Εκλιπαρούσαμε για εναέρια μέσα όταν συνειδητοποιήσαμε το μέγεθος της πυρκαγιάς, αλλά αντί να μας στείλουν αεροπλάνα μας έλεγαν «μην ανησυχείτε, είμαστε γνώστες της κατάστασης, θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε», καταγγέλλει στο Liberal ο Δήμαρχος Ωρωπού, Θωμάς Ρούσσης.
Χαρακτηρίζει καταστροφική την επιλογή των συντονιστών να στείλουν στην περιοχή τις πρώτες κρίσιμες ώρες της Κυριακής, ένα μόνο ελικόπτερο, και τρεις ολόκληρες ώρες μετά το ξέσπασμα της πυρκαγιάς, ένα μόνο αεροπλάνο, δείγμα ότι ο μηχανισμός μάλλον υποεκτίμησε το πρόβλημα.
Αποκαλεί μάλιστα δικαιολογίες που δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ολιγωρία του κράτους, τα περί «συντονισμένης επίθεσης εμπρησμού κατά της χώρας», όπως έλεγαν πηγές του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νίκου Τόσκα. «Τέτοια επιχειρήματα δεν στέκουν, πάντα είχαμε πολλές πυρκαγιές ταυτόχρονα στην Ελλάδα, αυτή δεν είναι ούτε η πρώτη φορά, ούτε και θα είναι η τελευταία. Αν η πυρκαγιά είναι αποτέλεσμα εμπρηστών, εκείνοι ευθύνονται για την πυρκαγιά, και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ευθύνεται για τον εντοπισμό τους», σχολιάζει με νόημα ο Δήμαρχος Ωρωπού.
Απόρροια άλλωστε του κακού συντονισμού είναι και η καταγγελία του ότι το απόγευμα της Κυριακής, ακόμη και όταν αποχώρησε το μοναδικό αεροσκάφος, τα πάρα πολλά επίγεια και συγκεντρωμένα στην περιοχή μέσα, δεν ενεργοποιήθηκαν. Όπως λέει, υδροφόρες κάθονταν με σβηστές τις μηχανές στην περιοχή και περίμεναν εντολές από το κέντρο, ενώ πιο δίπλα καίγονταν σπίτια.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι αν υπήρχε στοιχειώδης οργάνωση στο ξεκίνημα, όταν ακόμη η εστία του κακού ήταν εγκλωβισμένη σε χαράδρα, δεν θα είχαμε φτάσει σε αυτά τα καταστροφικά αποτελέσματα…
Μια λαϊκή ρήση λέει ότι την φωτιά την σβήνεις ή με ένα κουβά νερό ή με μια θάλασσα. Δηλαδή, την φωτιά ή την ελέγχεις από την αρχή ή εάν σου ξεφύγει, μετά δεν μπορείς να την κατασβέσεις. Αυτό λοιπόν που έφταιξε και η πυρκαγιά ξέφυγε, ήταν ότι δεν υπήρχαν κατά τις πρώτες κρίσιμες ώρες εναέρια μέσα, παρ' ότι όλοι εξαρχής γνώριζαν ότι η φωτιά εκδηλώθηκε σε πευκόφυτη περιοχή, με τόσο πυκνή βλάστηση, η οποία καθιστά αδιάβατη την περιοχή για τα επίγεια μέσα.
