Έπειτα από τα όσα πέρασαν οι νησιώτες μας επί 5 ολόκληρα χρόνια με την διαχείριση του προσφυγικού, θα μπορούσε κανείς να βρει δικαιολογημένη την αντίδρασή τους. Δεν θέλουν το πρόβλημα στην αυλή τους. Είναι εύκολο να τους πει κανείς λαϊκιστές και ακραίους. Όπως και να επισημάνει το αυτονόητο, ότι κάποιοι κέρδισαν πολλά χρήματα από τα ανοικτά κέντρα. Πάμε, όμως, να δούμε τα πράγματα από την αρχή.
Τον Ιανουάριο του 2015 η χώρα βρέθηκε μπροστά σε μία πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση. Οι εισροές προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, δημιουργώντας συνθήκες έκτακτης ανάγκης σε όλη την χώρα. Η τότε κυβέρνηση διαχειρίστηκε την κρίση με πρωτοφανή επιπολαιότητα, χρησιμοποιώντας της ως ένα ακόμη διαπραγματευτικό χαρτί με την Ευρώπη. Το αποτέλεσμα ήταν να κλείσουν τα σύνορα με τις γειτονικές χώρες και η Ελλάδα να κληρονομήσει χιλιάδες παράτυπους μετανάστες και πρόσφυγες που στην κυριολεξία “ξέμειναν” στην χώρα. Η ελληνική κυβέρνηση πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένη. Και σαν να μην έφτανε αυτό, υπέγραψε και μία συμφωνία με την οποία η Ελλάδα χάνει το δικαίωμα της επαναπροώθησης στην Τουρκία των παράτυπων μεταναστών που θα έχει στο μεταξύ προωθήσει στο εσωτερικό της χώρας! Με άλλα λόγια, όχι μόνο δεν αλλάξαμε την ... Ευρώπη, στέλνοντάς της χιλιάδες τζιχαντιστές στις πόλεις της, όπως δημόσια είχαν απειλήσει υπουργοί της τότε κυβέρνησης, αλλά στην φάση της άτακτης υποχώρησης πυροβολήσαμε και τα πόδια μας, αποδεχόμενοι ότι η αποσυμφόρηση των νησιών ισοδυναμούσε με την υιοθέτηση των μεταναστών!
Η κατάσταση στα πέντε χρόνια που μεσολάβησαν από την κρίση του 2015 ήταν δύσκολα για τα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Αλλά για έναν περίεργο λόγο η ζωή κυλούσε με μία σχετική κανονικότητα. Ας το πούμε έτσι. Τα ανοικτά κέντρα είχαν ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι που έμεναν σε αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης να καταναλώνουν τα επιδόματά τους στα νησιά. Επίσης, οι τοπικοί εργολάβοι είχαν αναλάβει όλες τις εργασίες. Το οικονομικό σκέλος της υπόθεσης είναι μία αρκετά σοβαρή υπόθεση που δεν πρέπει κανείς να την ξεπερνάει με ευκολία. Να θυμηθούμε τι αντιδράσεις προκαλεί η εξαγγελία κατάργησης πανεπιστημιακών σχολών σε επαρχιακές πόλεις. Ή ακόμη και η απομάκρυνση στρατοπέδων, τα οποία δεν έχουν λόγο να βρίσκονται στο εσωτερικό της χώρας και χρειάζεται να μετ εγκατασταθούν στα σύνορα. Έχουμε κι εδώ κάτι ανάλογο; Θα ήταν άδικο να υιοθετήσει κανείς μία τέτοια θέση. Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν μπορούμε να μην παρατηρήσουμε ότι η έξαρση των διαμαρτυριών σημειώθηκε όταν η κυβέρνηση εξήγγειλε τα κλειστά κέντρα και τον έλεγχο των ΜΚΟ.
Ποιες άλλες επιλογές είχε η κυβέρνηση; Όσοι αντιδρούν θα πρέπει να απαντήσουν. Να κλείσουμε λέει τα σύνορά μας. Όποιος έχει γι αυτό μία σοβαρή λύση, ας την προτείνει. Οι βάρκες που έρχονται από την Τουρκία δεν θα σταματήσουν με θαλάσσια ... τείχη. Μπορούν μόνο να γυρίσουν με την βία στην Τουρκία. Είναι δυνατόν να υιοθετήσουμε μία τέτοια πρόταση; Πέρα από το ανθρωπιστικό στοιχείο, καλό είναι να σκεφτεί κανείς ότι η χώρα έχει υπογράψει διεθνείς συνθήκες, η παραβίαση των οποίων ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τα εθνικά μας θέματα.
Η προφανής λύση είναι αυτή που πάει να εφαρμοστεί. Και για να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς, άργησε και πολύ μάλιστα. Κλειστά κέντρα, γρήγορη εξέταση των αιτήσεων για άσυλο και επιστροφή στην Τουρκία εκείνων που δεν το δικαιούνται. Άλλος σοβαρός τρόπος δεν υπάρχει. Και πέραν της αντίδρασης, η οποία πολλές φορές μπορεί να είναι και δικαιολογημένη, ας γίνουν προτάσεις. Με τα δεδομένα όμως που έχουμε. Όχι με εκείνα που θα θέλαμε να υπάρχουν.
Την μεγαλύτερη ευθύνη για την σημερινή ακραία κατάσταση στα νησιά την έχουν οι τοπικοί άρχοντες. Η υιοθέτηση ακραίων λαϊκιστικών θέσεων δεν βοηθούν. Οι δηλώσεις για ... διακοπή των σχέσεων τους με την κεντρική εξουσία είναι γελοίες. Και η χρήση της κρατικής περιουσίας για οδοφράγματα στα λιμάνια είναι ποινικά κολάσιμη. Αρέσει ή δεν αρέσει, το κράτος έχει την ευθύνη της τήρησης της τάξης. Ναι, το προσφυγικό είναι μεγάλο πρόβλημα. Όπως ήταν και χτες. Ναι, η Μόρια πρέπει να κλείσει. Ναι, πρέπει να υπάρξουν κλειστά κέντρα φιλοξενίας. Ναι, πρέπει το κράτος να κάνει την δουλειά του γρήγορα και να στείλει πίσω στην Τουρκία όσους πρέπει να στείλει. Κι όχι, δεν έχουν το δικαίωμα κάποιοι να υποκαταστήσουν το κράτος, ακόμη κι αν έχουν όλα τα δίκια με το μέρος τους.
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
