Το θέμα των «κρίσιμων αρμών της εξουσίας», που διά στόματος του ίδιου του κ. Τσίπρα (παρά τη μετέπειτα αδέξια προσπάθειά του ερμηνευτικής ανασκευής) η υποθετική «δεύτερη φορά Αριστερά» υποσχέθηκε να καταλάβει προς όφελος του «λαού», δικαίως εξόργισε και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, καταδίκες και καυστικά σχόλια. Πολλές, εύστοχες και εξαιρετικές αναλύσεις. Σήμα κινδύνου για επικίνδυνες θέσεις ολοκληρωτικού και δικτατορικού χαρακτήρα. Διότι πρόκειται για σαφή έκφραση ιδεολογικών και πολιτικών πεποιθήσεων, απειλής κατά των δημοκρατικών θεσμών. Η δε αναφορά στο Μάτι δεν ήταν παρά μια ακόμα αναίσχυντη και μακάβρια επίδειξη αναλγησίας και κυνικής μετάθεσης ευθυνών. Οι Ερινύες δεν θα πάψουν ποτέ να τους καταδιώκουν.
Οι ρητές αυτές αναφορές συνόψισαν επιγραμματικά την πεμπτουσία του λεγόμενου «Απολογισμού» στην Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο αποτέλεσε μνημείο υποκρισίας, συγκάλυψης, μετάθεσης ευθυνών, πολιτικού κυνισμού και σχιζοφρένειας, καθόσον εν κατακλείδι όλα τα «θετικά» των πεπραγμένων δεν ήταν παρά το επίμονο γλείψιμο εκεί όπου μετά βδελυγμίας έφτυναν. Σημειωτέον ότι ο σχιζοφρενικός αυτός «Απολογισμός» εγκρίθηκε ομοφώνως και κατά συνέπεια οι καβγάδες ήταν απλώς για το «πάπλωμα». Εύλογη και η διασύνδεση με τα όσα τραγικά συνέβησαν το α' εξάμηνο του 2015, τα οποία κάποτε θα πρέπει να διερευνηθούν σε βάθος.
Το ενδιαφέρον είναι όχι τόσο ότι η διανόηση και οι πνευματικοί ταγοί του κόμματος στήριξαν τις θέσεις αυτές και ότι συνοδοιπόροι και γεφυροποιοί τήρησαν αναίσχυντα εκκωφαντική σιωπή, πράγμα αναμενόμενο, αλλά το ότι πολλοί άλλοι σοβαροί σχολιαστές και αναλυτές εξεπλάγησαν δυσάρεστα. Είναι γεγονός ότι πολλοί προοδευτικοί και δημοκρατικοί πολίτες ήταν έτοιμοι να συγχωρήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ στο όνομα κάποιας αντιδεξιάς πολιτικής παράδοσης και νεύρωσης, εάν το κόμμα, αλλά κυρίως ο ηγέτης του ήταν διατεθειμένοι να κάνουν κάποια πιο ουσιαστική αυτοκριτική, να «αναστοχαστούν» την πορεία τους και τα συναφή, ως εχέγγυα για να εκδώσουν κάποιο συγχωροχάρτι. Αλλοι ζήτησαν και την έκφραση κάποιας «συγγνώμης».
Φευ! Αλλοι ματαίως περίμεναν τον κ. Τσίπρα να αναδειχτεί σε Λούλα της Μεσογείου (τους προέκυψε Μαδούρο). Πολλοί ήταν διατεθειμένοι να ξεχάσουν ή να συγχωρήσουν τη συγκυβέρνηση με ένα λαϊκιστικό εθνικιστικό κόμμα της Ακρας Δεξιάς, το γεγονός ότι επρόκειτο για τη χειρότερη κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης, την πιο χυδαία, την πιο καταστροφική, έχοντας φορτώσει τις επόμενες γενιές με αχρείαστο νέο χρέος και με ανήκεστες βλάβες εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, την πιο επικίνδυνη για τους δημοκρατικούς θεσμούς του πολιτεύματος. Ορισμένοι θεωρούσαν τα πορτρέτα του Βελουχιώτη που κοσμούσαν τα γραφεία ορισμένων υπουργών, τις αναφορές στη Βάρκιζα και τα συναφή ή τις προεκλογικές αναφορές του ίδιου του πρώην πρωθυπουργού στον Αρη ως «ανατριχιαστικά επίκαιρα», απλώς ως γραφικότητες ή εν τέλει ενοχλητική και άτοπη αλλά ακίνδυνη ρητορεία. Γεγονός είναι ότι τη χώρα κυβερνούσε μια νεοσταλινική κλίκα, δίκην πολιτικής συμμορίας, με ισχυρά μιντιακά, επιχειρηματικά και άλλα διαπλεκόμενα ερείσματα, που ετύγχανε μεγάλης ανοχής. Σοβαρός αρθρογράφος γράφει ότι έμεινε πρόσφατα εμβρόντητος, συνομιλώντας με πρώην υπουργό της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, που στη λέξη κομμουνισμός εκστασιάστηκε κι έτρεμε από συγκίνηση. Ισως λησμονείται πόσες φορές ο κ. Κατρούγκαλος, που μας παροτρύνει να ανατρέξουμε στη διαμάχη Μίλιμπαντ - Πουλαντζά (στο New Left Review τότε) πριν από μερικές δεκαετίες για να κατανοήσουμε την ταξική φύση του αστικού κράτους («Τα Νέα», 18/2/2020), έχει ο ίδιος χαρακτηρίσει τον εαυτό του εκ γενετής κομμουνιστή και πόζαρε καμαρωτός με ποσέτ στη Μακρόνησο. Δεν είναι ο μόνος.
