Του Αντώνη Πανούτσου
Ο Εκπεσών Αγγελος του Παλαιού Φαλήρου είναι αραχτός, έχει καλό χαρακτήρα, στο πνεύμα της εποχής αφού δεν έχει φύλο και είναι Ολυμπιακός. Όχι τόσο που να φοράει φανέλα DEVIL 7 αλλά σίγουρα γαύρος. Σε γενικές δηλαδή γραμμές συμπαθής. Και μαρτυριάρης. Βοήθησε να γίνει γνωστή μια επιτροπή γιγάντων. Η Επιτροπή Αισθητικής Αρτιότητας, Όργανο του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας, στην τελευταία των σοβιετικών δημοκρατιών. Την Σοβιετική Δημοκρατία της Ελλάδας.
Η ύπαρξη μιας επιτροπής που θα κρίνει αν ένα έργο ταιριάζει σε δημόσιο χώρο είναι λογική. Η ύπαρξη ενός επιμελητηρίου που θα έχει το δικαίωμα να εγκρίνει ή να απορρίπτει έργα κλείνει την ανακοίνωση του ως εξής: «Κινητοποιούνται εναντίον του για να γλιτώσουν από ένα φανταστικό-ανύπαρκτο «σατανά», όταν οι ζωές μας καταστρέφονται καθημερινά από αποφάσεις επίγειων «σατανάδων» με όνομα και ιδιότητες συγκεκριμένες» και «Οι επιθέσεις με βάρβαρο πρακτικό τρόπο στην τέχνη και στην ιδεολογία γενικά, αποτελούν φαινόμενο εξαιρετικά επικίνδυνου εκφασισμού της κοινωνίας μας» και καλεί για κατάργηση οποιουδήποτε κρατικού προνομίου κρίσης έχει δοθεί στον συγκεκριμένο φορέα. Όχι μόνο γιατί οι ιεροεξεταστές που ψάχνουν για επίγειους σατανάδες είναι πιο επικίνδυνοι από τις κυρίες Λουκά, που ψάχνουν σατανάδες σε πλαστικά αγάλματα αλλά γιατί η ευαισθησία για τον εκφασισμό στην τέχνη και την ιδεολογία είναι κομμάτι μονόπλευρη.
Το Επιμελητήριο μοιάζει να έχει επιλεγμένες ευαισθησίες. Για παράδειγμα αντέδρασε άμεσα στην καταστροφή του διάβολου του Φαλήρου από τους κακούς. Δεν διακρίνεται όμως αντίδραση στην καταστροφή της πρόσοψης του Πολυτεχνείου τον Μάρτιο του 2015. Ούτε στο βάψιμο του αγάλματος του Κωστή Παλαμά και τον αποκεφαλισμό του αγάλματος της Βορείου Ηπείρου στα Προπύλαια. Αντίθετα το Επιμελητήριο κάλεσε τα μέλη του να πάρουν μέρος στην κινητοποίηση της ΕΕΔΥΕ εναντίον της «Σύνοδου Κορυφής του ΝΑΤΟ… σε βάρος των λαών μας, στο πλαίσιο των γενικότερων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ιδιαίτερα των ανταγωνισμών με τη Ρωσία».
Επιφυλακτικές ευαισθησίες ; Προφανώς. Θα ήταν δικαίωμα τους και δεν θα έπεφτε λόγος σε κανέναν αν το ΕΕΤΕ δεν ήταν Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, που επιχορηγείται από το κράτος και τα μέλη του και μόνο μπορούν να αναλαμβάνουν έργα τέχνης για λογαριασμό κρατικών υπηρεσιών, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και τα σχετικά. Στην λογική του ΠΑΣΟΚ του '81, που ψηφίστηκε ο νόμος και όλα έπρεπε να είναι δημόσια και σοσιαλιστικά.
Η καταστροφή του Διάβολου του Φαλήρου φέρνει στην επικαιρότητα δύο θέματα που έχουν σχέση με την καλλιτεχνική ελευθερία.
Πρώτον, στην Ελλάδα για να επιζήσει ένα καλλιτεχνικό έργο δεν πρέπει να προσβάλει τους αντιεξουσιαστές, τις θεούσες, τους ελληνάρες, τους διεθνιστές και τους κάθε λογής παρεξηγησιάρηδες που ψάχνουν αιτία για να καταστρέψουν.
Δεύτερον, υπάρχουν κάθε είδους οργανισμοί που έχοντας πάρει δημόσιο και ημιδημόσιο χαρακτήρα μπορούν να επιβάλουν την αισθητική και τα πιστεύω τους. Υπερασπίζοντας την ελευθερία της τέχνης. Φτάνει να συμφωνεί με τις ιδεοληψίες τους. Εκτός αν πιστεύει κάποιος ότι ένα έργο για το ΝΑΤΟ θα αντιμετωπιστεί από το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας το ίδιο με ένα έργο για την Μακρόνησο.
Δημοκρατία είναι το πολίτευμα που οι διάβολοι του Φαλήρου μπορούν να κοιμούνται στις κορυφές των στύλων τους χωρίς να φοβούνται ότι κάποιος βλαμμένος θα τους πετάξει κάτω και που την τέχνη δεν κρίνουν επιτροπές του δημοσίου.
