Του Δημήτρη Καμπουράκη
Πάμε και φέτος για ρεκόρ στον τουρισμό, έτσι δεν λέει η Κουντουρά; Και μάλιστα ρεκόρ πάνω στο περυσινό που κι αυτό είχε σπάσει τα κοντέρ σε σχέση με το προπέρσινο. Κι όλοι λέμε «δόξα το θεό» που δουλεύει κάτι σ' αυτό τον τόπο και φέρνει πλούτο. Έλα μου όμως που εγώ έχω ένα μερικά κακά χούγια: Γυρίζω εδώ κι εκεί, συγκρίνω, ρωτάω. Γι αυτό και αναρωτιέμαι: Είστε βέβαιοι πως πάμε για ρεκόρ το 2018;
Αναρωτιέμαι, διότι δεν είναι μόνο τα μάτια μου που μου λένε πως φέτος κυκλοφορούν λιγότεροι τουρίστες από πέρυσι στους δρόμους κάποιων πολύ χαρακτηριστικών τουριστικών προορισμών. Μου το λένε και κάποιοι αξιόπιστοι επιχειρηματίες του κλάδου με τους οποίους συζητώ. Θα μου πείτε τώρα πως το μάτι ενός απλού παρατηρητή δεν μπορεί να αποτελέσει αποδεικτικό στοιχείο. Συμφωνώ, έλα μου όμως που όταν επί τριάντα χρόνια πηγαίνεις στα ίδια μέρη Ιούλιο μήνα, κάτι καταλαβαίνεις κι ας μην έχεις στατιστικούς πίνακες μπροστά σου.
Ξέρω επίσης ότι η μουρμούρα των ξενοδόχων, των ταβερνιάρηδων και όσων πουλούν υπηρεσίες τουρισμού, είναι διαχρονική και ανεπηρέαστη από αριθμούς. Αυτοί ποτέ δεν είναι ευχαριστημένοι και πάντα θέλουν κάτι παραπάνω. Συμφωνώ και σ' αυτό. Όμως τα τελευταία τρία χρόνια είχαν αλλάξει το τροπάριο κι από κείνο το «δεν έχει κόσμο» είχαν πάει στο «κόσμο έχει, λεφτά δεν έχει». Φέτος λοιπόν, ξαναγύρισαν σύσσωμοι στο παλιό τροπάριο, με καθολική μουρμούρα ότι οι τουρίστες είναι σαφώς λιγότεροι από πέρυσι, ως αυτή την χρονική περίοδο τουλάχιστον.
Μίλησα επίσης και με δυο-τρεις σοβαρούς επιχειρηματίες που τα συμπεράσματα τους βασίζονται σε στοιχεία από την ίδιες τους τις επιχειρήσεις. Αυτοί λοιπόν λένε ότι «αυτό που περιμέναμε, δηλαδή μια ακόμα φοβερή τουριστική περίοδο, δεν υπάρχει πια στο κάδρο. Όπως πάμε φέτος, το πολύ-πολύ να είμαστε στο ίδιο επίπεδο με πέρυσι». Φυσικά, η πορεία μιας επιχείρησης δεν αντανακλά ευθέως την πορεία του συνολικού τουριστικού προϊόντος της χώρας, είναι όμως κι αυτό ένα ενδεικτικό στοιχείο. Τέλος πάντων, οι σκόρπιες πληροφορίες που έχω μιλούν για ένα μη αναμενόμενο φρενάρισμα. Μακάρι να μην είναι έτσι.
Ξεκαθαρίζω ότι δεν θεωρώ υπεύθυνη την κυβέρνηση γι αυτό, όπως δεν την θεωρούσα και υπεύθυνη για τα συνεχή ρεκόρ των προηγούμενων χρόνων. Παρά το γεγονός ότι τακτικά οι κυβερνητικοί χρεώνουν την άνοδο του τουρισμού στην αξιοσύνη τους και μόνο, δεν δίνω σημασία. Πιστεύω ότι η Κουντουρά έχει κάνει αξιοπρεπή δουλειά, αλλά αυτό που εκτόξευσε τον ελληνικό τουρισμό ήταν άλλοι παράγοντες και κυρίως η αναταραχή στην Αφρική και στην Τουρκία. Αυτές οι αγορές όμως σιγά-σιγά αρχίζουν να ανακάμπτουν και τα επόμενα χρόνια θα έχουμε θέμα. Ήδη η Τουρκία δίνει 55% χαμηλότερες τιμές για την παροχή όμοιων υπηρεσιών με την Ελλάδα.
Είθε τα τελικά στοιχεία του υπουργείου τουρισμού και του ΕΟΤ να με διαψεύσουν. Και μακάρι να σπάσουμε τελικά κι άλλο ρεκόρ, διότι δεν έχουν απομείνει και πολλά σε τούτο τον τόπο που προσφέρουν στο ΑΕΠ και στην διατήρηση του εισοδήματος της κοινωνίας. Απλώς εκφράζω έναν προβληματισμό, έτσι που κάθομαι στο μπαλκόνι μου και κοιτάζω από κάτω δρόμους που θα 'πρεπε να ναι' ασφυκτικά γεμάτοι με τουρίστες και που τώρα είναι σαν πλατεία μετά το τέλος της διαδήλωσης.