Η ικανότητα της Ελλάδας να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την πανδημία, να επαναφέρει την οικονομία σε ανάπτυξη συνεχίζοντας τις μεταρρυθμίσεις και να αξιοποιήσει στο έπακρο τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης είναι οι τρεις καταλύτες που θα οδηγήσουν στην περαιτέρω αναβάθμιση της ελληνικής οικονομία, δηλώνει στο Liberal.gr η Σπυριδούλα Τζήμα, Assistant Vice President, Global Sovereign Ratings, της DBRS Morningstar.
Εκτιμά παράλληλα, ότι ο ελληνικός τουρισμός τόσο σε αφίξεις όσο και σε έσοδα δεν πρόκειται να επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα το 2021 που συνεπάγεται ότι η ελληνική οικονομίας χάνει ένα σημαντικό «όπλο» της.
Η αναλύτρια του ενός εκ των τεσσάρων μεγάλων οίκων αξιολόγησης επισημαίνει πως βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης πρέπει να είναι η διαχείρισης της πανδημικής κρίσης, είτε αφορά τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού είτε τα μέτρα στήριξης της οικονομίας.
Αυτό που χρειάζεται τώρα η Ελλάδα είναι ένα συνολικό πλάνο μεταρρυθμίσεων και αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για να αλλάξει επίπεδο και να ενισχύσει σημαντικά τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές της πολιτικές.
Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Μαριόλη
- Κυρία Τζήμα, πόσο ξεκαθαρίζει ο οικονομικός ορίζοντας μετά τα θετικά νέα για τα εμβόλια;
Οι πρόσφατες ειδήσεις σχετικά με την ανάπτυξη σε χρόνο-ρεκόρ εμβολίων που δυνητικά παρέχουν υψηλή προστασία έναντι του covid-19 είναι ενθαρρυντικά για την παγκόσμια υγεία και κατ’ επέκταση για τις οικονομίες. Τα νέα αυτά θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση τόσο στην καταναλωτική όσο και στην επιχειρηματική εμπιστοσύνη, οδηγώντας έτσι σε αυξημένη καταναλωτική δαπάνη και επιχειρηματική δραστηριότητα. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουν να υφίστανται πολλές αβεβαιότητες σχετικά με την παραγωγή και διανομή των εμβολίων. Δεδομένης της υψηλής αβεβαιότητας εκτιμούμε ότι ο ρυθμός ανάκαμψης θα εξαρτηθεί και από την ικανότητα των χωρών να ελέγξουν τις εξάρσεις του ιού καθώς και από την αποτελεσματικότητα των μέτρων που εφαρμόζονται για να περιοριστεί η ζημιά στις οικονομίες.
- Η Ελλάδα είναι από τις χώρες των οποίων η οικονομίας έχει πληγεί περισσότερο από την πανδημία εξαιτίας του γεγονός ότι εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό από τον τουρισμό. Θα είναι η ελληνική οικονομία και από τις πιο ωφελημένες όταν κυκλοφορήσει το εμβόλιο;
Η παραγωγή και διανομή των εμβολίων θα συμβάλλει στην ανάκαμψη των τουριστικών υπηρεσιών, οι οποίες έχουν πληγεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο από την πανδημία. Εντούτοις, δεν αναμένουμε οι τουριστικές αφίξεις και τα τουριστικά έσοδα στην Ελλάδα να επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα το 2021. Ως εκ τούτου και με δεδομένες τις ασθενείς επιδόσεις του κλάδου αυτό το χρόνο, πιστεύουμε ότι ακόμα και μία μερική ανάκαμψη των ταξιδιωτικών και τουριστικών υπηρεσιών θα μπορούσε να προσφέρει στήριξη στην ανάπτυξη του 2021. Η ανάκαμψη της Ελλάδας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ικανότητά της να αποτρέψει νέα κύματα του ιού, ενώ παράλληλα θα εξαρτηθεί και από την αποτελεσματικότητα των μέτρων που εφαρμόζονται για τη στήριξη των νοικοκυριών και των φερέγγυων επιχειρήσεων και από την έγκαιρη αξιοποίηση των οικονομικών πόρων του ευρωπαϊκού σχεδίου Next Generation EU.