Ε, λοιπόν παρ'' όλα αυτά, εναέρια μέσα την Κυριακή δεν μας έστειλαν, παρά μόνο ένα ελικόπτερο! Σκεφτείτε ότι η πυρκαγιά έγινε από εμάς αντιληπτή στις 4 το απόγευμα της Κυριακής, το ελικόπτερο έφτασε λίγο πριν τις 5, αλλά ήταν και το μοναδικό. Χρειάστηκε να περάσουν τρεις ολόκληρες ώρες από την εκδήλωση της φωτιάς, προκειμένου να εμφανιστεί γύρω στις 7 το απόγευμα, ένα και μοναδικό Canadair. Επιχείρησε για μια περίπου ώρα, και κάπου κατά τις 8-8.30 το βράδυ απομακρύνθηκε λόγω του σκότους. Στην ουσία δηλαδή το μοναδικό εναέριο μέσο που επιχειρούσε τις κρίσιμες ώρες της Κυριακής ήταν ένα ελικόπτερο. Αυτή ήταν και η ολιγωρία του υπουργείου ή της Πυροσβεστικής, και αυτήν ακριβώς πληρώσαμε. Είναι δυνατόν με τέτοιο άνεμο και με τέτοιους στροβιλισμούς, εξαιτίας των οποίων τα μέτωπα πολλαπλασιάζονταν σε χρόνο -ρεκόρ, να ελπίζεις ότι θα κατασβέσεις μια τόσο δυνατή φωτιά με ένα μόνο ελικόπτερο;
- Εσείς απευθύνατε εκκλήσεις για περισσότερα εναέρια μέσα όταν χθες το απόγευμα αρχίσατε να συνειδητοποιείτε το μέγεθος της πυρκαγιάς;
Εκλιπαρούσαμε, δεν απευθύναμε μόνο εκκλήσεις. Και η απάντηση που παίρναμε από τους αρμόδιους ήταν ότι δεν διαθέτουν άλλα εναέρια μέσα, αλλά ότι θα κοιτάξουν να δουν τι μπορούν να κάνουν, ώστε να στείλουν περισσότερα.
- Θεωρείτε ότι υποεκτίμησαν το πρόβλημα;
Δεν γνωρίζω ποια ήταν η εκτίμηση που έκαναν οι συντονιστές. Αυτό όμως που γνωρίζω είναι ότι παρά τη συνεχή μας επικοινωνία με την Πυροσβεστική, παρ' ότι ο Δήμος εκπλιπαρούσε να σταλούν περισσότερα εναέρια μέσα, η απάντηση που λαμβάναμε ήταν «μην ανησυχείτε, είμαστε γνώστες της κατάστασης, θα δούμε τι θα κάνουμε». Δεν είχαν και δεν έστειλαν μέσα, δεν μπορούσαν να στείλουν; Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
- Η αίσθηση σας είναι ότι ο κρατικός μηχανισμός πιάστηκε στον ύπνο;
Δύο τινά μπορεί να έχουν συμβεί, δεν υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις. Είτε δεν διέθεταν εναέρια μέσα, όπως σας είπα, είτε δεν τα έστειλαν γιατί αυτά απασχολούνταν κάπου άλλου, είτε έκαναν λάθος εκτίμηση του μεγέθους της πυρκαγιάς, των συνθηκών, των ανέμων, κ.οκ. ''Όποια όμως αιτία και να βρίσκεται πίσω από την απόφαση να κινητοποιηθεί ένα μόνο ελικόπτερο σε μια περιοχή με διάσπαρτα σπίτια, παιδικές κατασκηνώσεις και χιλιάδες στρέμματα δάσους, στην πράξη αυτή η επιλογή αποδείχθηκε καταστροφική.
- «Πηγές» του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του πολίτη Νίκου Τόσκα έλεγαν το απόγευμα της Κυριακής ότι βρίσκεται σε εξέλιξη συντονισμένη επίθεση εμπρηστών σε όλη την Ελλάδα. Ακόμη και έτσι να είναι, μπορεί αυτό να προβάλλεται ως δικαιολογία για την ανετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού;
Όχι, δεν συμφωνώ. Καλό είναι βέβαια την απάντηση στην ερώτησή σας να την δώσει ο ίδιος ο κ.Τόσκας, αλλά δεν νομίζω ότι είναι έτσι τα πράγματα. Τέτοια επιχειρήματα δεν στέκουν, πάντα είχαμε πολλές φωτιές στην Ελλάδα, δεν είναι ούτε η πρώτη, ούτε η τελευταία φορά. Αλλά όταν όπως λέγεται, επίκειται να υπογράψουμε μια σύμβαση με την Ρωσία για την προμήθεια 20 επιπλέον Canadair τα οποία θα μπορούσαν να βρίσκονται εδώ και να επιχειρούν, αλλά παρ'' ότι 15 Αυγούστου, η σύμβαση δεν έχει ακόμη υπογραφεί, πότε περιμένουμε να το κάνουμε;
- Ακόμη πάντως και αν είναι βάσιμοι οι ισχυρισμοί των «κύκλων» του κ. Τόσκα περί συντονισμένης «επίθεσης» εμπρηστών κατά της χώρας, μπορεί αυτό να προβάλλεται ως άλλοθι ώστε ο υπουργός να μεταθέτει τις ευθύνες στους δημάρχους και τους κοινοτάρχες; Τι λέτε;
Αυτό είναι απαράδεκτο. Το μόνο που μπορούν να κάνουν οι δήμαρχοι και οι κοινοτάρχες είναι να βοηθούν επικουρικά στη κατάσβεση μιας πυρκαγιάς, με τα μικρά και ευέλικτα οχήματα που διαθέτουν. Σας πληροφορώ ότι τα μικρά και ευέλικτα αυτοκίνητα του ενός τόνου, που διαθέτει ο Δήμος Ωρωπού, έσωσαν πάρα πολλά σπίτια στην περιοχή του Καλάμου και του Καπανδριτίου. Το κάθε ένα από αυτά τα οχήματα έσωσε τουλάχιστον 4 με 5 σπίτια.
