Οι Ρώσοι και οι Βρετανοί αναγνωρίζουν στην Τουρκία το δικαίωμά της να κάνει ό,τι θέλει με την Αγία Σοφία. Είναι εσωτερικό θέμα της Τουρκίας, είπαν. Δεν περιμέναμε κάτι διαφορετικό. Θα περιμένουμε να ακούσουμε και την Ευρώπη. Απομονωμένη, πάντως, την Τουρκία δεν την λες. Η ελληνική εξωτερική πολιτική των τελευταίων ετών δεν διεκδικεί Όσκαρ επιτυχίας. Αυτή των επόμενων ετών επιβάλλεται να είναι πιο… εθνοκεντρική. Ο διεθνισμός δεν μας ωφέλησε…
Η εξωτερική μας πολιτική στερήθηκε μίας συνεκτικής μακροπρόθεσμης Στρατηγικής. Μετά από το περίφημο «ανήκουμε εις την Δύση» χαθήκαμε μεταξύ του «είμαστε ένα έθνος ανάδελφο» και «της ισχυρής Ελλάδας της ΟΝΕ». Η αντιμετώπιση της Τουρκίας δε έγινε μέσα από προσωπικές πολιτικές που αποδείχτηκαν αναποτελεσματικές. Κι αυτό ήταν απόλυτα φυσιολογικό. Ο τουρκικός αναθεωρητισμός δεν θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί ούτε με κουμπαριές ούτε με χορούς και πανηγύρια.
Την κρίσιμη ώρα θυμόμαστε ότι κάτι δεν κάναμε σωστά, αλλά την ίδια στιγμή δεν είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε πολλές υποχωρήσεις για να εξασφαλίσουμε την ασφάλειά μας. Για παράδειγμα, αν η κυβέρνηση έλεγε αύριο ότι χρειάζεται να αυξήσουμε την θητεία στους 12 μήνες, το πιο πιθανό θα ήταν η Πανεπιστημίου να υπέφερε από οργισμένα νιάτα. Αλλά η ασφάλεια είναι μία πολύ σοβαρή υπόθεση και χρειάζεται πρόβλεψη, σοβαρότητα, συνέπεια και συνεπάγεται κόστη. Δωρεάν είναι μόνο η παραίτηση…
Σημαντικό είναι επίσης ότι διαλέγουμε και σεβόμαστε τις συμμαχίες μας. Αν σύμμαχοί μας είναι οι Γάλλοι και οι Ισραηλινοί, τότε πρέπει να είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε στα δικά τους προβλήματα, αν και εφόσον θέλουμε να συνδράμουν κι αυτοί στα δικά μας. Για παράδειγμα, ήταν λάθος εκτίμηση να μην στείλουμε στρατεύματα στο Τσαντ, όταν μας το ζήτησαν οι Γάλλοι. Και είναι κωμικό να έχουμε Έλληνες πολιτικούς που να ζητούν την βοήθεια του κράτους του Ισραήλ και οι ίδιοι άνθρωποι να φωτογραφίζονται με τις μαντήλες των Παλαιστινίων για να ικανοποιήσουν (;) και το αριστερό τους ακροατήριο. Είμαστε έτοιμοι να βουτηχτούμε στις λάσπες μαζί με τους συμμάχους μας; Αν δεν είμαστε, ας ζητήσουμε από τώρα ένα σύμφωνο φιλίας από τον Ερντογάν. Θα μπορούσε να το πει κανείς και σύμφωνο υποταγής, αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Είτε είναι κανείς έτοιμος για όλα, είτε ξέρει τα όριά του και φροντίζει να έχει τις λιγότερες δυνατές απώλειες…
Και φτάνουμε στον παράγοντα Ευρώπη. Η Ευρώπη που θέλει να είναι μπερδεμένη και δήθεν να μην αντιλαμβάνεται ότι ένα κράτος μέλος της απειλείται από την αναθεωρητική Τουρκία. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να συμμετέχει και η Ευρώπη. Οι ελληνοτουρκικές διαφορές να γίνουν ευρωτουρκικές. Να μην επιτρέψουμε στο Βερολίνο να βγάλει την ουρά του απ’ έξω. Οποιαδήποτε άρνηση να βοηθήσουν την Ελλάδα θα πρέπει να έχει πολιτικό κόστος στο εσωτερικό τους. Η Ελλάδα απειλείται σήμερα από την Ισλαμική Τουρκία. Αν δεν αντιμετωπίσουν μαζί με την Ελλάδα τον κίνδυνο της άλωσης των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης, θα πρέπει να έχουν να αντιμετωπίσουν στο εσωτερικό τους την άνοδο της ακροδεξιάς. Θα είναι το τελευταίο πράγμα που θα μας ενδιαφέρει εκείνη την στιγμή, αν και εφόσον έχουν σπάσει οι δικές μας γραμμές άμυνας. Με άλλα λόγια, δεν θα πρέπει να επιτραπεί στην Ευρώπη να πάρει ίσες αποστάσεις.
Η Ελλάδα καλείται να αποκτήσει εξωτερική πολιτική που να προηγείται των γεγονότων και όχι να σύρεται από αυτά. Όπως καλείται να ακολουθήσει κατά τον ίδιο τρόπο πολιτική στην τεχνολογία, στην Παιδεία, στην Υγεία. Η χώρα καλείται να αφήσει τα πανηγύρια και να επιστρέψει στα θρανία και στα εργοτάξια. Μπορεί; Το θέλει; Η ουσία είναι ότι αν δεν μπορεί ή αν δεν το θέλει, υπάρχουν άλλοι λαοί που και το μπορούν και το θέλουν. Και δεν θα περιμένουν πότε εμείς θα ξυπνήσουμε για να δούμε την αληθινή πλευρά της ζωής. Θα μας πάρουν το μέλλον μέσα από τα χέρια μας…
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
