Λένε ότι ο δρόμος για την Κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις. Πρέπει να έχουν δίκιο, αν κρίνουμε από το πώς η εγχώρια «άρχουσα τάξη» εξώθησε τα πράγματα σε μία πολιτική συμφωνία κορυφής, η οποία, όμως, ήταν αρχής εξαρχής καταδικασμένη να αποτύχει. Κι αυτό επειδή ουδέποτε έχει πετύχει στο παρελθόν κάτι που επιχειρήθηκε να εφαρμοστεί με βίαιο τρόπο από πάνω προς τα κάτω…
Κακώς λέγεται ότι υπήρξε ένα πολιτικό deal που στη συνέχεια απέκτησε και οπαδούς στον οικονομικό χώρο. Η αλήθεια, σύμφωνα με τις δικές μας πληροφορίες, είναι τελείως διαφορετική. Εκπρόσωποι της μεγαλοαστικής τάξης πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να επανατοποθετήσουν τις διαχωριστικές γραμμές στην πολιτική σκακιέρα για να αποτρέψουν την πλήρη κατάρρευση των πάντων. Αναζήτησαν, λοιπόν, το 2012 μία νέα δεξιά και μία νέα αριστερά, επιχειρώντας ταυτόχρονα να αλλάξουν και τους συσχετισμούς στο οικονομικό πεδίο…
Ήταν τότε που έκριναν ότι το παλιό ΠΑΣΟΚ και η παλιά Ν.Δ. είχαν «τελειώσει». Ότι θα εφάρμοζαν τα μνημόνια, θα έπαιρναν πάνω τους το πολιτικό κόστος από την πολιτική τους και ότι στη συνέχεια θα μπορούσε να κυριαρχήσει το νέο πολιτικό σκηνικό που θα έστηναν. Ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ από τη μία και οι πρώην συνεργάτες του Κώστα Καραμανλή από την άλλη ήταν μία καλή στόχευση, τουλάχιστον όπως οι ίδιοι την έβλεπαν. Ορισμένοι ταυτίζουν απόλυτα τον Κώστα Καραμανλή με τους συνεργάτες του. Κάνουν λάθος! Ασφαλώς και ήταν ενήμερος. Αλλά όχι και σύμφωνος στο 100%. Πάντα κρατούσε την τελευταία κίνηση για τον εαυτό του!
Το 1981 ο επιχειρηματικός κόσμος πίστεψε ότι το ΠΑΣΟΚ θα κρατικοποιούσε τις περιουσίες τους. Η «διαμάχη» έληξε με την «επέμβαση» των γερόντων, οι οποίοι πρόσφεραν στον Ανδρέα Παπανδρέου το άλλοθι που ζητούσε ο τελευταίος για να αλλάξει την εικόνα που είχε διαμορφωθεί στις μεσαίες και ανώτερες εισοδηματικά τάξεις. Η επόμενη ημέρα ήθελε και τη δική τους… συναίνεση. Ή αλλιώς, η δεξιά θα έπρεπε να χάσει τα φυσικά της ερείσματα.
Το 2012 ο Αλέξης Τσίπρας διάβαζε και ξαναδιάβαζε τα έργα και τις ημέρες του Ανδρέα Παπανδρέου και οι διάδοχοι των γερόντων είχαν τη φαντασίωση ότι μπορούσαν να μοιάσουν στους πατεράδες τους. Έτσι άρχισε να προετοιμάζεται η περίφημη εκείνη επίσκεψη του κ. Τσίπρα –αργότερα– στα γραφεία του ΣΕΒ. Η οποία έγινε δίχως ο επιχειρηματικός κόσμος να θέσει «αιτήματα» και «κόκκινες γραμμές». Και στο σημείο αυτό υπάρχουν οι όποιες ενστάσεις κι όχι στην επίσκεψη αυτή καθαυτή.
