Του Ιπποκράτη Δασκαλάκη*
Δεν σκοπεύω να εμπλέκω στις ατέρμονες, μετά «εορτής» και συνήθως γρήγορα λησμονημένων και άνευ χειροπιαστού αποτελέσματος, συζητήσεις περί των αιτίων, ευθυνών και μέτρων αντιμετώπισης των τραγικών πλημμυρικών φαινομένων.
Θα αντιπαρέλθω τη δικαιολογία της καθυστέρησης εκτέλεσης προληπτικών έργων λόγω σημαντικού κόστους, των υπαρκτών νομικών προβλημάτων και πολύπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών αλλά και των εμποδίων και αντιδράσεων μικρών και μεγάλων τοπικών συμφερόντων και κατοίκων (οι οποίοι και συνήθως αποτελούν τα θύματα της αναπόφευκτης επόμενης καταστροφής). Θλίβομαι βέβαια βαθύτατα όταν οι επικαλούμενοι την ανεπάρκεια κονδυλίων ξοδεύουν απερίσκεπτα ποσά για τα επικαλούμενα «έργα βιτρίνας» και προσωπικής προβολής. Επιπλέον, αηδιάζω με το συλλογικό χορό απόρριψης των ευθυνών σε σημείο που να σκέφτομαι στις επόμενες εκλογές να ψηφίσω τον υποψήφιο εκείνο, ανεξαρτήτως πολιτικού κόμματος ή προγράμματος, που θα έχει παραιτηθεί έντιμα και αξιοπρεπώς, αποδεχόμενος τις ευθύνες του (φοβάμαι μάλλον ότι θα ψηφίσω «κανένας»).
Σήμερα όμως θα ήθελα να επισημάνω ότι υπάρχουν και ενέργειες χαμηλού κόστους που σε βάθος χρόνου (έννοια δύσκολα κατανοητή από το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού κόσμου) για την αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον. Αναφέρομαι στην κατάλληλη προετοιμασία των Ελλήνων, υπό την αιγίδα της πολιτικής προστασίας και από τα σχολικά χρόνια, στην αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων. Σίγουρα υπάρχουν ανάλογες αξιόλογες προσπάθειες, ειδικά για την αντισεισμική προστασία. Όμως εκτιμώ ότι τα αντικείμενα της πολιτικής προστασίας πρέπει να ενταχθεί ως υποχρεωτικό μάθημα, σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης με έμφαση στην πρακτική εφαρμογή. Μιλάω δηλαδή για μάθημα εκπαίδευσης, όχι ενημέρωση, με υποχρεωτική πρακτική εξάσκηση και γιατί όχι εξέταση (αντικείμενα πρώτων βοηθειών κλπ), που θα ξεκινάει από το δημοτικό σχολείο καταλήγοντας στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Έχει αποδειχθεί ότι αρκετοί συμπολίτες μας θα ήταν σήμερα δίπλα μας αν, τις δύσκολες εκείνες ώρες είχαν αντιδράσει πιο ψύχραιμα και κυρίως αν είχαν λάβει εγκαίρως απλά μέτρα προστασίας. Τα αντικείμενα αυτά, θα διεξάγεται από το έμπειρο προσωπικό μας που ευτυχώς διαθέτουμε στον κρατικό μηχανισμό. Επίσης, αυξανόμενης της ηλικίας των μαθητών, θα εστιάζεται σε πιο σύνθετα αντικείμενα και καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν από τις λεγόμενες «ασύμμετρες» απειλές (έννοια που όλοι μας «αναμασάμε» αλλά ελάχιστα κάνουμε για την προετοιμασία μας). Τα αντικείμενα θα πρέπει να επεκτείνονται σε θέματα αλτρουισμού καθώς τα περισσότερα θύματα, σε αυτές τις καταστάσεις, είναι συνήθως ηλικιωμένοι και ανήμποροι απόκληροι της ζωής. Κάποιοι από αυτούς θα είχαν σωθεί, αν έγκαιρα, τους είχαμε κτυπήσει την πόρτα και τους είχαμε οδηγήσει σε ένα πιο ασφαλές περιβάλλον. Ναι, η κοινωνική ευαισθητοποίηση διδάσκεται και με μαθήματα και με το παράδειγμα ζωής. Στον τομέα αυτό και οι τοπικές αρχές έχουν πολλαπλές ευθύνες αλλά και άπλετο χώρο ενεργοποίησης.
Συνοψίζοντας, ο λαός μας -εκ ιδιοσυγκρασίας- έχει σοβαρό έλλειμμα στην κατάλληλη προετοιμασία για αντιμετώπιση κρισίμων καταστάσεων, στον εθελοντισμό και τον αλτρουισμό. Όλα αυτά τα αντικείμενα μπορούν και πρέπει να διδάσκονται προοδευτικά στα σχολεία μας. Είναι μια ελάχιστη υποχρέωση, χαμηλού κόστους, που το κράτος οφείλει στους ταλαιπωρημένους πολίτες του.
* Ο κ. Ιπποκράτης Δασκαλάκης είναι:
- Υποστράτηγος (εα)
- Πτυχιούχος τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Παντείου Πανεπιστημίου
- Μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
- Διευθυντής Μελετών του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ)
- Συνεργάτης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ)
- Συνεργάτης στη Σχολή Εθνικής Αμύνης (ΣΕΘΑ)
- 0030-210-6543131, 0030-6983457318
- [email protected]