Οι πρωτόγνωρες, και υπό διαρκή αλλαγή, συνθήκες της πανδημίας της νόσου COVID-19 εντάσσουν στους κόλπους της, μεταξύ άλλων, και την επιδείνωση του ήδη βεβαρυμένου ιστορικού της ελληνικής επιχειρηματικότητας, και δη της μικρομεσαίας, με σοβαρή μάλιστα συμπτωματολογία. Από τη δεκαετή οικονομική κρίση και τη σταδιακή της ανάκαμψη, στη σημερινή υγειονομική κρίση και στα επόμενα βήματα για τη θεραπευτική της αντιμετώπιση μέχρι την πραγματική της ίαση, φαίνεται εντούτοις η παρούσα κατάσταση ως αναστρέψιμη.
Πράγματι, οι κανόνες και τα επιχειρηματικότητα μοντέλα, σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, αλλάζουν και ο χρόνος για την έγκαιρη διαχείριση των νέων συνθηκών χαρακτηρίζεται καθοριστικός για την ύπαρξη των λιγότερων δυνατών απωλειών τόσο οικονομικών όσο και κοινωνικών. Στην Ελλάδα, η επόμενη μέρα για την επανεκκίνηση της οικονομίας και του επιχειρείν έχει ξεκινήσει και πλέον μεταβαίνουμε σε μια νέα -αισθητά διαφορετική από την προηγούμενη- καθημερινότητα.
Οι επιχειρήσεις, στην παρούσα χρονική στιγμή, «διψούν» για ρευστότητα, η οποία ωστόσο υπάρχει αλλά δεν κυκλοφορεί, λόγω του ότι το σοκ είναι εξωγενές. Στην πρώτη φάση της κρίσης, από το υπουργείο μας, ενεργοποιήθηκε ένα ιδιαίτερα σημαντικό πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 1.2 δισ ευρώ από πόρους του ΕΣΠΑ (επιχειρησιακό πρόγραμμα ΕΠΑνΕΚ), το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί από όλους όσοι έχουν επιχειρηματικά δάνεια ενήμερα στις 31 Δεκεμβρίου 2019. Σε αυτούς τους επιχειρηματίες, λοιπόν, που διατηρούν μία μικρή ή μεσαία επιχείρηση, τους πληρώνουμε τους τόκους για 3 μήνες, με δυνατότητα επέκτασης αυτής της επιχορήγησης – η οποία, σημειωτέον, δεν είναι επιστρέψιμη - και για άλλους δυο μήνες. Το μετρό αυτό είναι ανοιχτό για αίτηση από τους ενδιαφερομένους έως το τέλος Ιουνίου.
Σε απάντηση, επίσης, στις αυξημένες ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για κεφάλαιο κίνησης κινητοποιήθηκαν συνδυαστικά πόροι από το ΕΣΠΑ (επιχειρησιακό πρόγραμμα ΕΠΑνΕΚ) και τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς προκειμένου να δημιουργηθεί το νέο πρόγραμμα του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΙΙ (ΤΕΠΙΧ ΙΙ), το οποίο προσφέρεται με διετή επιδότηση επιτοκίου και με το ύψος του δανείου να φτάνει μέχρι τα 500.000 ευρώ.
Τέλος, με εγγύηση έως 80% από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα για κάθε δάνειο κεφαλαίου κίνησης σε μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, το Ταμείο Εγγυοδοσίας COVID – 19 έρχεται, μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, να συμβάλλει έτι περαιτέρω στην κάλυψη των αναγκών χρηματοδότησης και στην ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων παρέχοντας 7 δις ευρώ για νέα δάνεια.
Η εμπειρία μου στη δημιουργία και διαχείριση των χρηματοδοτικών εργαλείων με έχει διδάξει πως όταν αυτά σχεδιαστούν βάσει των πραγματικών αναγκών της αγοράς μπορούν να αποφέρουν πολλαπλασιαστικά οφέλη στην ενίσχυση των επιχειρήσεων και στην ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας και κατ’ επέκταση στην ίδια την οικονομία. Σύμμαχός μας σε όλη αυτήν την προσπάθεια είναι αναμφίβολα η δυνατότητα ευελιξίας που επετεύχθη στην αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων, προκειμένου αυτοί να κατευθυνθούν στην αντιμετώπιση των έκτακτων συνθηκών και στη δημιουργία όλων των προαναφερθέντων εργαλείων, αλλά και σε μια σειρά από δράσεις, σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών, όπως είναι η αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 800 ευρώ σε ελεύθερους επαγγελματίες, ατομικές επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενους και η επιστρεπτέα προκαταβολή.
Βεβαίως, αναφερόμενος στο ΕΣΠΑ, προ της πανδημίας, και παρά τις απαιτητικές συνθήκες, ο ρυθμός απορρόφησης των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων, χάρη στην εντατική δουλειά και την ουσιαστική συνεργασία όλων των συναρμόδιων φορέων και υπηρεσιών, δεν παρουσίασε καμία επιβράδυνση, αλλά αντίθετα σημείωσε μια εντυπωσιακή επιτάχυνση της τάξεως των δέκα ποσοστιαίων μονάδων, με αποτέλεσμα από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι σήμερα να έχουν διοχετευθεί στην πραγματική οικονομία 1,7 δις ευρώ.
Εν κατακλείδι, σε μία εποχή με ρευστές κοινωνικοοικονομικές ισορροπίες στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο οικοδόμημα και με τον αντίκτυπο της κρίσης του COVID – 19 να διαφαίνεται βαθύς, η ανάληψη μεγαλύτερου ρίσκου από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, η υλοποίηση από την Ευρώπη μιας συνεκτικής στρατηγικής εξόδου από την κρίση, αλλά και η χρηματοδοτική συνεισφορά από ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, είναι μόνο μερικές από τις παραμέτρους για τον μετριασμό της οικονομικής ύφεσης και την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων στους τομείς της υγείας, της οικονομίας, της κοινωνίας, της ασφάλειας.
Κάθε κρίση όμως είναι και μια ευκαιρία για να προχωρήσουμε ένα βήμα μπροστά. Όλοι μαζί καταφέραμε να χαράξουμε την πορεία μας μέχρι σήμερα, με αποφασιστικότητα, συνέπεια και ατομική ευθύνη. Συνεχίζουμε να μένουμε ασφαλείς, να μένουμε υγιείς και στον αγώνα για την επόμενη μέρα που είναι ήδη μπροστά μας και πάλι θα βγούμε νικητές.