Του Χαράλαμπου Ξύδη*
Οι έννοιες διαφθορά, διαφάνεια και επιχειρησιακή ακεραιότητα μας απασχολούν, ως κοινωνία των πολιτών, πολύπλευρα και συνεχώς τα τελευταία χρόνια, όχι μόνον κάθε φορά που η κοινή γνώμη έρχεται αντιμέτωπη με ηχηρά σκάνδαλα διεθνώς, αλλά επειδή στις δημιουργικές πρωτοβουλίες και τη συμπεριφορά του ιδιωτικού τομέα έχουν εναποτεθεί, εν πολλοίς, οι ελπίδες για τη σταδιακή ανάκαμψη της χώρας.
Η οικονομική ευημερία και η ανταγωνιστικότητα μιας χώρας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη διαφανή διακυβέρνηση και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Έρευνες που έχουν διενεργηθεί τόσο από τη Διεθνή Διαφάνεια όσο και από άλλους έγκριτους οργανισμούς, σε παγκόσμιο επίπεδο, επιβεβαιώνουν ότι οι χώρες με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες είναι συγχρόνως αυτές με τα χαμηλότερα ποσοστά διαφθοράς. Συνεπώς, η διαφάνεια είναι απαραίτητη προϋπόθεση και μοναδική διέξοδος προς την απολύτως αναγκαία για την χώρα μας οικονομική ανάπτυξη.
Κοινή πεποίθηση όλων είναι ότι ο επιχειρηματικός κόσμος μπορεί και οφείλει να διαδραματίσει ένα σημαντικό ρόλο στη μάχη κατά της διαφθοράς. Ο ρόλος αυτός υπερβαίνει τις δράσεις για την εταιρική κοινωνική ευθύνη που αναπτύσσει κάθε εταιρεία. Συμβάλλει στον περιορισμό της διαφθοράς, θεσπίζοντας εσωτερικές διαδικασίες που διασφαλίζουν ότι οι σχέσεις της εταιρίας με εργαζόμενους, προμηθευτές, πελάτες, μετόχους, πιστωτές, ανταγωνιστές αλλά και με την πολιτεία διέπονται από διαφάνεια.
Υπό το πρίσμα αυτό, και με γνώμονα την ενίσχυση της εταιρικής ακεραιότητας, η Διεθνής Διαφάνεια –Ελλάς ξεκίνησε από τις αρχές του 2017 να λειτουργεί και στη χώρα μας το πρόγραμμα Business Integrity Forum (BIF), το οποίο αποτελεί μια πρωτοβουλία που έχει αναπτύξει παγκοσμίως η Διεθνής Διαφάνεια, ενημερώνοντας, ευαισθητοποιώντας, εκπαιδεύοντας και παρέχοντας εργαλεία στις εταιρείες που ενδιαφέρονται να πρωτοστατήσουν και να ηγηθούν στην προώθηση της διαφάνειας.
Έως σήμερα 17 μεγάλες επιχειρήσεις έχουν ανταποκριθεί και συμμετέχουν ενεργά στο δίκτυο του Business Integrity Forum. Οι εταιρείες–μέλη, οι οποίες διακηρύσσουν ανοιχτά τη δέσμευσή τους να λειτουργούν με διαφάνεια, υιοθετώντας συγκεκριμένες πολιτικές και καλές πρακτικές διακυβέρνησης, ανήκουν πλέον σε μια αναγνωρίσιμη ομάδα, δίνοντας το καλό παράδειγμα και λειτουργώντας ως πρότυπο και μοχλός ανάπτυξης για την εδραίωση του ευ επιχειρείν στη χώρα μας.
Με αυτόν τον τρόπο οι εταιρείες-μέλη εκπέμπουν ένα ηχηρό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, εντός και εκτός οργανισμού, ότι αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο και αδιάκοπη δράση στον αγώνα ενάντια στη δωροδοκία και τη διαφθορά, με απώτερο σκοπό την εδραίωση κουλτούρας διαφάνειας και ακεραιότητας στην επιχειρησιακή πραγματικότητα.
Οι εταιρείες-μέλη του BIF μπορούν να επωφεληθούν από σημαντικά προνόμια, όπως συμμετοχή σε στρογγυλές τράπεζες, τακτικές ενημερώσεις για τις διεθνείς εξελίξεις σε θέματα καταπολέμησης της διαφθοράς, πρόσβαση στις εκδηλώσεις και τα συνέδρια της Διεθνούς Διαφάνειας-Ελλάς, πρόσβαση στα εργαλεία κατά της διαφθοράς που έχει αναπτύξει η Διεθνής Διαφάνεια κ.ά.
Ωστόσο, αξιοσημείωτη είναι η φιλοσοφία με την οποία οι ίδιες οι εταιρείες – μέλη αντιμετωπίζουν το BIF και το γεγονός ότι προχωρούν ένα βήμα περισσότερο. Οραματίζονται το Business Integrity Forum όχι μόνο ως έναν χώρο ανταλλαγής τεχνογνωσίας ως προς την υϊοθέτηση και εφαρμογή καλών πρακτικών, αλλά και έναν χώρο πρωτοπορίας ο οποίος θα επιτρέψει και θα προκρίνει συντονισμένη παρεμβατική δράση, μέσω της οποίας θα εδραιωθούν αρχές όπως η ακεραιότητα και αξίες όπως η διαφάνεια στην επιχειρησιακή κουλτούρα.
Ακρως αισιόδοξο είναι το γεγονός ότι, ολοένα και περισσότερο, οι εταιρείες του ιδιωτικού τομέα αντιλαμβάνονται πλήρως ότι η ακεραιότητα και η ηθική συμπεριφορά είναι εξόχως σημαντικοί παράγοντες που συμβάλουν ουσιαστικά στην βιωσιμότητά τους. Το να λειτουργούν οι μηχανισμοί που κινούν τα νήματα της οικονομίας με διαφάνεια και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς σε όλες τις μορφές της, αποτελεί βασικό και αναπόσπαστο συστατικό για τη βιώσιμη ανάπτυξή τους, επιστρέφοντας σημαντικά οφέλη, ως ανταπόδοση, στο κοινωνικό σύνολο.
Έφτασε λοιπόν η ώρα της ωριμότητας για τις ελληνικές επιχειρήσεις ; Τα μηνύματα είναι θετικά, αλλά υπάρχει μακρύς δρόμος ακόμη για να αποδειχθεί κάτι τέτοιο στην πράξη. Ελπίδα πάντως όλων είναι να κυριαρχήσει το τρίπτυχο: Λειτουργώ με διαφάνεια – Επιδεικνύω συνέπεια στις ηθικές αρχές και αξίες μου – Προσδοκώ βιώσιμη ανάπτυξη.
*O κ. Χαράλαμπος Ξύδης είναι CFE, CRMA, MSc Internal Auditing & Management Business Integrity Forum – Associate.