Μπροστά δεν οδηγεί κάπου και πίσω ο χρόνος δεν γυρίζει. Αν το σχέδιο του ΔΝΤ και του Σόιμπλε ήταν να μας οδηγήσουν σε αυτοκτονία, το έχουν ήδη καταφέρει. Το νέο μνημόνιο Τσίπρα δεν εξασφαλίζει την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Οι πολλές ταχύτητες έρχονται και κρύβουν δραχμή και νέα μνημόνια.
Το τέλος των μνημονίων σημαίνει ότι η χώρα θα μπορέσει το καλοκαίρι του 18 να βγει στις αγορές με ένα λογικό επιτόκιο. Λίγο νωρίτερα, σε έναν χρόνο από σήμερα, οι τράπεζες πρέπει να ξεπεράσουν με επιτυχία τα stress test. Δηλαδή να έχουν καλύψει, εκτός των άλλων, τους στόχους τους για τα κόκκινα δάνεια. Σαν πολλά πέφτουν μαζεμένα…
Αν δεν γίνουν όλα αυτά; Αν δεν μας δανείσουν οι αγορές; Τότε θα πρέπει κάποιος άλλος να μας δανείσει. Κι επειδή η κυβέρνηση έχει ήδη υπογράψει το τέταρτο μνημόνιο ή την επέκταση του τρίτου (αν έτσι το προτιμάτε) και έχει δεσμεύσει την χώρα μέχρι το 2022 με μέτρα και υψηλά πλεονάσματα και δίχως, μάλιστα, να εξασφαλίσει πρόσθετους χρηματοδοτικούς πόρους, θα πρέπει να δούμε ποιες άλλες επιλογές μένουν.
Στο τέλος του 2016 γράφαμε ότι αν δεν είχαμε μία άμεση πολιτική αλλαγή οι συνέπειες για την χώρα θα ήταν βαρύτατες μέσα από ένα νέο μνημόνιο. Κι έτσι τελικά έγινε. Το νέο μνημόνιο που έρχεται για ψήφιση στην Βουλή στις επόμενες ημέρες είναι τόσο βαρύ που είναι αμφίβολο αν θα το αντέξει η ελληνική κοινωνία. Κι ίσως τότε δικαιωθούν εκείνοι που λένε (δες πρόσφατο δημοσίευμα FT) ότι οι ίδιοι οι Έλληνες μπορεί να ζητήσουν την έξοδό τους από την Ευρωζώνη.
Κι αν καταφέρουμε το ακατόρθωτο; Αν μπορέσουμε στο επόμενο χρονικό διάστημα να πείσουμε τις αγορές να επενδύσουν μερικές καραβιές από ευρώ και δολάρια; Να οδηγηθεί ο δείκτης του Χρηματιστηρίου στα ύψη και τα επιτόκια των ομολόγων στα τάρταρα; Αν μπορέσουμε να πείσουμε τις ξένες αγορές ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα γεμάτη ευκαιρίες; Αν οι τράπεζες πουλήσουν τα κόκκινα δάνεια; Αν, αν, αν. Μάλλον δεν ψάχνουμε για μία λογική πορεία των πραγμάτων, αλλά για ένα μαγικό ραβδί που θα ανατρέψει αυτόματα τα πάντα.
Οι αγορές, όμως, δεν λειτουργούν όπως φαντάζονται οι νεοκαπιταλιστές του ΣΥΡΙΖΑ. Όποιος θέλει ας διαβάσει προσεκτικά την συνέντευξη που έδωσε στο Liberal.gr ο σπουδαίος επενδυτής Jim Rοgers. Ας τον διαβάσουν τόσο οι σημερινοί υπουργοί, όσο και εκείνοι που ευελπιστούν να πάρουν υπουργείο σε μία κυβέρνηση του Κυριάκου. Τους επενδυτές δεν τους έχει κάποιος στο τσεπάκι του και η εμπιστοσύνη χρειάζεται πολλή χρόνο για α κτιστεί. Και πρέπει, τέλος, να σε ευνοούν οι διεθνείς συνθήκες.
Εδώ δεν μπορούμε να προσελκύσουμε επενδύσεις με τις αγορές να κάνουν αλλεπάλληλα ρεκόρ όλα αυτά τα χρόνια. Οι επενδυτές ψάχνουν να βρουν πού θα βάλουν τα λεφτά τους, αλλά δεν συζητούν για την Ελλάδα. Είναι αυτό που λέει κάποιος ότι δεν θα ήθελε ένα ταίρι, ακόμη κι αν εκείνος και εκείνη ήσαν οι τελευταίοι άνθρωποι στον πλανήτη! Και θα αλλάξει αυτό το κλίμα μέσα σε λίγους μήνες; Αστειεύονται!
