Του Θανάση Διαμαντόπουλου*
Είναι προφανές και πασίγνωστο πως (και) στη χώρα μας οι διάφοροι διεκδικητές της λαϊκής ψήφου, όταν, όπου και στο βαθμό που υπάρχει σταυρός προτίμησης, προσέρχονται στην εκλογική αρένα με τεράστια μεταξύ τους συγκριτικά πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα.
Χαρακτηριστικά πλεονεκτήματα…
Όταν είσαι κληρονόμος πατρογονικής έδρας, κάτοχος τεράστιας περιουσίας, ενώ η στενότερη και ευρύτερη οικογένειά σου ελέγχει σε μεγάλο βαθμό πολλούς από τους πιο ισχυρούς γνωμοδιαμορφωτικούς μηχανισμούς της χώρας…
Όταν είσαι γνωστός ποδοσφαιριστής ή γενικότερα δημοφιλής αθλητής, έστω και αν συχνά λειτουργείς σαν άνθρωπος των σπηλαίων, βρίσκεσαι σε προ-γλωσσικό ή προ-νοητικό επίπεδο, είσαι ικανός να σκέφτεσαι μόνο με τα πόδια και διανοητικά ανήμπορος να δεις πέρα από τη μύτη σου. (Χωρίς ωστόσο, σε καμία περίπτωση, να εννοώ πως το σύνολο των κατερχομένων στον πολιτικό στίβο αθλητών εντάσσεται σε αυτές τις κατηγορίες: Ειλικρινά πιστεύω, πχ, πως αν ο Παν. Γιαννάκης πολιτευόταν –και τον τιμά πως δεν θέλησε να θέσει την αξιοπιστία και το κύρος του στην υπηρεσία των σημερινών κυβερνοάθλιων- θα εξύψωνε το επίπεδο της δημόσιας ζωής)…
Όταν είσαι τηλεοπτικός δημοσιογράφος –ή, έστω, τακτικά τηλεμφανιζόμενος «δημοσιογράφος»- ακόμη και αν λειτουργείς σαν αρλεκίνος, σαν κομματικός εγκάθετος ή σαν εκείνη τη γνωστή δημοσιογράφο κυρία που μου είπε, όταν την εξήταζα, πως ο Μπίσμαρκ δεν ήταν Γερμανός…
Όταν είσαι ηθοποιός και εμφανίζεσαι σε τηλεοπτικό σίριαλ μεγάλης τηλεθέασης…
Όταν έχεις, για διάφορους λόγους, πιάσει στασίδι σε τηλεοπτικές εκπομπές καραγκιόζηδων, τηλετραμπούκων, τηλεκβιαστών κοκ…
Ο περιορισμός, βέβαια, τέτοιου είδους ανισοτήτων είναι εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατον να επιτευχθεί. Πώς να περιορίσεις τις πολιτικές/εκλογικές συνέπειες του άνισου πλούτου, σε μια μη κολεκτιβιστική κοινωνία, ή της άνισης δημοσιότητας; Να βάλεις ανώτατο όριο ωρών τηλεμφάνισης τη διετία προ των εκλογών; Και αυτός ο περιορισμός θα αφορά μόνο δημοσιογράφους και ηθοποιούς ή και σεισμολόγους, διεθνολόγους, συνταγματολόγους, οικονομολόγους, πολιτολόγους/πολιτειολόγους/πολιτικούς επιστήμονες, επιδημιολόγους κλπ που προσκαλούνται ως ειδικοί ή αυθεντίες;
Υπάρχει, όμως, μια άλλη ανισότητα, που είναι ιδιαίτερα εύκολα εκριζώσιμη. Αναφέρομαι στην αλφαβητική καταγραφή των υποψηφίων, η οποία παρέχει τεράστια πλεονεκτήματα στον πρώτο και –σε μικρότερο βαθμό- στον τελευταίο του ψηφοδελτίου (πχ Αγγελόπουλος-Φλέσσα). Επιπρόσθετα αυτή η ρύθμιση επιτρέπει σε πολιτικούς αρχηγούς και λοιπούς προύχοντες να «κάνουν παιχνίδι» και να ποδηγετούν τη λαϊκή ψήφο. Επί σειρά ετών, για παράδειγμα, στη γενέτειρα των Καραμανλήδων και εκλογικό φέουδο του Αχιλλέα Καραμανλή, στις Σέρρες, δεν υπήρχε στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ κάποιος με επίθετο που να αρχίζει από Α έως Ι. Ενώ και τώρα ο Μιχαλολιάκος φρόντιζε να είναι επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου της ΧΑ οι επιθυμητοί στον ίδιο. Και θα το κατόρθωνε ακόμη και αν ο ένας τους ονομαζόταν Ψαλιδόπουλος και ο άλλος Ωραιόπουλος…
Εν προκειμένω, λοιπόν, θα μπορούσε από το Υπουργείο Εσωτερικών να γίνεται, προ κάθε εκλογικής αναμέτρησης, κλήρωση δύο ψηφίων και αν πχ έβγαινε το Κ και το Ω πρώτα να έμπαιναν στα ψηφοδέλτια όλων των κομμάτων οι Κωστόπουλοι, μετά οι Λιανοί, μετά οι Μαρίνοι, οι Νέστορες κοκ, τελευταίοι δε οι Ιατρού και οι Κυπαρίσηδες… Έτσι τουλάχιστον δεν θα απολάμβαναν πάντα οι ίδιοι του αλφαβητικού πλεονεκτήματος…
* Ο κ. Θανάσης Διαμαντόπουλος είναι Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης του Παντείου Πανεπιστημίου.
