Του Κώστα Χρυσόγονου
Η απόφαση της Βουλής για σύσταση οιονεί «προανακριτικής» επιτροπής κατά το άρθρο 86 του Συντάγματος σχετικά με δύο πρώην πρωθυπουργούς και οκτώ πρώην υπουργούς που φέρονται να έχουν δωροδοκηθεί από την εταιρία Novartis είναι προδήλως εκπρόθεσμη. Τα αδικήματα στα οποία αναφέρονται οι καταθέσεις των προστατευομένων μαρτύρων (υποτίθεται πως) τελέσθηκαν πριν από τον Δεκέμβριο του 2014 ή και πολύ παλιότερα. Συνεπώς, η κατά την παρ.3 του παραπάνω άρθρου 86 αποκλειστική προθεσμία άσκησης δίωξης έχει παρέλθει από τον Αύγουστο του 2015, όταν με τη διάλυση της Βουλής περατώθηκε όχι απλά η δεύτερη τακτική σύνοδος, αλλά ολόκληρη η βουλευτική περίοδος, η επόμενη από την (υποτιθέμενη) τέλεση του αδικήματος. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι στην πρόταση άσκησης δίωξης που υπέβαλε σύσσωμη η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ ομολογείται εμμέσως το εκπρόθεσμο της όλης διαδικασίας.
Εφόσον η διαδικασία δεν έχει, διότι δεν μπορεί πια να έχει, κατά κυριολεξία ποινικό σκοπό, είναι φανερό πως η στόχευση είναι αμιγώς πολιτική. Η κυβερνητική πλειοψηφία μπορεί να χειραγωγήσει τις εργασίες της επιτροπής, έτσι ώστε να συνεχίσει να συγκαλύπτει τις ταυτότητες των προστατευομένων μαρτύρων και να αποδίδει μομφές κατά του ήθους των κατηγορουμένων πολιτικών της αντιπάλων (χωρίς δηλαδή τον κίνδυνο έκδοσης μιας επί της ουσίας αθωωτικής δικαστικής απόφασης). Θα πρόκειται λοιπόν για μια θεατρική παράσταση, η οποία αναπόφευκτα θα ολοκληρωθεί κάποια στιγμή με τη διαπίστωση του εκπρόθεσμου και άρα του απαραδέκτου της δίωξης, είτε από την ολομέλεια της Βουλής, είτε από το δικαστικό συμβούλιο του Ειδικού Δικαστηρίου του άρθρου 86 (εάν η Βουλή παραπέμψει τελικά εκεί τους κατηγορουμένους).
Το ουσιαστικό μέρος της υπόθεσης συνεχίζει όμως να απασχολεί την τακτική ποινική δικαιοσύνη, η οποία είναι η μόνη αρμόδια (με βάση όσα έχουν ήδη κριθεί με αφορμή την υπόθεση Τσοχατζόπουλου) να αποφανθεί για το, μη υπαγόμενο στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 86, αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, δηλ. για το «ξέπλυμα» βρώμικου χρήματος. Άλλωστε, σε περιπτώσεις δωροδοκίας κυβερνητικών αξιωματούχων με μεγάλα ποσά, είναι πολύ πιθανό να έχουν επακολουθήσει και μεθοδεύσεις «ξεπλύματος», οπότε οι ένοχοι θα κληθούν αργά ή γρήγορα να λογοδοτήσουν. Ωστόσο το ποιος είναι ένοχος και ποιος όχι, θα έπρεπε, σε ένα ευρωπαϊκό κράτος δικαίου, να το αποφασίσουν ανεπηρέαστοι οι αρμόδιοι δικαστές. Δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων που προεξοφλούν το μέγεθος του σκανδάλου και τη συμμετοχή σε αυτό πολιτικών προσώπων, στη λογική του ότι είναι αδύνατο να μη γνώριζαν τι έπρατταν υπηρεσιακοί παράγοντες, ιατροί κ.λ.π., αποτελούν ήδη μια μορφή παρέμβασης και μπορεί να αποτελέσουν το έναυσμα για να βρεθεί η χώρα εγκαλούμενη ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας (άρθρο 6 παρ.2 ΕΣΔΑ).
Ακόμη χειρότερη παρέμβαση αποτελούν όμως οι δηλώσεις, στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, της πρώην προέδρου του Αρείου Πάγου και νυν νομικής συμβούλου του πρωθυπουργού για την ακολουθητέα στην υπόθεση αυτή δικονομική οδό. Το να υποδεικνύει η νομική σύμβουλος του πρωθυπουργού στους εφέτες του Εφετείου Αθηνών (δηλαδή σε έως πρόσφατα κατώτερους από εκείνη δικαστικούς λειτουργούς, για την υπηρεσιακή κατάσταση των οποίων συναποφάσιζε) αν πρέπει ή δεν πρέπει να ορισθεί εφέτης ανακριτής για τη Novartis είναι από μόνο του θεσμικά άτοπο, αφού έτσι ένα εν ευρεία εννοία κυβερνητικό στέλεχος επιχειρεί να «νουθετήσει» ανεξάρτητους δικαστές. Κατά τα άλλα όμως, το περιεχόμενο της δήλωσης είναι και δικονομικά άτοπο, αφού είναι προφανές ότι το άρθρο 29 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας δεν εξαιρεί τα αδικήματα του ν.4022/2011 (τα λεγόμενα εγκλήματα διαφθοράς) από το πεδίο εφαρμογής του.
Τον Ιανουάριο του 2015 ο σημερινός πρωθυπουργός, στη συζήτηση των πρώτων προγραμματικών του δηλώσεων στη Βουλή, είχε υποσχεθεί με δακρύβρεκτο τρόπο ότι «θα είμαστε κάθε λέξη του Συντάγματος της χώρας». Εκ των υστέρων αποδεικνύεται πως η δήλωσή του εκείνη είχε περίπου τόση αξία όση και η προηγούμενη του ίδιου, ότι θα σχίσει τα μνημόνια μέρα μεσημέρι.
Φωτογραφία: intimenews.gr