Του Θόδωρου Σκυλακάκη*
Δεν γνωρίζουμε ακόμα -Τρίτη βράδυ την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές- το περιεχόμενο της συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ.
Σε ένα κλασικό παιχνίδι παραπληροφόρησης η κυβέρνηση αντί για το κείμενο της συμφωνίας έδωσε στη δημοσιότητα ένα non paper, το οποίο έχει όση αξία έχουν γενικά οι υποσχέσεις Τσίπρα. Αυτό που με βεβαιότητα γνωρίζουμε είναι ότι η βάση της συμφωνίας Τσίπρα με την κυβέρνηση Ζάεφ είναι η πραγματοποίηση δημοψηφίσματος πριν τα Σκόπια ξεκινήσουν την διαδικασία αλλαγής του Συντάγματος. Ο κ. Ζάεφ μάλιστα με σαφήνεια ξεκαθάρισε χθες ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι δεσμευτικό για τα θεσμικά όργανα στα Σκόπια. Τι θα μεσολαβήσει μέχρι το δημοψήφισμα; Με βάση όσα ανακοινώθηκαν θα μεσολαβήσει η πρόσκληση προς τα Σκόπια για ένταξη στο ΝΑΤΟ και για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων του γειτονικού κράτους με την Ε.Ε., στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Με δεδομένο ότι στα δημοψηφίσματα οι λαοί λένε άλλες φορές ναι και άλλες φορές όχι, τίθεται το εξής απλό ερώτημα. Τι θα συμβεί αν ο λαός της γειτονικής χώρας πει όχι στη συμφωνία; Η απάντηση είναι απλή. Η συμφωνία που θα έχει κυρώσει η Βουλή των Σκοπίων όχι όμως και η ελληνική, θα πάψει να υφίσταται. Την επόμενη μέρα όμως οι δύο πλευρές δεν θα ξεκινήσουν από την ίδια θέση διαπραγμάτευσης. Για τον απλούστατο λόγο ότι μπορεί κανείς να ζητήσει το λογαριασμό από μια κυβέρνηση αλλά όχι από έναν λαό.
Η διαπραγμάτευση λοιπόν θα ξεκινήσει και πάλι με τα Σκόπια να ζητούν κάτι παραπάνω και την Ελλάδα να έχει απεμπολήσει την απόφαση του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, που θα έχει υποκατασταθεί από την πρόσκληση προς το γειτονικό κράτος. Η Ελλάδα θα έχει επίσης δώσει χωρίς αντάλλαγμα -αφού η συμφωνία θα έχει ακυρωθεί από τον λαό της γειτονικής χώρας- την αναγνώριση «Μακεδονικού» έθνους και γλώσσας. Το οποίο δεν θα έχει σχέση με βάση τη συμφωνία με την Ελλάδα, κάτι όμως που εξ αρχής υποστήριζαν οι γείτονές μας, αφού ο δικός τους ισχυρισμός ήταν πάντα ότι η Ελλάδα δεν έχει σχέση με την Μακεδονία.
Είναι πιθανό αυτό το σενάριο; Δεν το γνωρίζουμε αφού το δημοψήφισμα είναι μήνες μακριά και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί. Δεν θα μπορούσαμε όμως με τίποτε και να μηδενίσουμε το ενδεχόμενο μιας τέτοιας εξέλιξης. Τα δημοψηφίσματα άλλωστε τα τελευταία χρόνια ευνόησαν τους εθνικιστές οπουδήποτε στον πλανήτη κι αν διεξήχθησαν.
Υπάρχει όμως και μια άλλη εκδοχή ακόμα πιο ανησυχητική. Η αναβολή. Ο κ. Ζάεφ θα έχει επιτύχει με την συμφωνία μια μείζονα στρατηγική νίκη με άμεσα (προς όφελος της χώρας του), οικονομικά και γεωπολιτικά αποτελέσματα. Γιατί λοιπόν να βιαστεί και διακινδυνεύσει τα πάντα σε ένα δημοψήφισμα; Μπορεί με διάφορες δικαιολογίες να το αναβάλει εφαρμόζοντας εμπράκτως την γνωστή ρήση «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού». Δικαιολογίες πάντα μπορεί να βρει. Το κέρδος θα το έχει εισπράξει και το κόστος της αναβολής θα είναι μικρό έως ελάχιστο. Δεν υπάρχει άλλωστε και κανένας που να είναι έτοιμος να εισβάλει στα Σκόπια για να έχει ανάγκη από την ολοκλήρωση της ένταξης στο ΝΑΤΟ, ούτε κανένας στην Ευρώπη που να βιάζεται να δεχθεί την γειτονική χώρα ως πλήρες μέλος.
Τι σημαίνει αυτό για την τελική λύση του θέματος και την ομαλή συνύπαρξη των δύο λαών δεν θα το εξηγήσω στο παρόν κείμενο. Αρκεί να θυμίσω μόνο τις εικόνες που έβαζαν οι παλιοί μπακάληδες πάνω από το ταμείο τους με θέμα «ο πωλών τοις μετρητοίς και ο πωλών επί πιστώσει».
Ακόμα λοιπόν κι αν δεν γνωρίζουμε το κείμενο της συμφωνίας γνωρίζουμε το δηλητηριώδες χάπι που αυτή περιλαμβάνει. Ο κ. Καμμένος μάλιστα με το θράσος του καρεκλολάγνου που τον διακρίνει έσπευσε να προεξοφλήσει την κατάποση του χαπιού, δηλώνοντας ότι δεν χρειάζεται να ανησυχούμε γιατί η συμφωνία θα απορριφθεί στο σχετικό δημοψήφισμα…
Αν θα προλάβει να το πιεί ο κ. Τσίπρας ή αν το επιφυλάσσει για την επόμενη κυβέρνηση αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
*Ο κ. Θόδωρος Σκυλακάκης είναι Πρόεδρος της Δράσης.