Ανάμεσα σε όλα αυτά που συνέβησαν τις περίεργες εκείνες ημέρες, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και ένα ακόμη στοιχείο! Η αίσθηση της αδικίας που είχε δημιουργηθεί σε ένα μεγάλο κομμάτι του επιχειρηματικού κόσμου! Η λογική των «εθνικών πρωταθλητών» είχε κυριαρχήσει τα προηγούμενα χρόνια. Η κρίση, όμως, είχε αλλάξει τους συσχετισμούς. Οι άλλοτε παντοδύναμοι πρωταθλητές, λοιπόν, είδαν μία καλή πιθανότητα να μπορέσουν να επιστρέψουν στο προσκήνιο. Πώς; Λεφτά δεν θα έβαζαν! Δεν είχαν μάθει ποτέ να βάζουν λεφτά σε δουλειές. Είχαν συνηθίσει μόνο να παίρνουν. Ο δρόμος, λοιπόν, ήταν ο ίδιος με εκείνον που είχαν ακολουθήσει στο παρελθόν: Τον έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων! Άλλωστε, δεν αλλάζεις μία πετυχημένη συνταγή. Αυτός ήταν ο τρόπος που στο παρελθόν κέρδιζαν τις επιχειρηματικές μάχες. Αυτό τον τρόπο γνώριζαν, αυτόν θα ακολουθούσαν και πάλι.
Μία μερίδα ολιγαρχών πίστευε ότι στο προηγούμενο χρονικό διάστημα οι ανταγωνιστές τους κέρδισαν σε βάρος τους περισσότερα απ' όσα «δικαιούνταν»! Κυρίως στον χώρο της ενέργειας. Αλλά και στον χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, στο σημείο που συναντούνται τα οικονομικά συμφέροντα με την πολιτική εξουσία. Το βασικότερο, όμως, είναι ότι δεν πίστευαν ότι το τραπεζικό σύστημα θα μπορούσε να αντέξει. Προέβλεπαν την κατάρρευση και πίστεψαν ότι θα επιτελούσαν εθνικό έργο αν ήσαν έτοιμοι για την επόμενη ημέρα. Τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά.
Η βασική ιδέα ήταν απλή: Ενίσχυσαν το αντιμνημονιακό μέτωπο, ενώ την ίδια στιγμή παρατηρούσαν στωικά τις προσπάθειες της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου να παραμείνει η χώρα στη ζώνη του ευρώ. Μία πολιτική win - win. Αν η κυβέρνηση τα κατάφερνε, όλα θα ήταν καλά. Αν αποτύχαινε, θα προετοίμαζαν την επόμενη ημέρα…
Κάποιοι θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι περισσότερο από τη γνωστή πολιτική Μποδοσάκη: Με το γκουβέρνο! Έχουν δίκιο! Οι παλαιότεροι των βιομηχάνων, άλλωστε, είχαν πάντοτε μία τέτοια αντίληψη. Με αυτόν τον τρόπο οι επιχειρήσεις τους επιβίωσαν επί τόσες δεκαετίες. Τον ίδιο δρόμο θα ακολουθούσαν και τώρα. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν η επόμενη κυβέρνηση, θα έπρεπε να τα έχουν καλά με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το deal της ντροπής δεν είναι αυτό που φαντάζονται πολλοί και αφορά τις πολιτικές εξελίξεις. Αλλά η συμπεριφορά μιας μεγαλοαστικής τάξης που δεν έχει πραγματική συνείδηση του ιστορικού της ρόλου και των υποχρεώσεών της. Μία ομάδα φυλάρχων που κινείται με αποκλειστικό γνώμονα τα στενά συμφέροντα της κάθε ομάδας που εκπροσωπεί. Ο επιχειρηματικός κόσμος έχει τεράστιες ευθύνες. Θα μπορούσε να επιβάλλει ένα new deal στις όποιες κυβερνήσεις. Να απαιτήσει να μπουν κανόνες και να επένδυε στη χώρα, αντί να αφήσει τα πράγματα να εξελιχτούν και να βγάλει τα χρήματά του στο εξωτερικό! Όσους κινήθηκαν προς αυτήν την κατεύθυνση τους χαρακτήρισαν «λόμπι της δραχμής». Η τρόικα ζήτησε να κτυπηθούν αυτά τα οργανωμένα συμφέροντα και να δώσουν εξηγήσεις για τις σχέσεις που είχαν αναπτύξει στο παρελθόν με το κράτος. Τελικά, όμως, τα συμφέροντα αυτά αποδείχτηκαν πολύ ισχυρά. Και σήμερα είναι ακόμη περισσότερο…
Αύριο: Ο ατυχής ρόλος των Γερμανών και το σχέδιο για δραχμή και Οικουμενική!
Θανάσης Μαυρίδης