Εκλογές Αυστρίας: Από τον Κράισκι στον Κουρτς

Εκλογές Αυστρίας: Από τον Κράισκι στον Κουρτς

Του Αντώνη Τριφύλλη

"Δεν καταλαβαίνουμε πώς έπεισαν τον Κόσμο οι Αυστριακοί. Ότι ο Μπετόβεν είναι Αυστριακός και ο Χίτλερ Γερμανός."

Μετά την προσάρτηση της Αυστρίας από τους ναζί το 1938 και την Ρωσική κατοχή από 1945, η Αυστρία το 1956 ανακηρύχτηκε ουδέτερο κράτος από τις νικήτριες δυνάμεις. Είχαν προηγηθεί σκληρά χρόνια, όπου η ένοπλη διαμάχη μεταξύ των αστικών δυνάμεων και της εργατικής τάξης και στη συνέχεια η χιτλερική κατοχή προκάλεσαν ακραία φτώχεια και πολιτική αστάθεια. Ιστορικές έχουν μείνει οι μάχες γύρω από τις εργατικές πολυκατοικίες της Karl Marx Hoff και οι διωγμοί Εβραίων, δημοκρατών και Σοσιαλιστών στην διάρκεια του ναζισμού.

Μετά την αποχώρηση των σοβιετικών η Αυστρία έγινε ένα δημοκρατικό ομοσπονδιακό κράτος, και στην διάρκεια της διακυβέρνησης των σοσιαλιστικών κυβερνήσεων υπό τον Μπρούνο Κράισκι μετατράπηκε σε κανονικό Ευρωπαϊκό Κράτος με φιλελεύθερη και κοινωνική δημοκρατία.

Θα πρέπει να προσθέσουμε ότι οι αυστριακοί σοσιαλιστές ενστερνιστήκαν τον αυστρομαρξισμό του Κάουτσκι και επεκράτησαν στην διαπάλη με τους μαρξιστές λενινιστές.

Η διακυβέρνηση Κράισκι βασίστηκε στην φράση του "Είμαι φιλελεύθερος ως προς την οικονομία, σοσιαλιστής στην κοινωνική πολιτική και αναρχικός σε ότι αφορά την Τέχνη". Αυτή φράση εφαρμόστηκε και απέδωσε οικονομικά καθιστώντας την Αυστρία μια συνεχώς αναπτυσσόμενη οικονομία, και ένα κράτος με υψηλού επιπέδου κοινωνικών παροχών. Τις αρχές αυτές υιοθέτησε σε γενικές γραμμές και το Λαϊκό κόμμα με αποτέλεσμα μέχρι και πρόσφατα η Αυστρία να αποτελεί υπόδειγμα ομαλής πολιτικής ζωής, με ήρεμες εναλλαγές στην εξουσία ή συνεργασίες μεταξύ των δυο μεγάλων κομμάτων που ολοκληρώθηκε με την ένταξή της στην τότε ΕΟΚ. Με μια μικρή εξαίρεση την περίοδο, μετά την ένταξη στην ΕΟΚ, όπου το Λαϊκό κόμμα του καγκελάριου Σύσσελ συγκυβέρνησε με ένα ακροδεξιό και φωτογενή κυβερνήτη της ακριτικής Καρυθνίας Γιέργκ Χάιντερ. Η συγκυβέρνηση προκάλεσε την λήψη πρωτοφανών μέτρων αποκλεισμού και πολιτικής επιτήρησης στην συγκυβέρνηση Λαϊκών – Φιλελευθέρων.

Η πτώση του Τείχους στο Βερολίνο, η κρίση της παγκοσμιοποίησης και η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, προκάλεσαν τεκτονικές μετακινήσεις στην Αυστριακή κοινωνία. Αλλά και τα σκάνδαλα τα αναπόφευκτα σε κόμματα με πολύχρονη παραμονή στην εξουσία, κούρασαν τους ψηφοφόρους. Ένα τμήμα και από τα δυο κατεστημένα μετακινήθηκε στους Πράσινους, που συγκυβερνούν με τους "κόκκινους" στην Βιέννη χρόνια τώρα και στις διάφορες εκδοχές της ακροδεξιάς. Το κύμα μετανάστευσης μετά την κρίση στην Μέση Ανατολή έδωσε την αφορμή για ενδυνάμωση της ακροδεξιάς, που βρέθηκε πέρσι στα πρόθυρα της κατάληψης της Προεδρίας της χώρας, που αντιμετωπίστηκε την τελευταία στιγμή με την επιλογή ενός σεβαστού "Πράσινου" υποψήφιου. Η συστράτευση όλων των δημοκρατικών κομμάτων και η δυναμική προεκλογική εκστρατεία έδωσαν την νίκη στο δημοκρατικό μέτωπο.

Όμως το ισλαμοφοβικό, αντιευρωπαϊκό FPO βρέθηκε στην πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις για πολλούς μήνες. Κι αυτό προκάλεσε σημαντικές αλλαγές στα υπόλοιπα κόμματα. Πρώτα οι σοσιαλιστές του SPO επέλεξαν έναν ηγέτη και καγκελάριο, τον Κερν, που δεν ήταν παιδί του κομματικού σωλήνα. Όμως η μεγάλη ανατροπή της στροφής προς την ακροδεξιά προήλθα από το συντηρητικό OVP.

