Του Σάκη Μουμτζή
Είναι εντελώς διαφορετικό να αψηφούμε τον κίνδυνο, από το να τον αγνοούμε. Στην πρώτη περίπτωση γνωρίζουμε πως υπάρχει, αλλά εμείς προχωρούμε στον σχεδιασμό μας, γιατί κρίνουμε πως η υποχώρηση προ του κινδύνου, θα έχει κόστος ή επειδή εκτιμούμε πως οι ζημίες θα είναι μικρότερες από τα κέρδη, αν δεν υποχωρήσουμε.
Όλα αυτά προϋποθέτουν, πως έχουμε την ικανότητα να κάνουμε ανάλυση του συσχετισμού των δυνάμεων, να διαπιστώσουμε πως μειονεκτούμε και παρ΄όλα αυτά να προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε την πολιτική μας. Έχουμε δηλαδή, πλήρη επίγνωση της κατάστασης. Η ικανότητα να μετρούμε τις δικές μας δυνάμεις και των αντιπάλων, απαιτεί ένα στοιχειώδες επίπεδο γνώσεων και μια στοιχειώδη δυνατότητα πρόσληψης της πραγματικότητας.
Τις περισσότερες φορές η έκβαση σε αυτές τις αναμετρήσεις είναι δυσμενής για αυτόν που μειονεκτεί. Κάποιες φορές μάλιστα είναι και καταστροφική. Όμως, επειδή ο ηττημένος έχει την ικανότητα λογικής επεξεργασίας των πραγμάτων, έστω ατελή και ελλειπή, μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματα του για τα αίτια της ήττας του, να διδαχθεί από αυτήν. Αυτός που αψηφά τον κίνδυνο, ο τολμηρός, την επόμενη φορά γίνεται πιο προσεκτικός, πιο συντηρητικός στις κινήσεις του και στις επιλογές του.
Από την άλλη μεριά, αυτοί που αγνοούν τον κίνδυνο έχουν ένα πρωτόγονο τρόπο σκέψης, που δεν διακρίνεται για τον ορθολογισμό της. Το μόνο όπλο τους είναι η φανατική προσήλωση στις αρχές τους και η πεποίθηση τους, πως αυτές φέρουν την μοναδική αλήθεια. Η σκέψη αυτών των ανθρώπων είναι καθαρά θεολογική. Λειτουργεί με όρους «καλό –κακό», «άσπρο-μαύρο.» Δεν υπάρχουν αποχρώσεις, δεν υπάρχουν ενδιάμεσες καταστάσεις.
Η ανάλυση του συσχετισμού των δυνάμεων είναι μια άγνωστη και περιττή, γι΄αυτούς τους ανθρώπους, διαδικασία, καθώς τα πάντα επικαθορίζονται από την πίστη στις αξίες τους. Η πολιτική μετατρέπεται σε σταυροφορία εναντίον των εχθρών, που προώρισται, τελικώς, να συντριβούν. Η πεποίθηση πως οι δικές τους αρχές υπερέχουν αξιωματικά, τους καθιστά φορείς της απόλυτης αλήθειας, που πρέπει να επιβάλλουν.
Οι ήττες, όσο συντριπτικές και αν είναι, αποτελούν ασήμαντες στιγμές σε μια δύσκολη αλλά δίκαιη πορεία. Αδιαφορούν για τις απώλειες.
Αφορμή γι΄αυτές τις σκέψεις, μου έδωσε η επανάληψη, το 2016-2017, του ίδιου σκηνικού σύγκρουσης και ρήξης της Ελληνικής κυβέρνησης με τους εταίρους-δανειστές, που ζήσαμε όλοι, το 2015. Λόγω της φανατικής προσήλωσης στον τελικό στόχο τους, οι κυβερνώντες δεν διδάχθηκαν από την ήττα τους εκείνο το καλοκαίρι ,καθώς την θεώρησαν μια αναπόφευκτη στιγμή στην δύσκολη πορεία αλλαγής της Ελλάδας και της Ευρώπης.
Με πλήρη άγνοια κινδύνου επαναλαμβάνουν τις ίδιες κινήσεις, γιατί πιστεύουν πως με τις ρήξεις και τις τομές προχωρεί η Ιστορία. Με περιορισμένο αντιληπτικό ορίζοντα, αναλυτές και σχολιογράφοι, ως νέοι ταλμουδιστές, κειμένων που εγράφησαν πριν από 150 χρόνια, αδυνατούν να συλλάβουν την πολυπλοκότητα των κοινωνιών του 21ου αιώνα.
Και θα ήσαν ακίνδυνοι και γραφικοί τύποι του περιθωρίου, όπως ήταν για 40 χρόνια, αν δεν τύχαινε να κυβερνούν αυτήν την χώρα. Ο φανατισμός τους και η προσήλωση τους στην παρωχημένη ιδεολογία τους, τους οδηγεί στο να αγνοούν τους κινδύνους και να θέλουν να εμπλέξουν την πατρίδα μας σε νέες περιπέτειες.
Ο καλύτερος σύμμαχος τους σε αυτήν την τυχοδιωκτική πορεία, είναι η αγρανάπαυση των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Η μακαριότητα τους.