Του Γιάννη Παντελάκη
Η Κουντουρά κέρδισε χρόνο δημοσιότητας λέγοντας κάτι που αγγίζει τα όρια του χυδαίου. Πως αποτελεί επιτυχία της κυβέρνησης ότι οι άνθρωποι δεν τρώνε από τα σκουπίδια όπως συνέβαινε το 2014. Κάτι αντίστοιχο, είχε πει και ο Φλαμπουράρης. Το ενδιαφέρον δεν βρίσκεται τόσο στο γεγονός ότι η πραγματικότητα τους διαψεύδει, άνθρωποι τρώνε από τα σκουπίδια, η φτώχεια έχει διευρυνθεί. Αλλά, ότι οι δηλώσεις τους κινούνται εκτός ενός στοιχειώδους κώδικα αλήθειας και πολιτικής ηθικής. Κινούνται πέρα από αυτόν, είναι ικανοί να πουν οτιδήποτε, ακόμα και το πιο ακραίο και αυτό έχει καθιερωθεί σαν μια κανονικότητα. Για την οποία ωστόσο, δεν ευθύνονται οι ίδιοι.
Το πρόβλημα ξεκινάει από πιο ψηλά, από τον Τσίπρα. Και έχει δυο πτυχές. Η πρώτη αφορά στον ίδιο και τον τρόπο με τον οποίο ένας πρωθυπουργός λέει με περίσσια άνεση και χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό οτιδήποτε, ακόμα και αν αυτό τον αυτοακυρώνει. Τον ίδιο και το κόμμα του. Το πρόσφατο ταξίδι του στις ΗΠΑ αποτελεί την πιο χαρακτηριστική περίπτωση. Είπε ότι έχει κοινές αξίες με τον Τράμπ ή ότι ο τελευταίος ο,τι κάνει, το κάνει για καλό. Δεν υπήρχε κανένας απολύτως λόγος για τέτοιες αναφορές, κι όμως τις έκανε. Και αυτό συνέβη, όχι μόνο επειδή η συγκρότησή του, δεν του επιτρέπει να χειριστεί με διπλωματικό τρόπο μια τέτοια συνάντηση με αποτέλεσμα να κάνει ακραίες δηλώσεις, ακραίες όχι μόνο για έναν «αριστερό» πρωθυπουργό, αλλά για οποιονδήποτε πρωθυπουργό.
Αλλά και επειδή γνωρίζει ότι υπάρχει ένα ακροατήριο (αρκετά μεγάλο αριθμητικά), που θα αποδεχτεί αυτή τη νέα πραγματικότητα που δημιουργεί ο πρωθυπουργός και η οποία διαμορφώνεται μ'' ένα εντελώς διαφορετικό και αντιφατικό τρόπο κάθε φορά. Το ακροατήριο αυτό, τον ακολουθεί και δεν ενδιαφέρεται για ένα αξιακό κώδικα τον οποίο δεν πρέπει κάποιος να αγνοεί και ο οποίος έχει όρια τα οποία δεν πρέπει να κάποιος να υπερβαίνει. Θα στηρίξει οποιαδήποτε επιλογή του ανθρώπου στον οποίο έχει επενδύσει πολιτικά, ακόμα και αν εκφράζει πρωτοφανείς απόψεις ή ασκεί ακραίες συντηρητικές επιλογές. Ενδεχομένως να ενοχλείται για λίγο, αλλά αυτό το κρατάει ως μια εσωτερική του υπόθεση, δεν δημοσιοποιεί την δυσαρέσκειά του. Ένα μεγάλο μέρος από το ακροατήριο του Τσίπρα και γενικότερα του ΣΥΡΙΖΑ, είναι εύπλαστο και προσαρμόσιμο. Έτσι ερμηνεύεται και η αντοχή του ΣΥΡΙΖΑ όπως καταγράφεται στις μετρήσεις.
Η δεύτερη πτυχή μιας φαινομενικά παράλογης συμπεριφοράς αλλά η οποία είναι απόλυτα ενταγμένη στην καθημερινή πολιτική ατζέντα, είναι αυτή που συνδέεται με τους ανθρώπους που έχει επιλέξει ο Τσίπρας να χειρίζονται τις τύχες μας. Πρόκειται για μια κατάσταση κατ'' εικόνα και ομοίωση. Η Κουντουρά, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η πολιτική της αναφορά, είναι ένα κόμμα συνοθύλευμα ακροδεξιών, «ψεκασμένων» και μερικών προερχόμενων από διαφορετικά πεδία, ένα κόμμα χωρίς τα ελάχιστα κοινά πολιτικά χαρακτηριστικά πέρα από τον έντονο λαϊκισμό που τους ενώνει. Χωράει την Κουντουρα, τον Ζουράρη, τον Σγουρίδη και τον Καμμένο. Ο πρωθυπουργός, αναθέτει ίσως τον κρισιμότερο – ιδιαίτερα σε εποχή βαθιάς κρίσης – τομέα της χώρας, αυτόν του τουρισμού, σε ένα άτομο με ελλειμματικές πολιτικές αναφορές αλλά και σχετικές επαγγελματικές ικανότητες. Πρώην επιτυχημένο μοντέλο, πρώην αθλήτρια και πρώην διευθύντρια περιοδικών μόδας. Εδώ καταργείται η κανονικότητα που θα ήθελε έναν άνθρωπο σχετικό με το αντικείμενο και ένα σχετικό πολιτικό βάρος για να το διαχειριστεί.
Τα κριτήρια επιλογής των υπουργών που έχει ο Τσίπρας, δεν είναι εναλλακτικά από εκείνα που χρησιμοποιούσαν προηγούμενοι πρωθυπουργοί. Με κάποια περισσότερα αξιολογικά χαρακτηριστικά δηλαδή. Είναι τυχαία κριτήρια, αποτέλεσμα συγκυριών κάθε εποχής και βασικό τους στοιχείο είναι η εξυπηρέτηση προσώπων και καταστάσεων, τίποτα περισσότερο. Πριν λίγο καιρό, είχε αναθέσει στον Χαϊκάλη, να διαχειριστεί το πιο σημαντικό πρόβλημα της χώρας, το ασφαλιστικό. Τα ανάλογα παραδείγματα, πολλά.
Ο πρωθυπουργός, επειδή έχει καθιερώσει το παράδοξο ως κανονικό, έχει δημιουργήσει μια νέα πολιτική «σχολή» η οποία στο παρελθόν αποτελούσε μειοψηφική έκφραση, τώρα είναι κάτι που αποτελεί κανόνα. Αλλάζει θέσεις και απόψεις με εντυπωσιακά γρήγορο τρόπο και – όταν του το επισημαίνουν – δεν έχει κανένα πρόβλημα να διαψεύδει τις προηγούμενες θέσεις του. Την ίδια τακτική ακολουθεί και στις τοποθετήσεις υπουργών. Δεν έχει σημασία το αξιολογικό φορτίο κάποιου, έχει σημασία η κατά καιρούς διάθεση του Τσίπρα ν'' αλλάζει, διαθέσεις και σημεία πολιτικής αναφοράς. Η Κουντουρά τόση είναι, αυτά θα πει. Πως διαφορετικά μια υπουργός με το συγκεκριμένο πολιτικό (;) φορτίο, θα μπορούσε άραγε να υπερασπισθεί την κυβερνητική πολιτική; Μ'' ένα επιχείρημα στα όρια του χυδαιολογήματος, όπως αυτό. Ο Τσίπρας, την τοποθέτησε εκεί.
