Της Μαργαρίτας Γερούκη
Πολλοί γνωρίζουν ότι η πλατεία Εθνικής Συμφιλιώσεως, γνωστότερη ως πλατεία Κλαυθμώνος στην Αθήνα, πήρε το όνομά της από τους «κλαυθμούς και οδυρμούς» των απολυμένων υπαλλήλων του υπουργείου εσωτερικών, παράπλευρη απώλεια στην κάθε αλλαγή κυβέρνησης. Αυτά συνέβαιναν πριν από εκατό και πλέον έτη αλλά σε μια χώρα σα τη δική μας, η πίστη στις παραδόσεις δεν εντυπωσιάζει. Έτσι, μπορεί ο θεσμός της μονιμότητας στο δημόσιο να σταμάτησε τη συχνότητα και ένταση των μαζικών υπαλληλικών θρήνων του προηγούμενου και προ-προηγούμενου αιώνα, όμως αυτό δε σημαίνει ότι άλλαξε πολύ τον τρόπο που το πολιτικό σύστημα της χώρας αντιμετωπίζει τη στελέχωση του δημοσίου.
Από το 2015 έως το 2017 και παρά τις δεσμεύσεις της χώρας, η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ αύξησε τους φορείς του δημοσίου κατά 65%. Μάλλον ως πρώτη φορά στη νομή της εξουσίας είχαν μεγαλύτερες «ανάγκες» να καλύψουν. Έτσι, για κάθε ζήτημα, από την παραβατικότητα στους πανεπιστημιακούς χώρους, μέχρι το διαστημικό μέλλον της χώρας, ο στρατηγικός σχεδιασμός των κυβερνώντων προχωρά στη δημιουργία μιας επιτροπής, μιας γραμματείας, ενός οργανισμού. Στη συνέχεια διορίζουν ειδικούς, γενικούς, αναπληρωματικούς γραμματείς και λοιπά μέλη, οι οποίοι αναλαμβάνουν να συζητούν στο διηνεκές για το θέμα, απολαμβάνοντας τα οικονομικά και άλλα οφέλη της εξουσίας. Ταυτόχρονα, για τις υπάρχουσες δομές και πάλι η παρέα του Μαξίμου φροντίζει να στελεχωθούν «σωστά», δημοσιεύοντας προκηρύξεις κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των εκάστοτε εκλεκτών.
Πλησιάζουν διακόσια χρόνια από την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους και ακόμη ανακοινώνονται με παροιμιώδη ψυχραιμία ρουσφετολογικές και φωτογραφικές διατάξεις, ενώ μαθαίνουμε σχεδόν καθημερινά για τακτοποίηση κομματικών ημετέρων ή συγγενών και φίλων, ανεξαρτήτως προσόντων. Από το συνεργείο αυτοκινήτων στην Ηλιούπολη στη διεύθυνση νοσοκομείου στη Σαντορίνη, απλά, απροσχημάτιστα και αδιάντροπα. Αντί για δημοκρατία, διαφάνεια και αξιοκρατία, ανατολίτικο παζάρι! Η αντίληψη που θέλει το δημόσιο λάφυρο της εκάστοτε εξουσίας φαίνεται να υπερβαίνει κάθε ιδεολογική πολιτική γραμμή και μπορεί να σταματήσει μόνο δια των πολιτών.
Αν λοιπόν η λύση του προβλήματος δε βρίσκεται στην πολιτική, μπορούμε να την αναζητήσουμε στην ψυχολογία και ίσως είναι πιο κοντά από ότι φανταζόμαστε. Μία θεραπευτική μέθοδος στην επιστήμη της ψυχολογίας της συμπεριφοράς ονομάζεται «θεραπεία δια της αποστροφής» (aversion therapy). Η σύλληψη είναι σχετικά απλή. Αρκεί η ανεπιθύμητη συμπεριφορά, αυτή που επιθυμούμε να αλλάξει, να συνδυαστεί με κάποιο αρνητικό ερέθισμα. Για παράδειγμα, υπάρχει ένα βερνίκι νυχιών που αφήνει μια πικρή γεύση και προτείνεται σε άτομα που προσπαθούν να σταματήσουν να τρώνε τα νύχια τους. Μετά από λίγο ο εγκέφαλος συνδυάζει την ανεπιθύμητη γεύση με την ανεπιθύμητη συμπεριφορά κι έτσι την αποστρέφεται.
Ένα από τα πολλά και ενδιαφέροντα συμπεράσματα της πρόσφατης έρευνας για το «τι πιστεύουν οι Έλληνες το 2018» από τη Διανέοσις, έδειξε ότι το ποσοστό των συμπολιτών μας που επιθυμούν μικρότερη φορολογία, ακόμη και θυσιάζοντας την κρατική μέριμνα, ανέβηκε μέσα σε δύο χρόνια από το 39% του 2015, στο 65% (ειρωνικά όσο και η αύξηση των φορέων του δημοσίου). Αντίστοιχα, το ποσοστό αυτών που επιθυμούν υψηλή φορολογία αλλά με ισχυρό κράτος πρόνοιας, μειώθηκε από 50% περίπου στο 31%.
Η σχέση των Ελλήνων με το κράτος και τον κρατισμό, με τη βοήθεια των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και των πολιτικών τους, αγγίζει σιγά σιγά τα όρια της αποστροφής και αυτό για ένα κράτος που χρόνια τώρα δε μπορεί να λειτουργήσει προς όφελος των πολιτών του αλλά μόνο των πολιτικών του ίσως δεν ακούγεται άσχημα.
