Του Γιώργου Προκοπάκη
Η πολιτική της κυβέρνησης Τσίπρα - Καμμένου για την τυπική έξοδο από τον Μηχανισμό Στήριξης βασίστηκε σε δύο πυλώνες: θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα και άμεση αποκατάσταση της πρόσβασης στις αγορές χρέους.
Τα υψηλά πλεονάσματα δεν οδηγούν πουθενά - το χρέος αυξήθηκε αντί να μειωθεί, για να επιτευχθούν περικόπτονται βάναυσα δαπάνες κοινωνικού κράτους και δημοσίων επενδύσεων. Ήδη από την ημέρα έκδοσης του επταετούς ομολόγου, (8 Φεβρουαρίου), ήταν εμφανές πως και η πρόσβαση στις αγορές θα αποτύγχανε ή θα ήταν πολύ ακριβή. Η ιταλική κρίση έβαλε ταφόπλακα στις φιλοδοξίες περί εξόδου στις αγορές. Η πολιτική απέτυχε παταγωδώς.
Χθες, Μαύρη Τρίτη, το ελληνικό δεκαετές ομόλογο έφτασε μια ανάσα από το 5% πριν «γυρίσει» στο 4,8% - το spread έναντι του αντίστοιχου γερμανικού βρίσκεται κοντά στις 450 μονάδες βάσης (4,5% υψηλότερο επιτόκιο), επίπεδο στην αρχή του ράλι των ελληνικών ομολόγων τον Δεκέμβριο. Πριν ακόμη δούμε την εξέλιξη της ιταλικής κρίσης, είμαστε έξι μήνες πίσω σε κάθε προγραμματισμό εξόδου στις αγορές.
Τον Δεκέμβριο - Ιανουάριο, το γερμανικό χρέος πιεζόταν μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης «Τζαμάικα» - το κλείσιμο του spread ήταν ζήτημα χειρισμών. Αντίθετα σήμερα, το γερμανικό χρέος αναδεικνύεται «ασφαλές λιμάνι» για τους επενδυτές και είναι απίθανη μια θεαματική μείωση του spread πριν από την εκτόνωση της ιταλικής κρίσης - προοπτική πολύ μακρινή. Είναι βέβαιο πως εάν τελικώς γίνει η τυπική έξοδος από το μνημόνιο τον Αύγουστο, η Ελλάδα θα είναι μακριά από τις αγορές. Λόγω της ατζέντας των Ιταλών λαϊκιστών (διαγραφή χρέους 250 δισ. ευρώ και τύπωμα χρήματος πάνω από 100 δισ. ευρώ), είναι απίθανο οι δανειστές μας να προχωρήσουν σε γενναία ρύθμιση του ελληνικού χρέους - το τελευταίο που θα ήθελαν είναι να δώσουν οι ίδιοι το «κακό παράδειγμα».
Είναι σαφές πως το εκλογικό 2019 (και 2020 ενδεχομένως) δεν είναι περίοδος που μπορεί να αναμένεται η υποδοχή της χώρας μας από τους επενδυτές. Η σημασία της Μαύρης Τρίτης για την Ελλάδα είναι πως ουσιαστικά μεταθέτει την πλήρη έξοδο στις αγορές έως και δύο χρόνια αργότερα. Με τη σειρά του αυτό σημαίνει πως το μαξιλάρι εξόδου πρέπει να είναι τεράστιο, θα στραγγαλίσει την οικονομία, με αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Η λογική επιτάσσει παράταση της παραμονής υπό τη σκέπη του Μηχανισμού Στήριξης και άμεσες εκλογές, ώστε να προκύψει σταθερή κυβέρνηση τετραετίας. Είναι παράλογη έως εγκληματική η εμμονή σε πολιτικές οι οποίες έχουν ήδη αποδειχθεί αποτυχημένες.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Φιλελεύθερο στις 30 Μαΐου.