- Στα τέλη Οκτωβρίου η DBRS Morningstar επιβεβαίωσε τόσο την αξιολόγηση όσο και το outlook για την Ελλάδα. Με δεδομένη τη βαθύτερη ύφεση εξαιτίας των νέων περιορισμών αλλά και την καλύτερη ορατότητα που προσφέρουν τα ευχάριστα νέα για τα εμβόλια, ποιοι είναι οι παράγοντες που θα καθορίσουν την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας το 2021;
Η ικανότητα της Ελλάδας να διαχειριστεί αποτελεσματικά την κρίση του covid-19 και να επαναφέρει την οικονομίας σε βιώσιμη ανάπτυξη, συνεχίζοντας παράλληλα τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, είναι οι βασικοί παράγοντες που θα καθορίσουν την πιστοληπτική της αξιολόγηση από το 2021 και μετά. Η έγκαιρη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων θα μπορούσε επίσης να προσφέρει στήριξη στην ανάκαμψη και να ενισχύσει το ρυθμό ανάπτυξης. Παρ’ όλα αυτά, οι κίνδυνοι συνεχίζουν να υφίστανται και σχετίζονται με τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας που θα μπορούσαν αφενός να οδηγήσουν στην ανάγκη εφαρμογής περισσότερων δημοσιονομικών μέτρων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων και αφετέρου να προκαλέσουν διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομίας που θα οδηγήσουν σε υψηλότερη ανεργία και ασθενή ανάπτυξη.
- Λαμβάνοντας υπόψη τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια που απολαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση (χθες το 10ετές υποχώρησε στο 0,66% και το spread στις 107,7 μονάδες) αλλά και την ανάγκη να αντλήσει χρήματα από τις αγορές για να χρηματοδοτήσει τα μέτρα στήριξης της οικονομίας, εκτιμάτε ότι το ελληνικό χρέος θα παραμένει βιώσιμο και μετά την πανδημία;
Το χρέος της Ελλάδας ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένει το υψηλότερο στην Ευρωζώνη αλλά ελαφρυντικοί παράγοντες όπως η ευνοϊκή δομή του και η πολύ μεγάλη διάρκεια ωρίμανσης συνεχίζουν να υφίστανται. Επιπλέον, η Ελλάδα ωφελείται στην τρέχουσα συγκυρία από την συμμετοχή της στο πρόγραμμα PEPP (QE Πανδημίας) της ΕΚΤ, γεγονός που συμβάλλει στη διαμόρφωση πιο ευνοϊκών χρηματοδοτικών συνθηκών, όπως φάνηκε στις πρόσφατες εκδόσεις ομολόγων σε ιστορικά χαμηλές αποδόσεις, ενώ διασφαλίζει ότι το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους παραμένει χαμηλό. Επίσης, το μεγάλο «μαξιλάρι» ρευστότητας του ελληνικού δημοσίου στηρίζει τις προσπάθειες της Ελλάδας να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των αγορών.
- Ποιος πιστεύετε ότι θα είναι ο αντίκτυπος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και στην ανάπτυξη του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια;
Η Ελλάδα θα είναι από τους μεγάλους ωφελημένους του Ταμείου Ανάκαμψης, με δάνεια και επιχορηγήσεις που αντιστοιχούν στο 17% του ΑΕΠ του 2019. Ένα συνολικό πλάνο που βελτιώνει την ικανότητα της Ελλάδας να απορροφήσει τους πόρους, περιορίζοντας τη γραφειοκρατία και διατηρώντας παράλληλα το μεταρρυθμιστικό μομέντουμ και αναβιώνοντας επενδύσεις, θα βοηθήσει την Ελλάδα να ενισχύσει την παραγωγικότητά της και να βελτιώσει τις αναπτυξιακές της προοπτικές σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες μειώνουν τα γραφειοκρατικά εμπόδια και απλοποιούν διαδικασίες, θα λειτουργήσει ενισχυτικά ως προς τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και την αντιμετώπιση μακροχρόνιων αδυναμιών της ελληνικής οικονομίας.
