Δραματικές εικόνες με πάνω από 3.000 κρούσματα ημερησίως ως το τέλος της χρονιάς, και εκθετική αύξηση των περιστατικών από τον Ιανουάριο και μετά, με πλήρη αδυναμία ελέγχου της κατάστασης, διαφαίνεται στον ορίζοντα με την δυναμική που δείχνει πλέον ο ιός στη χώρα μας.
Το σύστημα υγείας δεν θα αντέξει όταν τα κρούσματα φτάσουν τις 2.000, οπότε ήδη από τα 1.500 κρούσματα και μετά θα πρέπει να αποφασιστεί ένα γενικό lockdown, προκειμένου η κατάσταση να μπορεί να καμφθεί.
Η κίνηση θα πρέπει να γίνει έγκαιρα, γιατί τώρα πια τα μίνι επαναλαμβανόμενα lockdown δεν θα έχουν αποτέλεσμα.
Τα παραπάνω επισημαίνει στο liberal.gr ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης, που στο πλαίσιο του προγράμματος Hera, η ομάδα του έχει αναπτύξει μοντέλο πρόβλεψης της πορείας της πανδημίας για τη χώρα μας, καθώς επίσης και σε άλλες τρεις ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ.
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
- Kε Σαρηγιάννη, πώς βλέπετε αυτή την γρήγορη άνοδο των κρουσμάτων σε πάνω από 1200 σε μια μέρα;
Δυστυχώς το νούμερο αυτό δεν είναι εντυπωσιακό. Το εντυπωσιακό είναι ότι ήρθε τέσσερις μέρες νωρίτερα από τις προβλέψεις του μοντέλου μας.
- Ο χρόνος αλλάζει τα δεδομένα στο μοντέλο σας;
Αυτό είναι που διερευνούμε αυτή τη στιγμή. Να δούμε αν αλλάζει η δυναμική. Δηλαδή αν επηρέασαν τα συμπεριφορικά μοντέλα που συμπεριλαμβάνουμε σε αυτό. Κυρίως όμως έχει να κάνει με την εφαρμογή των προηγούμενων μέτρων και θέλουμε να δούμε και την επιρροή των μέτρων, των τωρινών. Υπάρχει εφαρμογή, αλλά όχι κοντά στο 100%. Είναι μεν εφικτό να φτάσουμε στα 350-450 κρούσματα καθημερινά, αλλά αν η εφαρμογή είναι στο 75% ή στο 50%, τότε τα πράγματα αλλάζουν.
- Μέχρι πού βλέπετε να φτάνει ο ημερήσιος αριθμός κρουσμάτων και πότε; Όπως εφαρμόζονται τώρα;
Ακόμη δεν έχουμε ποσοτικά στοιχεία για την εφαρμογή της μάσκας παντού όπως εφαρμόζεται τώρα, αν υποθέσουμε ότι εφαρμόζονται 75% μέχρι το Νοέμβριο στα 550, αλλά αύξηση στα μέσα Δεκέμβριο να φτάσει στα 700- 800, και από τα Χριστούγεννα και μετά στα 1250 και στη συνέχεια να πάει σε εκθετική αύξηση.
- Η εκθετική αύξηση αφορά 2500-3000 κρούσματα ή και παραπάνω;
Παραπάνω από 3.000. Βγαίνουν έξω από τους άξονες των διαγραμμάτων!
Όμως για να επιστρέψουμε στο επίπεδο εφαρμογής των μέτρων, αν η μάσκα παντού εφαρμόζεται μόνο κατά 50%, τότε, στο τέλος του χρόνου θα φτάσουμε τις 3.000.
Και όταν φτάσει τις 3000 μετά είναι δύσκολα τα πράγματα, γιατί οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές και ο χειμώνας δεν διευκολύνει.
Ήδη όμως από τις 2.000 καθημερινά, δεν μπορεί κανείς να επιτρέψει να συνεχίσουν, γιατί δεν είναι καλοκαίρι, η μεταδοτικότητα αυξάνεται όπως επίσης και ο συγχρωτισμός από την παραμονή μας σε κλειστούς χώρους.
- Με τα νέα μέτρα της απαγόρευσης κυκλοφορίας, και την μάσκα παντού αν εφαρμοστούν καθολικά, τι αποτέλεσμα μπορούμε να έχουμε;
Με την σωστή εφαρμογή τους, πάνω από 90%, ακόμη και τώρα μας δίνει τη δυνατότητα να κατέβουμε στα 350-450 μέσα στο Νοέμβριο και να μείνουμε εκεί μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου. Όμως πρέπει τη μάσκα να τη φοράμε σωστά. Σήμερα στο κέντρο της Αθήνας, το ένα τρίτο των μεταναστών φορούσε μάσκα και όχι σωστά. Με τη μύτη έξω κλπ. Αντίστοιχα και οι ηλικιωμένοι τη φορούσαν με τη μύτη έξω. Αυτό δεν συνιστά εφαρμογή των μέτρων...