- Λέτε δηλαδή ότι την ευθύνη για τον συντονισμό και άρα και για την όποια ολιγωρία, έχει η κεντρική διοίκηση;
Ακριβώς, εμείς οι Δήμαρχοι παίρνουμε και εκτελούμε εντολές από ένα κέντρο, δεν επιχειρούμε από μόνοι μας. Υπάρχει ένας συντονιστής, ο οποίος και μας συντονίζει. Αυτόν υπακούμε και αυτός είναι υπόλογος. Με άλλα λόγια, αν η πυρκαγιά είναι αποτέλεσμα εμπρηστών, εκείνοι ευθύνονται για την πυρκαγιά, και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ευθύνεται για τον εντοπισμό τους, και για την αντιμετώπιση της καταστροφής.
- Εφόσον όμως οι πυρκαγιές είναι πράγματι προϊόν εμπρησμού, αυτός δεν είναι ένας λόγος παραπάνω ώστε να έχουμε καλύτερη οργάνωση, πιο σωστή προετοιμασία, και πιο επαρκή συντονισμό;
Συμφωνούμε απόλυτα. Δυστυχώς όμως στην δική μας περίπτωση δεν συνέβη αυτό. Συνέβη το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί, με αποτέλεσμα να καεί όλη η περιοχή εδώ στον Κάλαμο και στο Καπανδρίτι. Αν είχαμε ένα καλύτερο συντονισμό στην αρχή, όταν και ξέσπασε η πυρκαγιά, δεν θα μιλούσαμε για μέτωπο 25 χιλιομέτρων. Το λέω αυτό, καθώς ο άνεμος που φυσούσε το απόγευμα της Κυριακής στην περιοχή και οι στροβιλισμοί δεν ήταν συνεχώς δυνατοί, είχαν και διαστήματα ύφεσης. Σε αυτά όμως τα διαστήματα, όταν και θα μπορούσαμε να ελέγξουμε την πυρκαγιά, ακόμη και μετά την απομάκρυνση των εναερίων μέσων, απουσίαζε ο σωστός συντονισμός, κι ας είχαν συγκεντρωθεί στην ευρύτερη περιοχή πάρα πολλά επίγεια μέσα.
- Τι εννοείτε κ. Δήμαρχε;
Εννοώ ότι όλες οι υδροφόρες ήταν συγκεντρωμένες σε ένα σημείο και περίμεναν να πάρουν εντολές, χωρίς να επιχειρούν για την κατάσβεση της πυρκαγιάς. Κάποια στιγμή χθες καιγόταν ένα σπίτι, οπότε πλησίασα έναν οδηγό υδροφόρας, ζητώντας του να με ακολουθήσει. Πήρα λοιπόν την απάντηση ότι του είχαν δώσει εντολές να περιμένει στο συγκεκριμένο σημείο. Επέμεινα να με ακολουθήσει ώστε να γλιτώσουμε το σπίτι και μου απάντησε ότι αυτό δεν γίνεται καθώς υπακούει αλλού.