Του Δημήτρη Δημητράκου
Στις 19 Σεπτεμβρίου υποβλήθηκε μια πρόταση ψηφίσματος στην Ευρωβουλή που καταδίκαζε για πολλοστή φορά τα εγκλήματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων, δηλαδή του γερμανικού ναζισμού και του σοβιετικού κομμουνισμού στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και αργότερα.
Οι περισσότεροι Έλληνες ευρωβουλευτές -με δύο τιμητικές εξαιρέσεις, την Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου (Ν.Δ.) και τον Ευάγγελο Φραγκούλη (Ε.Λ.)- αρνήθηκαν να δώσουν την ψήφο τους. Η πρόταση ψηφίστηκε από 535 από τους 600 ευρωβουλευτές. Οι υπόλοιποι καταψήφισαν ή έριξαν λευκό ή έτυχε ή επέλεξαν να απουσιάσουν.
Η αρνητική ελληνική στάση αποτελεί χτυπητή ανορθογραφία στην Ευρωβουλή. Η δικαιολογία που δόθηκε από τη Μαρία Σπυράκη (Ν.Δ.) και τον Νίκο Ανδρουλάκη (ΚΙΝΑΛ) που το καταψήφισαν ήταν, εν ολίγοις, ότι δεν πρέπει να βάζουμε στο ίδιο καλάθι τον κομμουνισμό και τον ναζισμό.
Ο πραγματικός λόγος, μάλλον είναι ότι ενδιαφέρονται πρωτίστως στο να μην κατηγορηθούν για αντικομμουνισμό στην Ελλάδα, και δευτερευόντως έως και ουδόλως για το πώς θα αποτιμηθεί η στάση τους από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές στην Ευρωβουλή. Ο φόβος μήπως κάποιος χαρακτηριστεί αντικομμουνιστής αρκεί για να ματαιώσει κάθε καταδίκη του ολοκληρωτισμού - εκτός του ναζισμού, του φασισμού και των παραφυάδων τους.
Ας δούμε, όμως, πόσο βαραίνει αυτή η ιδέα της «ηθικής ασυμμετρίας» μεταξύ κομμουνισμού και ναζισμού. Το ψήφισμα αναφέρεται στα εγκλήματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων - τόσο του κομμουνισμού όσο και του ναζισμού και του φασισμού.
Ερώτημα πρώτο: Είναι ή δεν είναι ολοκληρωτικός ο κομμουνισμός, όπως και ο ναζισμός; Ήταν ή δεν ήταν ολοκληρωτικά και δολοφονικά τα καθεστώτα που επέβαλαν;
Ερώτημα δεύτερο: Διαπράχθηκαν ή όχι εγκλήματα από αυτά τα καθεστώτα και τους οπαδούς τους;
Λογικά, θα πρέπει να δοθεί καταφατική απάντηση και στα δύο ερωτήματα. Όμως δεν δίνεται, ακόμα και από φιλελεύθερους και δημοκρατικούς σοσιαλιστές πολιτικούς. Αυτή η στάση δεν οφείλεται μόνο στο ότι φοβούνται μήπως εξαγριώσουν τους κομμουνιστές στην Ελλάδα. Έχει τη ρίζα του στην ιδέα ότι ο κομμουνισμός, «με όλα του τα στραβά», υστερεί σε εγκληματικότητα σε σύγκριση με τον ναζισμό και τον φασισμό. Ο ναζισμός, λένε, ήταν ρατσιστικός, ενώ ο κομμουνισμός δεν ήταν· ο κομμουνισμός προβάλλει ένα οικουμενικό ιδανικό, ενώ ο φασισμός και ο ναζισμός εξαίρουν την ωμή, απάνθρωπη βία.
Αυτή η ιδέα μπορεί να πει κανείς, χρησιμοποιώντας μια έκφραση του Μαρξ, ότι είναι η αυταπάτη μιας ολόκληρης εποχής - της εποχής της μεταπολίτευσης. Είναι η εποχή που άνθησε και ο μύθος του «ηθικού πλεονεκτήματος» της Αριστεράς…
Στην πραγματικότητα, τόσο ο φασισμός και ο ναζισμός όσο και ο κομμουνισμός, χαρακτηρίζονται από μια ακράτεια ωμότητας και εγκληματικότητας. Σύγχρονες ιστορικές μελέτες, όπως η «Μαύρη Βίβλος του Κομμουνισμού», του Stephane Courtois (1997) και οι «Αιματοβαμμένες χώρες» (2010) του Timothy Snyder, μεταξύ πολλών άλλων, καταδεικνύουν, όχι μόνο πόσο δολοφονικά ήταν τα δύο καθεστώτα, αλλά και πώς λειτούργησαν σαν συγκοινωνούντα δοχεία μεταξύ 1939 και 1941, δηλαδή από την έναρξη του Παγκοσμίου Πολέμου, μέχρι την επίθεση που εξαπέλυσε η Γερμανία στη Ρωσία. Είναι μέρος της πρόσφατης ιστορίας χωρών όπως η Πολωνία, η Λιθουανία, η Εσθονία και η Ουκρανία, αυτή η εμπειρία.
Μια τελευταία παρατήρηση: ακόμα κι αν δεν λάβουμε υπόψη μας αυτά τα γεγονότα, ακόμα κι αν συνεχίσουν πολλοί συμπατριώτες μας να είναι «αντι-αντικομμουνιστές», ένα ψήφισμα που καταδικάζει τον ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟ και την ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ των ολοκληρωτικών καθεστώτων, γιατί να μην το ψηφίσουν; Αν οι αυτοπροσδιοριζόμενοι ως κομμουνιστές σήμερα δεν είναι υπέρ του ολοκληρωτισμού, τι τους πειράζει η καταδίκη του; Μήπως όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται;
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 2 Οκτωβρίου