Ωστόσο, δεν χρειάζεται ο κ. Τσίπρας, οι συν αυτώ και το κόμμα του να πιστεύουν αυτά που λένε. Γνωρίζουν ότι υπάρχει μεγάλο και ευήκοον ακροατήριο. Και αυτό είναι που μετράει πολιτικά. Ξέρουν τι λένε. Δεν είναι αφελείς. Γι' αυτό ο ίδιος ο κ. Τσίπρας δεν δίστασε ούτε στιγμή να χαρακτηρίσει τον εαυτό του εκ νέου ως «αντισυστημικό» μόλις ηττήθηκε στις κάλπες. Η βασική εκλογική του βάση παραμένει συμπαγής. Τίποτα δεν την κλονίζει. Ουδόλως κάμφθηκε από την κατάρρευση και την παταγώδη διάψευση της αντιμνημονιακής απάτης. Πολιτικοί απατεώνες ήταν και παραμένουν, όπως ορθώς υποστηρίζει ο Α. Δοξιάδης. Η ολοκληρωτική εξουσία και ο σφετερισμός τούς ενδιαφέρουν. Διαφορετικά, δεν θα τολμούσαν στο ηθικό πολιτικό επίπεδο να διασύρουν και να (εξ)ευτελίσουν στην κυριολεξία κάθε απόθεμα αξιών και αρχών της Αριστεράς. Ας ανακαλέσουμε στη μνήμη μας ότι ο πρώην πρωθυπουργός κατέληξε να φουμάρει κουβανέζικα πούρα σε κότερα της ελίτ, την οποία καθύβριζε εξ ονόματος του άδολου «λαού μας», ως γνήσιος δημαγωγός λαϊκιστής. Κανένα πρόβλημα.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ο κ. Τσίπρας θα κυριαρχήσει απολύτως στο επερχόμενοι συνέδριο του κόμματος σε όλα τα επίπεδα, με την καθοριστική αρωγή της προεδρικής πραιτοριανής φρουράς του. Ουδείς θα αποτολμήσει στη φάση αυτή να αμφισβητήσει την ηγεσία του. Γι' αυτό ο ίδιος έχει σήμερα την άνεση εκ του ασφαλούς να προτρέπει τους διαφωνούντες (εφόσον τον υπονομεύουν!) να αποχωρήσουν ήρεμα. Ευλόγως. Διότι όλες αυτές οι ποικιλόχρωμες εσωκομματικές «Αριστερές» εάν εξακολουθήσουν να αποτελούν εμπόδιο στη «διεύρυνση» και την «απεύθυνση» θα οδηγηθούν αναπόφευκτα και σύντομα στην πολιτική λαιμητόμο. Οι ίδιοι γνωρίζουν τη μοίρα τους. Διότι ο κ. Τσίπρας μόνο ανόητος δεν είναι. Η προσωπική του απήχηση στο εκλογικό σώμα είναι αδιαμφισβήτητη. Γνωρίζει πού βρίσκεται η δεξαμενή των μόνιμων και δυνητικών ψηφοφόρων που μπορούν να τον επαναφέρουν στην κυβέρνηση. Εχει ανάγκη από έναν πολυσυλλεκτικό και αρχηγικό πολιτικό φορέα με τυπικά κεντροαριστερά και αριστερά χαρακτηριστικά, αφοσιωμένο στον ίδιο, όχι από ένα αριστερό κόμμα πρωτοπορίας γκριζομάλληδων επαγγελματικών στελεχών. Όργανο δικό του θέλει. Θα πρόκειται για πασοκικό κομματικό και ηγετικό κακέκτυπο. Δεν είναι καθόλου δύσκολο να καταρτίσει άπειρα «προγράμματα» για «τους πολλούς», ώστε να μπορέσει να εξαπατήσει εκ νέου ένα εύπιστο και αντιδεξιό κρίσιμο εκλογικό μέγεθος. Γι' αυτό κατασκευάζει μια νέα εύπεπτη και πειστική πολιτική απάτη.
Κάθε ενδεχόμενη μετάλλαξη του κομματικού μορφώματος του ΣΥΡΙΖΑ σε κάποιο σοβαρό δημοκρατικό -έστω με sui generis χαρακτηριστικά- κόμμα θα αποτελούσε άκρως επιθυμητή και αναγκαία εξέλιξη από άποψη σταθερότητας των δημοκρατικών θεσμών και πολιτικού πολιτισμού, ιδιαίτερα μετά τη διαβρωτική επίδραση της δεκαετούς κρίσης. Ωστόσο, μεταξύ άλλων, ας επαναλάβω, προϋποθέτει την απαράβατη εκπλήρωση δύο όρων: τη σαφή αποκήρυξη της πολιτικής βίας κάθε μορφής και έντασης χωρίς ενδοιασμούς και αστερίσκους και τον σεβασμό και την αποδοχή στην πράξη των αξιωμάτων, των αξιών και των θεσμών της φιλελεύθερης δημοκρατίας και του κοινοβουλευτισμού.
Πόσο πιθανή είναι μια τέτοια εξέλιξη σε ένα κόμμα και μια ηγεσία που έχουν ως οδηγό δράσης και τελικών στόχων τα άπαντα του Λένιν; Που δεν διαθέτουν το αξιακό σύστημα, την πολιτική παιδεία και κουλτούρα για να λειτουργήσουν θετικά και θεσμικά στο πλαίσιο της φιλελεύθερης δημοκρατίας και του κοινοβουλευτισμού; Που θέλουν να υπονομεύσουν και στην ουσία να καταργήσουν; Οψόμεθα.
Οι πολίτες ας γρηγορούν. Το δις εξαπατείν...
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε με τον Φιλελεύθερο που κυκλοφόρησε το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου
