Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ερντογκάν συμφωνήθηκε η ενεργοποίηση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, ενώ τέθηκε και το θέμα της σχολής της Χάλκης. Οι πρώτες εντυπώσεις είναι ότι η συνάντηση έγινε σε καλό κλίμα. Από εκεί και πέρα, οι επόμενες μέρες θα δείξουν πόσο «έντιμη» ήταν αυτή η συνάντηση για τον περιορισμό της οξύτητας στην τουρκική επιθετικότητα.
Η Τουρκία όμως, δεν θα σταματήσει να περνάει μία συνηθισμένη ιστορική φάση που βιώνουν όλα τα πολυεθνικά «μορφώματα» που «κατασκευάστηκαν» στις αρχές του 20ου αιώνα. Κάνει τον κύκλο της, όπως και πολλά άλλα ομόσπονδα φυλετικά σχήματα τα οποία συνδέονται με την επιβολή μιας κυρίαρχης εθνικής ιδεολογίας, ως αποτέλεσμα βίας, προπαγάνδας και ιστορικού ψεύδους. Από την περίπτωση της Λιβύης, ως αυτή της Γιουγκοσλαβίας μπορεί κανείς να διακρίνει ακραίες και μετριοπαθείς ομοιότητες: Στη μεν Λιβύη, ο Καντάφι εξυπηρετούσε την εγγυημένη ενωτική δύναμη του φόβου και τώρα οι φυλές σκοτώνονται μεταξύ τους σε έναν ατέρμονο εμφύλιο πόλεμο. Στην δε, «ευρωπαϊκή» Γιουγκοσλαβία, οι «χειρουργικές» επεμβάσεις της Δύσης, βοήθησαν στην διάλυση της ομοσπονδίας αλλά τουλάχιστον, εγγυήθηκαν την ομαλή μετάβαση στην δημιουργία νέων κρατών.
Στην Τουρκία άραγε τι θα συμβεί; Όλα δείχνουν ότι δύσκολα μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί έναν σταθεροποιητικό παράγοντα στην περιοχή, αφού η ίδια έχει ήδη αποσταθεροποιηθεί στο εσωτερικό της! Ποιος θα είναι από δω και πέρα, ο συνομιλητής του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των ΗΠΑ; Το πολιτικό καθεστώς του Ερντογάν ή η στρατιωτική «νομενκλατούρα» που περιστασιακά φαίνεται να τον υποστηρίζει αλλά αύριο θα στραφεί εκ νέου, εναντίον του;
Το γυαλί έχει ραγίσει δια παντός και οι κραυγές του οργισμένου «Σουλτάνου» θυμίζουν πληγωμένο ζώο πριν, πεθάνει από τα σκάγια του κυνηγού. Άλλωστε, όλες αυτές οι εξάρσεις και μάλιστα, μετά από τόσα πολλά χρόνια παντοκρατορίας, οδηγούν συνήθως, σε ήττα.
Και το ερώτημα για μας είναι, ποιο ρόλο θα κληθούμε να παίξουμε σε υποτιθέμενες κοσμογονικές ανακατατάξεις. Πώς θα διαχειριστούμε ας πούμε, στο μέλλον, τις οχλήσεις από τα διάφορα μαινόμενα κομμάτια της που θα έχουν εμπλακεί ακόμα και σε έναν εμφύλιο;
Αν όλα αυτά φαίνονται μακρινά, σας θυμίζω ότι έτσι θα έλεγε κάποιος για την Συρία, πριν λίγα χρόνια! Το μωσαϊκό της Τουρκίας δεν είναι λιγότερο ετερογενές από αυτό των Σύρων και ούτε πιο ήπιο στις φονταμενταλιστικές διαθέσεις. Οι μόνες διαφορές είναι οι στενές διασυνδέσεις της αστικής τάξης με την οικονομία της Ευρώπης και του δυτικού κόσμου. Κι αυτό βέβαια μπορεί αργότερα, να βολευτεί με ένα ξεχωριστό ασφαλές «μεσογειακό» κοσμικό κράτος γύρω από την Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη…
Έρχονται δύσκολα χρόνια και όχι μόνο εξαιτίας της οικονομίας. Ο μόνος δρόμος είναι η στενή σχέση και συνεννόηση με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Η μόνη «εθνική γραμμή» αντιμετώπισης των προβλημάτων στο μέλλον, είναι μια υπερκομματική ελληνική κυβέρνηση και η εσωτερική κοινωνική ειρήνη. Οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για μία καλή προετοιμασία, εν όψει των δυσκολιών. Ας εκμεταλλευτούμε με σύνεση, την γενική τάση που υπάρχει υπέρ μας και ας διεκδικήσουμε μία γεωστρατηγική αναβάθμιση σε πολιτικό επίπεδο. Ας ισχυροποιήσουμε τη γραμμή Ελλάδας- Κύπρου- Ισραήλ και ας έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά στις κινήσεις που θα μας εξασφαλίσουν εγγυήσεις για την ασφάλειά μας.
Όλα αυτά όμως, προϋποθέτουν ομόνοια, συνεννόηση και εθνική ομοψυχία στο εσωτερικό!
Και για όσους εν τω μεταξύ, εθίστηκαν στην αλαζονεία του «νεοελληνικού κρατισμού», τους προτρέπω να ρίχνουν που και που, καμιά ματιά στον χάρτη και να διαβάζουν λίγο εξωσχολική ιστορία. 70 χρόνια ειρήνης είναι πολλά…
