Του Κώστα Ευθυμίου*
«Να ξανα-κατοικήσουμε τη Γη». Αυτός κινδυνεύει να καταστεί ο στόχος της ανθρωπότητας τους επόμενους αιώνες. Θα είναι ο στόχος των προνομιούχων που θα έχουν καταφέρει να αποικίσουν κάποιο γειτονικό πλανήτη για να σωθούν από τον αφανισμό που θα σημάνει η μετατροπή της Γης σε έναν αφιλόξενο υπέρθερμο πλανήτη. «Επιστημονική φαντασία» θα σκεφτούν αρκετοί...
Για να δούμε όμως κάποια δεδομένα:
Σύμφωνα με την Έκθεση του Διεθνή Οργανισμού Μετεωρολογίας (WMO), η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στη γήινη ατμόσφαιρα έφτασε στα 403,3 ppm το 2016, για 1η φορά σε 800.000 χρόνια (!). Σημειωτέον, η επιστημονική κοινότητα θεωρεί τα 380 ppm ασφαλές όριο συγκέντρωσης CO2 για την αποφυγή κλιματικών καταστροφών. Ο WMO υπογραμμίζει επίσης ότι οι αλλαγές των τελευταίων 70 ετών στην ατμόσφαιρα δεν έχουν ιστορικό προηγούμενο.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι αν η άνοδος της θερμοκρασίας ξεπεράσει τους 1,5 με 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική θερμοκρασία (τέλη 18ου , αρχές 19ου αιώνα), ο πλανήτης μπορεί να αντιδράσει κλιματικά με ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας. Ένα τέτοιο σενάριο θα είναι ζοφερό για το οικοσύστημα, αλλά και καταδικαστικό για την ανθρώπινη ζωή στη Γη.
Ωστόσο, πλησιάζουμε... Πρόσφατες σοβαρές έρευνες δείχνουν ότι η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης κατά 1,3 βαθμούς έχει ήδη δρομολογηθεί και δεν μπορεί να αποφευχθεί. Επίσης, κάνουν λόγο για μέση πιθανή αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3,2 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100.
Συνέπειες
Αν η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων συνεχίσει στους σημερινούς ρυθμούς, τα επόμενα 50 χρόνια θα ζήσουμε αύξηση της στάθμης των υδάτων, ακραία καιρικά φαινόμενα, πυρκαγιές, περιορισμό του πόσιμου νερού, έλλειψη τροφής και επιδημίες. Η παγκόσμια οικονομία θα υφίσταται αβάσταχτους κλυδωνισμούς και ισχυρές οικονομίες θα καταστραφούν, ανίκανες να αντιμετωπίσουν ρεύματα μαζικής μετανάστευσης και φυσικές καταστροφές μεγάλης κλίμακας.
Η προβολή της περαιτέρω αύξησης θερμοκρασίας σε βάθος 200-300 ετών σκιαγραφεί ένα μη κατοικήσιμο πλανήτη... Οι φωνές που έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου κάποτε δεν έμπαιναν ούτε στα ψιλά των εφημερίδων. Απαξιώνονταν ως «ακτιβιστικές υπερβολές» ή θεωρούνταν συλλήβδην «πληρωμένες» στα πλαίσια του ακήρυχτου πολέμου μεταξύ των βιομηχανιών πετρελαίου και ΑΠΕ. Σήμερα δεν έχουμε την πολυτέλεια για τέτοιες προσεγγίσεις. Οι φωνές είναι πλέον πολλές, δυνατές και – κυρίως – δικαιολογημένες και επιστημονικά θεμελιωμένες.
Και τώρα τι;
Προφανώς, το θέμα δεν είναι αν θα αποικίσουμε και άλλους πλανήτες. Αυτό κάποια στιγμή θα γίνει. Το μείζον είναι ότι ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ (και δεν θα είμαστε ποτέ) ΕΤΟΙΜΟΙ ΝΑ ΣΤΕΡΗΘΟΥΜΕ τη ΓΗ μας. Για να αποφευχθούν λοιπόν τα παραπάνω και να παραμείνει ο πλανήτης μας πανέμορφος και φιλόξενος παράδεισος, 197 χώρες συνεδριάζουν εδώ και μια εβδομάδα στη Βόννη στα πλαίσια της Παγκόσμιας Διάσκεψης για το Κλίμα. Ο σκοπός της Διάσκεψης είναι να εξειδικευθεί η Συμφωνία του Παρισιού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η Ελλάδα μετέχει στη διπλωματική προσπάθεια, αλλά δυστυχώς εμμένει στη χρήση λιγνίτη και άλλων ορυκτών καυσίμων και επιδεικνύει αναποφασιστικότητα αναφορικά με την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την εξοικονόμηση. Προέχει να κατανοήσουμε και στη χώρα μας ότι αυτή η συζήτηση δεν είναι πλέον μια θεωρητική άσκηση, αλλά μια προσπάθεια επιβίωσης των επόμενων γενεών. Να κατανοήσουμε ότι το Περιβάλλον απειλείται πρωτίστως από τη διαμορφούμενη κλιματική αλλαγή, η αντιμετώπιση της οποίας επιτάσσει θάρρος, βούληση και άμεσες πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας και ανάπτυξης των ΑΠΕ.
Επιβάλλεται να ομονοήσουμε ότι ζούμε σε μια χώρα ιδιαίτερα πλούσια σε ηλιακό και αιολικό δυναμικό, καθώς και σε βιομάζα. Λαμβάνοντας υπόψη την αποφασισμένη φυγή από το λιγνίτη (που πλέον καθίσταται ακριβότερος από τις ΑΠΕ) και την ανάγκη περιορισμού των ορυκτών καυσίμων, οι πλούσιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που διαθέτουμε μπορούν να εγγυηθούν οικονομική απεξάρτηση από τους υδρογονάνθρακες και να καταστήσουν την Ελλάδα ενεργειακή τροφό της ΕΕ στις επόμενες δεκαετίες. Κι όλα αυτά σε μια ΓΗ που δεν θα χρειάζεται να στερηθούμε.
* Ο Κώστας Ευθυμίου ζει στη Θεσσαλονίκη και είναι πατέρας 3 παιδιών. Είναι μέλος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για τη σύνταξη του Κυβερνητικού Προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας για την Ενέργεια. Νομικός ειδικευμένος στην οργάνωση & λειτουργία αγορών ενέργειας και επιχειρηματίας ΑΠΕ.