Οι διεθνείς αγορές πάνε από ρεκόρ σε ρεκόρ. Αυτό από μόνο του δεν είναι καλό για μας! Όπως και το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν μία περίοδο ανόδου των επιτοκίων. Μεγαλύτερα επιτόκια σημαίνει μεγαλύτερο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους μας. Το ότι οι αγορές βρίσκονται σήμερα στα καλύτερά τους κι εμείς δεν έχουμε πάρει ένα ευρώ, δεν σημαίνει ότι θα τα πάρουμε όλα μαζεμένα στους επόμενους μήνες. Το αντίθετο! Ένα κακό κλίμα στις αγορές θα κτυπήσει πρώτα απ' όλες τις αδύναμες Οικονομίες. Δηλαδή, σε μία τέτοια περίπτωση πάλι χάσαμε!
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένα κομμάτι της ελληνικής διαπλοκής περιμένει πως και πώς να κλείσει διάφορες δουλειές στους επόμενους μήνες, αλλά μία νέα εκδοχή του γνωστού έργου των εθνικών πρωταθλητών δεν σημαίνει ότι εισερχόμαστε στην εποχή της ανάπτυξης. Η αναπαραγωγή αποτυχημένων μοντέλων του παρελθόντος βλάπτει σοβαρά την Οικονομία. Ο ελληνικός καπιταλισμός του 2000 δεν είναι για μίμηση. Όσο πιο γρήγορα τον θάψουμε, τόσο πιο εύκολα θα βρούμε τον δρόμο για την κανονικότητα.
Θέλουν επενδύσεις; Θέλουν ένα φιλικό περιβάλλον για τους επενδυτές; Ας συμφωνήσουν τα πολιτικά κόμματα σε ένα μνημόνιο για τους επενδυτές. Να δεσμευτούν σε πέντε – δέκα σημεία. Να ξέρει ο άλλος που πατάει και που θα βρεθεί. Κι όχι να αλλάζουν οι νόμοι κάθε λίγο και λιγάκι και με βάση τις ιδεοληψίες του καθενός. Κι αφού τα κόμματα το κάνουν αυτό, να πάνε παρέα όλοι μαζί σε παρουσιάσεις στο εξωτερικό για να πείσουν τους ξένους επενδυτές. Τότε και μόνο τότε υπάρχουν πιθανότητες να αρχίσει να αντιστρέφεται το κλίμα. Το αντέχουν; Αμφιβάλλουμε!
Ξέρετε τι απόσταση έχουν όλα αυτά με εκείνα που συζητούν σήμερα στα πηγαδάκια; Λες και θα αλλάξει κάτι αν έρθουν κάποιοι Κινέζοι και μερικοί ακόμη Ρώσοι να αγοράσουν μερικά ασημικά. Καλοδεχούμενες όλες οι επενδύσεις, αλλά δεν γλιτώνουμε έτσι το πέμπτο μνημόνιο. Δεν φτάνουν!
Κι ερχόμαστε στο δύσκολο θέμα των τραπεζών. Καταρχήν, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι επενδύσεις χωρίς ένα ισχυρό τραπεζικό σύστημα είναι σαν να προσδοκά κανείς ότι θα παίξει ποδόσφαιρο χωρίς μπάλα. Δεν γίνεται! Θα απαιτήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα νέα κεφάλαια του χρόνου τέτοιες μέρες; Εξαρτάται! Από το ποια σενάρια θα κάνει αποδεκτά. Αν αποφασίσουν ότι οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να αντέξουν από το επόμενο παγκόσμιο κραχ, τότε είναι βέβαιο ότι θα ξέρουμε ποιος τράβηξε την σκανδάλη. Αν η κυβέρνηση, όμως, κάνει τα αυτονόητα και υπάρχει πρόοδος, θα είναι παράλογο να δουν το ποτήρι μισοάδειο! Πολιτική θα είναι η απόφαση, όπως πολιτικές ήταν σε ένα σημαντικό τους μέρος όλες οι αποφάσεις μέχρι σήμερα.
Αλλά και η κυβέρνηση πρέπει να κάνει τα αυτονόητα! Να ανοίξει τον δρόμο για να ξεκαθαρίσει το τοπίο με τα κόκκινα δάνεια. Θα προλάβει; Η μέχρι σήμερα εμπειρία μας κάνει σοβαρά επιφυλακτικούς.
ΤΟ ΔΝΤ ήθελε να φύγει από το πρόγραμμα. Να φορτώσει την θέση του στους Ευρωπαίους και να μας αφήσει να φάμε τα μουστάκια μας με τον Σόιμπλε. Ο Γερμανός, από την άλλη πλευρά, βλέπει για τους δικούς του λόγους την Ελλάδα ως μία ευκαιρία για να ξεκινήσει την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων. ΔΝΤ και Γερμανοί, για τους δικούς τους λόγους ο καθένας, δεν έχουν λόγους να βάλουν πλάτη για την Ελλάδα σε αυτή την φάση. Είμαστε μόνοι. Δεν είναι η πρώτη φορά. Εκείνο που μας διαφοροποιεί από άλλες στιγμές του παρελθόντος, είναι ότι ποτέ άλλοτε δεν ήταν η χώρα τόσο εκτεθειμένη από την χαμηλή ποιότητα του πολιτικού προσωπικού. Κι όχι μόνο…
Θανάσης Μαυρίδης