Το Λαϊκό κόμμα, που βρέθηκε στις δημοσκοπήσεις μακράν τρίτο. Η ηγεσία του κόμματος προσέφυγε στον λαοφιλή υπουργό Εξωτερικών Κουρτς. Ο νεαρός πολιτικός, μόλις 31 ετών, προέρχεται από την κοινοβουλευτική ομάδα ΤΟΥ Λαϊκού Ευρωπαϊκού Κόμματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς υπήρξε πρόεδρος της νεολαίας του. Παρένθεση. Τον Κουρτς διαδέχτηκε στην ηγεσία ο Έλληνας Κυρανάκης που τώρα είναι στο επιτελείο του Μητσοτάκη και πιστεύω ότι θα ακούσουμε πολλά γι αυτόν στο μέλλον. Κλείνει η παρένθεση.

Η ηγεσία λοιπόν του κόμματος προσέφυγε στον νεαρό ΥΠΕΞ και του πρότεινε την αρχηγία του κόμματος και την υποψηφιότητά του στις προσεχείς γενικές εκλογές. Αυτό δέχτηκε υπό έναν όρο. Για να καταλάβουμε τον όρο θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι στην Αυστρία το Λαϊκό Κόμμα δεν έχει μέλη άτομα, αλλά συντεχνίες. Δηλαδή η κομματική εκπροσώπηση το κρατίδιο της λ.χ. Μπούργκενλαντ ή του Τυρόλου είναι τα συνδικάτα των εργοδοτών κλπ. Ο Κουρτς λοιπόν δέχτηκε την αρχηγία με την φράση "Εγώ δεν ενδιαφέρομαι για την ηγεσία του κόμματος. Θέλω απλά να γίνω Καγκελάριος. Γι΄ αυτό ζητώ την κομματική εξουσία χωρίς την συμμετοχή των παραδοσιακών μηχανισμών στην συγκρότηση των ψηφοδελτίων στα οποία θα τοποθετήσω πρόσωπα και εκτός του Κόμματος".

Η ηγεσία απεσύρθη, συσκέφτηκε και τελικά αποδέχτηκε τον όρο. Από τότε το Λαϊκό Κόμμα συνεχώς ανέρχεται στις δημοσκοπήσεις που λίγες ώρες πριν την εκλογή το φέρουν πρώτο, με δεύτερο την ακροδεξιά και τρίτο το σοσιαλιστικό κόμμα.

Αν βγουν αληθινές οι δημοσκοπήσεις η Αυστρία αύριο θα βρεθεί με μια κυβέρνηση συντηρητικών-ακροδεξιών. Και το ερώτημα ειναι ποια θα είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει το νέο σχήμα. Στις Βρυξέλλες ανησυχούν μήπως μια νέα πληγή ανοίξει στην ενότητά της.

Προσωπικά πιστεύω ότι οι φιλελεύθεροι θα βάλουν νερό στο κρασί τους. Και θα παροπλίσουν τον αντιευρωπαϊσμό τους. Κανείς δεν ξεχνά τον ρόλο που παίζει η Ε.Ε. στην ανάπτυξη της χώρας, αλλά και την ασπίδα που έχει δημιουργήσει απέναντι σε μια νέα κρίση. Η προηγούμενη έφερε στα πρόθυρα μεγάλης καταστροφής το τραπεζικό σύστημα λόγω μεγάλης έκθεσης σε τράπεζες των γειτονικών της χωρών, που μόλις είχαν εγκαταλείψει το σιδηρούν παραπέτασμα. Βέβαια στο θέμα της μετανάστευσης η θέση της Αυστρίας είναι σκληρή και ταυτίζεται σχεδόν με αυτήν των χωρών του Βίζεγκραντ. Όμως ο Κουρτς εστιάζει την προσοχή του στην παράνομη μετανάστευση.

Η παρουσία του νέου-πιθανού- ισχυρού και ευρωπαϊστή καγκελαρίου, και η γλύκα της εξουσίας θα υποχρεώσουν τους ακροδεξιούς σε μια και περισσότερες kolotubes. Από την άλλη το μέτωπο Μακρόν-Μέρκελ μάλλον να εξασθενίσει και θα ενισχυθεί η τάση των ανατολικών χωρών απέναντι στις διασώσεις πτωχευμένων χωρών - βλέπε Ελλάδα. Όλα αυτά μένει να τα δούμε μετά τις εκλογές. Έκπληξη θα είναι αν οι σοσιαλιστές μπορέσουν να κατακτήσουν την δεύτερη θέση. Σε λίγες ώρες θα ξέρουμε.

Πάντως η Αυστρία και η ειδικά η Βιέννη δεν είναι μόνο ο Μότσαρτ, η Αυτοκράτωρ Σίσσυ, ο Χούντερτβάσερ ή ο Καντίστσκι, ο Μούζιλ και ο Καρλ Κράους. Είναι και μια λέξη.. Η λέξη που μπερδεύει τους Γερμανούς, η λέξη που είναι κατανοητή ίσως μόνο από τους Έλληνες. Gemuetlichkat. Δεν έχει μετάφραση στα Γερμανικά και στα Ελληνικά μοιάζει κάπως σ' αυτό που λέμε "χαλαρά".