Δεν βιώνουμε μια κρίση, ζούμε μια καταστροφή!

Δεν βιώνουμε μια κρίση, ζούμε μια καταστροφή!

Του Παναγιώτη Περγαντά*

Το 1974 ο Ελληνισμός έζησε την τελευταία καταστροφή της ιστορίας του, με την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο. Την ίδια περίοδο ο Γάλλος μαθηματικός Rene Thom παρουσίαζε την Θεωρεία των Καταστροφών, μια μαθηματική θεωρεία σύμφωνα με την οποία οι απότομες και αναπάντεχες μεταβολές της συμπεριφοράς ενός συστήματος, οφείλονται σε ενδογενείς κυρίως παράγοντες. Σύμφωνα με τον Rene Tom οι εξωγενείς παράγοντες, όπως οι πόλεμοι ή οι πολιτικές αποφάσεις, μπορούν απλώς να επιτείνουν την ενδογενή αιτία που δημιουργεί την καταστροφή. Έκτοτε η θεωρεία των καταστροφών έχει εφαρμοστεί σε πολλές επιστήμες όπως στην Βιολογία, στην Κοινωνιολογία και στην Οικονομία για να ερμηνεύσει απότομες μεταβολές πολύπλοκων και απρόβλεπτων συστημάτων.

Στην περίπτωση της καταστροφής της Κύπρου, το 1974, ο ενδογενής παράγοντας ήταν ο δικοινοτικός χαρακτήρας του Κυπριακού κράτους, που οδήγησε στις δικοινοτικές ταραχές του 1963 και στην αδυναμία επί δέκα και πλέον έτη να βρεθεί μία λύση. Το πραξικόπημα ανατροπής του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από τη χούντα του Ιωαννίδη το 1974, ήταν απλώς ο εξωγενής παράγοντας, η αφορμή, που οδήγησε στην καταστροφή.

Τα τελευταία δέκα έτη η Ελλάδα βιώνει μία από τις μεγαλύτερες μειώσεις του κατά κεφαλήν εισοδήματος που έχουν παρατηρηθεί παγκοσμίως εν καιρώ ειρήνης. Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας η μείωση αυτή μεταξύ 2008 και 2016 υπερβαίνει το 26%. Οι Έλληνες αγνοήσαμε το Θουκυδίδη που μας προειδοποιούσε στην Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου πως, έπειτα από μια μακρά περίοδο συνεχούς ευημερίας ενός λαού, οι πολίτες γίνονται ματαιόδοξοι και αλαζόνες. Ένα μεγάλο κομμάτι των Ελλήνων υιοθέτησε πλήρως τον ανεξέλεγκτο δικαιωματισμό ο οποίος κυριάρχησε παντού, και διάβρωσε δομές και θεσμούς.

Οι Έλληνες το 2015 αγνοήσαμε κάθε φωνή λογικής και αναδείξαμε στην εξουσία τη χειρότερη μεταπολιτευτική κυβέρνηση. Η Ελλάδα σήμερα κυβερνάται από μια κυβέρνηση που δεν χαίρει καμίας εμπιστοσύνης. Μιας ετερόκλητης κυβέρνησης με δίψα για την εξουσία. Μιας κυβέρνησης που στηρίζεται στο λαϊκισμό και επενδύει στην φτωχοποίηση του λαού γιατί γνωρίζει πως η εξάρτηση, είναι θεμελιώδης πηγή κοινωνικής επιρροής. Μιας κυβέρνησης που αντιλαμβάνεται περισσότερο τον Νασραντίν Χότζα παρά το Θουκυδίδη. Μιας κυβέρνησης που πήρε την εξουσία με «δόλιο» τρόπο, λέγοντας ψέματα. Μιας κυβέρνησης που προσπαθεί να διχάσει το λαό επενδύοντας στη μισαλλοδοξία και στη φτωχοποίηση.

Η φτωχοποίηση που πλήττει την ελληνική κοινωνία, εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες και οδηγεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού στον κοινωνικό αποκλεισμό. Σιγά σιγά διαμορφώνονται οι συνθήκες για την πολλαπλή διαίρεση της Ελληνικής κοινωνίας, μία κοινωνική διαίρεση που διαβρώνει σιγά σιγά την εθνική ενότητα και ομοψυχία και που αναδεικνύεται στον πιο σημαντικό ενδογενή παράγοντα της επόμενης απότομης και αναπάντεχης μεταβολής που θα γνωρίσει η χώρα. Μιας μεταβολής που θα οδηγήσει σε άλλη μια καταστροφή. Δυστυχώς η κυβέρνηση αδυνατεί να αντιληφθεί την κρισιμότητα των καταστάσεων που καλείται να διαχειριστεί. Αυτό είναι πλέον ξεκάθαρο στο χειρισμό των εθνικών θεμάτων, όπου η επιφανειακή και επιπόλαια προσέγγιση, συνδυάζεται με εθνικοσοσιαλιστικές κορώνες για εσωτερική κατανάλωση, την στιγμή που η Τουρκία κλιμακώνει επικίνδυνα την επιθετικότητα της.

Όλα δείχνουν πως οδηγούμαστε πλέον σε νέες εθνικές περιπέτειες. Οι ομοιότητες της χρονικής συγκυρίας στην οποία βρισκόμαστε, με την περίοδο της χούντας του Ιωαννίδη είναι πολλές. Η παρούσα κυβέρνηση βρίσκεται πλέον σε αποδρομή, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε σε μια μακρά και άτυπη προεκλογική περίοδο. Καθίσταται πλέον επιβεβλημένη ανάγκη, η άμεση ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από μια σοβαρή και υπεύθυνη κυβέρνηση που θα αποτρέψει την επερχόμενη καταστροφή. Σε αυτήν τη συγκυρία είναι ιστορική ευθύνη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, να αναδείξει όλα αυτά που μας ενώνουν ως έθνος και να αποτρέψει τον διχασμό. Σε αυτήν τη συγκυρία είναι ευθύνη όλων μας, να στηρίξουμε αυτήν την προσπάθεια. Είναι στο χέρι μας να αποτρέψουμε μια νέα καταστροφή.

*Ο κ. Παναγιώτης Περγαντάς είναι Βιολόγος, Επιχειρηματίας.