- Πόσος είναι ο δείκτης μεταδοτικότητας αυτή τη στιγμή και πού βλέπετε να φτάνει;
Ο δείκτης Rs που αφορά τον πραγματικό ρυθμό αναπαραγωγής, σήμερα είναι στο 1,34. Και συνάδει με τα νούμερα. Μέχρι τις 20 Νοεμβρίου αν δεν το έχουμε δαμάσει προβλέπουμε να φτάνει το 1,5 περίπου και στο τέλος του έτους να φτάνει το 1,65. Όμως δεν πρέπει να φτάσουμε εκεί τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα, θα έχει αρχίσει η εκθετική αύξηση των κρουσμάτων και η επιδημία δεν θα σταματά... Όταν τα κρούσματα ξεπεράσουν τις 2.000 δεν μπορεί η κατάσταση να ελεγχθεί...
Η ομάδα μας, ξεκινά να τρέχει τώρα σενάρια γενικού lockdown, μετά την πρόταση που είχαμε κάνει για μίνι επαναλαμβανόμενα lockdown. Τα τελευταία έχουν αποτέλεσμα, όμως όπως καταλαβαίνετε, το κάθε μέτρο έχει την αξία του, στο χρόνο. Τώρα με τη μεγαλύτερη διασπορά η απόδοση θα είναι πολύ μικρότερη. Αλλά αυτό, είναι φιλοσοφία διαχείρισης. Είναι προτιμότερο τα μέτρα να είναι πιο σκληρά, προληπτικά. Τα είχαμε προτείνει.
Αν υποχρεωτικά εφαρμόζεται στο 90% η μάσκα και φτάσει το 70% η τηλε-εργασία, τότε αρχίζεις αν πλησιάζεις το lockdown. Γιατί μειώνεται ταυτόχρονα και η κίνηση στα μέσα μεταφοράς, μειώνεται η ρύπανση - άλλος ένας παράγοντας βοηθητικός - κλπ. Έπρεπε όμως όλα αυτά να γίνουν πολύ πιο γρήγορα.
- Τώρα τι μένει άλλο να κάνουμε;
Να μειώσουμε τη μετάδοση στα λεωφορεία, απολύμανση του αέρα με συσκευές απολύμανσης, αύξηση του στόλου, το ίδιο στα γηροκομεία σχολεία, να αυξηθεί στο μέγιστο βαθμό των μαθημάτων στα ΑΕΙ διαδικτυακά.
Ειδικά για τα ΑΕΙ είναι το ίδιο λάθος του περιορισμού των μεταπτυχιακών φοιτητών. Και είναι ώρα να αλλάξει. Εμείς για να κάνουμε μάθημα και να τηρούμε τις αποστάσεις, μπορούμε να δεχθούμε μόνο 40 μαθητές. Στα εργαστήρια όμως, τα παιδιά βλέπουν μόνο το πείραμα. Για να τηρούνται οι αποστάσεις. Δεν μπορούν να πλησιάσουν. Γιατί δεν μπορούμε να δείξουμε το πείραμα σε ένα βίντεο και να συνεχίσει η ανάλυση διαδικτυακά; Ήδη τα παιδιά που παρακολούθησαν εξ΄ αποστάσεως, στις εξετάσεις πήγαν πολύ καλύτερα από άλλες φορές, γιατί περισσότεροι μπόρεσαν τελικά να παρακολουθήσουν το μάθημα.
Αντίστοιχα πρέπει να λυθεί το θέμα των μετακινήσεων μεταξύ περιφερειών, προληπτικά. Να μην περιμένουμε να ενταθεί το πρόβλημα από τις μετακινήσεις για να λάβουμε μέτρα.
- Πότε βλέπετε να πιέζεται το σύστημα υγείας της χώρας μας;
Από το τέλος Νοεμβρίου και μετά. Εκτός αν ξεφύγουμε τώρα...
- Βάλατε ορόσημο τις 2.000 κρούσματα.
Ναι. Το πρόβλημα για το σύστημα υγείας θα είναι τα 2.000-2200 κρούσματα. Όμως αν πρέπει να προχωρήσει κανείς σε πιο σοβαρά μέτρα, τύπου lockdown, μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου θα πρέπει να ληφθεί απόφαση.
- Ποιο είναι το όριο πέρα από το οποίο πρέπει να προχωρήσουμε σε lockdown;
Όταν φτάσουμε στα 1.500 κρούσματα πρέπει να το αποφασίσουμε. Και αυτό θα γίνει περί τα μέσα Νοεμβρίου.
Και πρέπει τότε να δράσουμε άμεσα, γιατί έχουμε ήδη μέσα πρόβλεψης.
Δεν υπάρχει εδώ το "βλέποντας και κάνοντας". Αν περιμένεις να δεις, τότε έχεις ήδη "τρακάρει"...
Είναι τραγικό σε μια κοινωνία όπου υπάρχουν αυτοκίνητα που προβλέπουν τη σύγκρουση, να λέμε σαν κοινωνία ότι δεν βλέπουμε μπροστά μας 15 μέρες, ένα μήνα. Δεν είναι τυχαίο φαινόμενο. Το μοντέλο πετυχαίνει σωστή παραμετροποίηση φαινομένων της κοινωνίας μας. Το φαινόμενο είναι αιτιοκρατικό.
Αν το ζητούμενο είναι να μην "πονέσει" η κοινωνία και η οικονομία, τότε θα πονέσει παραπάνω από το αποτέλεσμα...