό και τους «εκπροσώπους» του (όλες τις εκκλησίες και τα δόγματα στην Αυστραλία), ζητώντας αποζημίωση από εκεί και προκαλώντας ένα επικοινωνιακό και νομικό προηγούμενο χωρίς προηγούμενο, που κατέληξε στην αλλαγή των διεθνών πρωτοκόλλων ασφάλειας και αποζημιώσεων...
Αν και αμφίβολο ότι η νομικά και συνταγματικά αδαής επικοινωνιακή ομάδα της Ελληνικής κυβέρνησης γνώριζε αυτό το δικαστικό προηγούμενο αποποίησης ευθύνης σε περίπτωση φυσικής καταστροφής, η Ελληνική κυβέρνηση έκανε ένα βήμα παραπάνω, μεταθέτοντας την ευθύνη της ανείπωτης καταστροφής στους πολίτες, την αυθαίρετη δόμηση και τις καιρικές συνθήκες, δηλώνοντας ανεύθυνη και ανίκανη να διαχειριστεί το αίσθημα ασφάλειας του πολίτη και να προστατέψει τη ζωή των πολιτών της, δηλώνοντας αντ' αυτού πρακτικά αδυναμία και έλλειψη κράτους δικαίου. Παράλληλα, στη συνταγματική προέκτασή του, η ουσία του «από τον πολίτη, προς τον πολίτη, για τον πολίτη», που εμπεριέχεται από το Αμερικανικό, έως όλα τα Ευρωπαϊκά Συντάγματα των δημοκρατικών πολιτισμένων χωρών, φαίνεται επίσης να διέφυγε της προσοχής από τους αδαείς συμβούλους του Έλληνα ΠΘΠ, που όψιμα ανακάλυψαν τη δημοκρατική ευθύνη του πολίτη στην προστασία της ζωής και της ασφάλειάς του, ως πολιτειακού παράγοντα..., δήλωση που ανήκει μάλιστα στον Αντιπρόεδρο της Ελληνικής Βουλής, δημιουργώντας έναν πρωτοφανή νομικό και πολιτειακό νεολογισμό, της «Διπλωματίας» της κομματικής αυτοσυντήρησης, που βρίσκει το όμοιό του μόνο σε αποστεωμένα πρωτόκολλα προπαγάνδας των πρώην Ανατολικών χωρών.
Στον αιώνα της πληροφορίας, όπου η έγκαιρη και έγκυρη διάχυση και διαχείριση της πληροφορίας αποτελεί ανάληψη κοινωνικής και πολιτικής ευθύνης σε όλα τα διεθνή πρωτόκολλα διαχείρισης κρίσεων, αποτελώντας την αιχμή του δόρατος της Ηγεσίας (Leadership)-με χαρακτηριστικό παράδειγμα την περίπτωση του Δημάρχου της Νέας Υόρκης που την 11η Σεπτεμβρίου επέλεξε να ενημερώσει τους πολίτες της Νέας Υόρκης πριν το διάγγελμα του Προέδρου, γεγονός που ανέδειξε έναν ως τότε μέτριο πολιτικό σε ηγέτη- η κυβέρνηση επέλεξε την ανάληψη πολιτικής ευθύνης χωρίς ευθύνη, στα πρότυπα των τρομοκρατικών οργανώσεων, προσθέτοντας στο θρήνο μιας σοκαρισμένης κοινωνίας, το φόβο ότι η επίσημη πολιτεία δεν είναι σε θέση να προστατέψει, τη ζωή, την καθημερινότητα και τις πολύτιμες καθημερινές συνήθειές τους, περιβάλλον που δημιουργεί τις συνθήκες για το αίσθημα ασφάλειας και προστασίας στον δημοκρατικό πολιτισμένο κόσμο.
Παράλληλα, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι παρόλα τα παραπάνω, η κυβέρνηση ανέδειξε το θέμα ως «εθνικό», κηρύσσοντας εθνικό πένθος, ενώ παράλληλα για ένα «εθνικό» θέμα υπεύθυνος είναι ad hoc ο ίδιος ο πολίτης και όχι η πολιτεία...
Η αυτοκτονία ενός κρατικού μηχανισμού και μιας κυβέρνησης που αποποιείται επικοινωνιακά την Ηγεσία και ότι αυτό συμπεριλαμβάνει, δηλώνοντας ότι «για όλα φταίει το γκαζόν» και το προηγούμενο της Περιφερειάρχου που στην προηγούμενη φυσική καταστροφή μήνυσε -και πάλι επικοινωνιακά- τον εαυτό της για την απώλεια 25 πολιτών, κάνει το Ελληνικό «παράδειγμα» προς αποφυγή case study που κάνει το προηγούμενο της Αυστραλίας να φαίνεται βόλτα στην εξοχή...
«Και τώρα πως θα ζήσουμε χωρίς τις ζωές μας;» ψέλλιζε ο ήρωας του Στάινμπεκ στη μυθιστορηματική καταστροφή μιας κοινωνίας. Και τώρα πως θα ζήσουμε με 91 νεκρούς και την πολιτική ευθύνη αγνοούμενη, μπορεί να είναι η ερώτηση στα χείλη 11.5 εκ πολιτών, που είδαν το αίσθημα της ασφάλειας της ζωής και της περιουσίας τους να γίνεται στάχτη σε μια μέρα.
* Η Δρ. Δέσποινα Πρίνια διδάσκει Πολιτιστική Διπλωματία & Διαχείριση Κρίσεων στο Παν/ιο του Στρασβούργου-SCG και είναι υπεύθυνη Πολιτιστικού Επιχειρείν στη Γραμματεία Παραγωγικών Τομέων της Ν.Δ.
